Słowa kluczowe
płynność wierzytelności
proces cywilny
postępowanie egzekucyjne
europeizacja prawa prywatnego
Abstrakt
The article adresses the problem of the admissibility of raising the defence of set-off with regard to disputed claims, both in the course of the court proceedings and during further execution led against the debtor. In its first part, the publication concentrates on the comparison between the legal state in Polish law before the amendment to the Code of Civil Procedure of November 7, 2019 and after the aforementioned amendment, which has led to the addition the new provision of article 203(1). In its second part, the conclusions drawn from this analysis were compared with new innovative proposals of regulation the issue of set-off defence presented in European private law harmonization projects (such as the Principles of European Contract Law, Draft Common Frame of Reference and Principles of International Commercial Contracts). The remarks were concentrated mainly on question whether the issue of set-off of disputed claims should be regulated in material or rather in the procedural law. Another important question is the scope of the freedom granted to judge, which is examining the premises of set-off defence raised in the course of civil proceedings. On the one hand such a defence may protract legal proceedings, on the other hand it may allow for a more comprehensive ruling. The conclusions formulated on the basis of such a comparison between domestic law and international private law projects are intended to enrich further scholar discussions on how to regulate this complicated issue and how to avoid numerous drawbacks of solution adopted in aforementioned article 203(1) of the Polish Code of Civil Procedure.
Bibliografia
Albers J.,: Hartmann P. Zivilprocessordnung mit FamFG, GVG und anderen Nebengesetzen, München 2011.
Berek M.: Potrącenie ustawowe w kodeksie cywilnym i w Zasadach Europejskiego Prawa Umów, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2010, nr 3.
Błaszczak Ł.: Zarzut potrącenia w procesie cywilnym art. 203 1 k.p.c., Warszawa 2019.
BGB. Kommentar, red. H. Prütting, G. Wegen, G. Weinberg, Köln 2014.
Bürgerliches Gesetzbuch. Kommentar, §§ 1 480, red. H.G. Bamberger, W. Hau, H. Roth, R. Poseck, München 2019.
Cabrillac R.: Droit des obligations, Paris 2000
Carbonnier J.: Droit civil. Les biens. Les obligations. Volume II, Paris 2004.
Catala P.: Avant projet de réforme du droit des obligations et de la prescription, Paris 2006.
Chantepie G., Latina M.: La reforme du droit des obligations, Commentaire theorique et pratique dans l ordre du Code civil, Paris 2016.
Chrapoński D.: Zarzut potrącenia w procesie cywilnym, Monitor Prawniczy 2020, nr 18.
Esser J., Schmidt E.: Schuldrecht. Band I. Allgemeiner Teil, Heidelberg 1984.
Grzegorczyk P.: O czasowych granicach zarzutu potrącenia i konsekwencjach ich naruszenia art. 203 z ind. 1 par. 2 i art. 840 par. 1 pkt 2 in fine k.p.c., Polski Proces Cywilny 2020, nr 3.
Grzegorczyk P.: Zarzut spełnienia świadczenia jako podstawa powództwa opozycyjnego (art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.), Polski Proces Cywilny 2011, nr 4.
Gutowski M.: Potrącenie w postępowaniu nakazowym relacja między prawem materialnym i procesowym, Przegląd Prawa Handlowego 2004, nr 9.
Jansen N., Zimmermann R.: Commentaries on European Contract Law, Oxford 2018.
Kamieński G.: Zakaz nadużycia praw procesowych, Warszawa 2021
Kegel G.: Probleme der Aufrechnung: Gegenseitigkeit und Liquidität rechtsvergleichend dargestellt, Berlin Boston 2013.
Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz. Art. 1 205, pod red. A. Marciniaka, Warszawa 2019.
Kodeks postępowania cywilnego. Tom IV. Komentarz. Art. 730 1095 z ind. 1, pod red. A. Marciniaka, Warszawa 2020.
Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Komentarz. Art. 1 50539. Tom I, pod red. T. Szanciły, Warszawa 2019.
Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian. Tom I i II, pod red. A. Zembrzuskiego, Warszawa 2020.
Kommentar zur Zivilprocessordnung, begr. von F. Stein, M. Jonas. Band 4. Teil 1. 300 347, red. Ch. Berger, Tübingen 1998.
Korzan K.: Kilka uwag na temat powództw przeciwegzekucyjnych, Nowe Prawo 1966, nr 9.
Kostwiński M.: Zarzut potrącenia w postępowaniu nakazowym, Transformacje Prawa Prywatnego 2020, nr 1.
Kozak J.: Rola potrącenia w procesie cywilnym, Nowe Prawo 1983, nr 11 12
Krajewski J.: Potrącenie w procesie cywilnym, 21 22
Kuźniar A.: Funkcje zarzutu potrącenia w procesie cywilnym, Palestra 1976, nr 4 5.
Kuźniar A.: Glosa aprobująca do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 2013 r., III CZP 73 73, Nowe Prawo 1976, nr 3.
Łabno Z.: Potrącenie w procesie cywilnym a stan sprawy w toku, Palestra 1971, nr 5.
Manowska M.: Postępowania odrębne w procesie cywilnym, Warszawa 2012
Mazeaud H., Mazeaud J.: Leçons de droit civil. Obligations. Théorie genérale, Paris 1969.
Terre F., Simler P., Lequette Y., Droit Civil: Les obligations, Paris 2005.
Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, red. W. Krüger, München 2007.
Münchener Kommentar zur Zivilprocessordnung mit Gerichtsfassungsgesetz und Nebengesetzen. Band 1. §§ 1 510c, red. T. Rauscher, P. Wax, J. Wenzel, München 2008.
Olaś A.: Dopuszczalność zarzutu potrącenia w postępowaniu cywilnym uwagi na tle projektu Ministra Sprawiedliwości ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw z 27.11.2017 r., Polski Proces Cywilny 2018, nr 2.
Olaś A.: Przesłanka płynności wierzytelności jako instrument przeciwdziałania nadużyciu zarzutu potrącenia w procesie cywilnym, Transformacje Prawa Prywatnego 2020, nr 3.
Olaś A.: Zarzut potrącenia w procesie cywilnym, Warszawa 2021
Principles of European Contract Law: part 3, red. O. Lando, Haga 2003.
Pyziak Szafnicka M.: Potrącenie w procesie cywilnym, Kraków 2002
Sadza A.: Zarzut spełnienia świadczenia jako podstawa powództwa opozycyjnego (art. 840 § 1 pkt 2 in fine k.p.c.) konsekwencje dla wykładni przepisów o potrąceniu procesie cywilnym, Przegląd Prawa Egzekucyjnego 2019, nr 8.
Siedlecki W.: Potrącenie w procesie cywilnym, Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny 1968, z. 3.
Stępniak L.: Potrącenie w systemie polskiego prawa cywilnego, Wrocław Warszawa 1975.
Reforma czy kolejna nowelizacja? Uwagi na tle ustawy z 4.7.2019 zmieniającej KPC, pod red. P. Rylskiego, Warszawa 2020
System Prawa Prywatnego. Tom 3. Prawo zobowiązań część ogólna, pod red. A. Olejniczaka, Warszawa 2018.
Torbus A.: Kilka uwag o naturze potrącenia w rozwoju historycznym, Polski Proces Cywilny 2020, nr 3.
Torbus A.: Procesowy zarzut potrącenia w: Rozprawy z prawa prywatnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Popiołkowi, pod red. M. Pazdana, M. Jagielskiej, E. Rott-Pietrzyk, M. Szpunara, Warszawa 2017.
Weitz K.: Nadużycie prawa procesowego cywilnego, Polski Proces Cywilny 2020, nr 1.
Wengerek E.: Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne, t. I, Warszawa 1994
Wengerek E.: Powództwa przeciwegzekucyjne dłużnika, Warszawa 1967.
von Bar Ch., Clive E., Principles, Definitions and Model Rules of European Private Law. Draft Common Frame of Reference. Full Edition, vol. 2, Monachium 2009.
Zedler F.: Glosa krytyczna do wyroku SN z dnia 27 lipca 2018 r., V CSK 384 17, Orzecznictwo Sądów Polskich 2019, nr 6.
Zimmermann R.: Comparative foundations of a European law of set off and prescriptions, Cambridge 2002.
Zivilprocessordnung: FamFG Verfahren in Familiensachen, GVG, Einführungsgesetze, EU Zivilverfahrensrecht, begr. von T. Heinz, H. Putzo, München 2012.
Zivilprocessordnung. Kommentar, red. R. Zöller, Köln 2016.