Projekt „Made in Europe”

I. INFORMACJA O PROJEKCIE

Projekt “Made in Europe” – europejskie standardy prawne jakości usług  świadczonych w konkurencyjnych warunkach globalnego rynku.  Modelowe rozwiązania prawa zobowiązań zorientowanego na usługi” to projekt badawczy realizowany pod kierownictwem naukowym prof. dr hab. Fryderyka Zolla. Projekt sfinansowany został ze środków Narodowego Centrum Nauki (Nr. DEC-2012/04/A/ HS5/00709)

Projekt realizowany jest od września 2012 r. przez zespół badawczy do którego należą: prof. dr hab. Fryderyk Zoll (kierownik projektu, UJ/Uniwersytet w Osnabrueck), dr Iwona Karasek – Wojciechowicz (UJ), mgr Iwona Karwala (UJ), dr Elwira Macierzyńska – Franaszczyk (Akademia Leona Koźmińskiego), dr hab. Marlena Pecyna (UJ), dr Anna Rachwał (UJ), dr Dominika Rogoń, dr Marcin Spyra (UJ), dr Karolina Wyrwińska (UJ), dr Michał Wyrwiński (UJ). Funkcję konsultacyjno-doradczą w projekcie objął prof. Hans Schulte-Nölke (Uniwersytet w Osnabrueck).

Od lipca 2014 r. do grona wykonawców projektu dołączył dr Piotr Tereszkiewicz (UJ).

Od grudnia 2014 roku zespół badawczy wspierany jest przez asystentów naukowych Claudię Switenko i Svena Cordesa (Uniwersytet w Osnabrueck)

II. PRZEDMIOT BADAŃ

Problematyka badawcza projektu dotyka współczesnego prawa prywatnego, kształtującego się w środowisku europejskim i podlegającego jego wpływom gospodarczym i legislacyjnym. Zasadniczy nurt badań zmierza w kierunku odpowiedzi na pytanie w jakim stopniu różnice pomiędzy krajowymi porządkami prawnymi państw Unii Europejskiej w zakresie przepisów regulujących świadczenie usług kreują barierę dla rozwoju wspólnego europejskiego rynku. Celem projektu jest zbadanie zarysowanych tendencji oraz zaproponowanie uniwersalnych rozwiązań wyznaczających europejskie standardy świadczenia usług, w tym modelowych rozwiązań prawa zobowiązań ujętych z perspektywy specyfiki umów o świadczenie usług.

III. OPIS BADAŃ (zarys problematyki badawczej)

Rynek usług powoli zastępuje tradycyjny rynek wymiany towarów. Rozbieżności pomiędzy prawnymi standardami świadczenia usług w państwach Unii Europejskiej wywierają silniejszy wpływ na europejski wspólny rynek niż różnice jakości dostarczanych towarów. Należy oczekiwać, iż rozwój wspólnego europejskiego systemu prawa umów o świadczenie usług wpłynie na wzrost zaufania stron umowy o świadczenie usług, a w konsekwencji na wzrost wolumenu wspólnego rynku.

Celowe jest więc zaproponowanie uniwersalnych rozwiązań wyznaczających europejskie standardy świadczenia usług, w tym modelowych rozwiązań prawa zobowiązań ujętych z perspektywy specyfiki umów o świadczenie usług.

Osiągnięcie wskazanego celu badań oznaczać będzie fundamentalną reorientację tradycji legislacyjnych prawa zobowiązań. Reorientację, która doprowadzi do skonstruowania całkowicie nowego, zakładamy, iż bardziej efektywnego systemu prawa zobowiązań w ramach kontynentalnej tradycji prawnej.

IV. REALIZOWANE BADANIA NAUKOWE

ETAP I:

Pierwsza część badań naukowych poświęcona jest analizie porównawczej regulacji umów o świadczenie usług w wybranych światowych systemach prawnych. Badania uwzględniają historyczny i obecny stan regulacji oraz planowane zmiany kodyfikacyjne. Porządki prawne objęte badaniami to prawo: amerykańskie, angielskie, Quebecu, francuskie, niemieckie, włoskie, austriackie, rosyjskie, holenderskie, szwajcarskie, a także prawo czeskie.

Wyniki badań zostały zaprezentowane i przedyskutowane podczas spotkań seminaryjnych zespołu w roku 2012 r. i w I poł. 2013 roku.

Wstępne wnioski badawcze: Przeprowadzone badania porównawcze dają obraz znacznego zróżnicowania regulacji. Regulacja umów o świadczenie usług nie zajmuje wiodącego miejsca w żadnym z przebadanych systemów prawnych. W wielu systemach prawnych można wskazać zasadnicze typy umów o świadczenie usług stanowiących punkt odniesienia dla nowych modeli usług. Pomimo wielu odrębności zauważalny jest jednak bezsprzecznie wzrost znaczenia regulacji prawnej umów o świadczenie usług i próby wyrażenia tego przez zmianę istniejących kodyfikacji.

Wnioski badawcze ujęte są między innymi w artykułach naukowych członków zespołu badawczego, które opublikowane zostały w Transformacjach Prawa Prywatnego nr 2/2014.

 …

Pierwszy etap badań obejmował także szczegółową analizę modeli kontraktowych FIDIC pod kątem ich przydatności dla modelowej regulacji ustawowej (i kodyfikacji) prawa umów o świadczenie usług.

Wstępne wnioski badawcze: Przeprowadzona w projekcie szczegółowa analiza systemu FIDIC i jego przydatności dla kodyfikacji prawa umów pozwoliła na sformułowanie generalnego wniosku, iż regulacje modelowe FIDIC mogą w wielu przypadkach stanowić wzorzec generalnych zasad świadczenia usług. Rozwiązania FIDIC’u z racji, zaproponowanego w nich optymalnego rozłożenia praw i obowiązków stron, niewątpliwie zasługują na to, by rozważać je jako alternatywne propozycje w procesie poszukiwania optymalnego kształtu, także przyszłej polskiej kodyfikacji prawa umów o świadczenie usług.

Wyniki analiz zostały zaprezentowane i przedyskutowane podczas spotkania seminaryjnego, a następnie opublikowane w artykule dr Iwony Karasek-Wojciechowicz pt. „Czy wzorce umowne FIDIC mogą stanowić wzór dla polskiego ustawodawcy w zakresie regulacji świadczenia usług”, TPP 3/2014.

 …

ETAP II:

Przedmiotem  etapu badań rozpoczętego w poł 2013 r. jest struktura DCFR i jego przydatność, jako modelu nowoczesnej regulacji prawa cywilnego zawierającego nowatorskie ujęcie umów o świadczenie usług. Wyniki analiz zostały zaprezentowane i przedyskutowane podczas spotkań seminaryjnych i warsztatowych.

Wstępne wnioski badawcze: Przeprowadzone badania pozwalają na sformułowanie wstępnego wniosku¸ iż Draft Common Frame of Reference (DCFR) może stanowić inspirację dla przyszłych regulacji umów o świadczenie usług. Rozwiązania przyjęte w DCFR mogą stanowić model uregulowania prawa świadczenia usług o ile zachowana zostanie świadomość, iż DCFR nie dostarcza modelu zupełnego. Właściwe uregulowanie prawa umów o świadczenie usług wymaga szerszych podstaw w regulacji rangi ustawowej i pozaustawowej.

Wnioski badawcze tego etapu badań włączane są sukcesywnie do powstających publikacji naukowych.

 …

ETAP III:

Kolejny etap badań zespołu projektowego, zainicjowany pod koniec 2013 r., poświęcony jest analizie projektu Common European Sales Law (CESL), pod kątem wykorzystania go jako platformy pozwalającej na specyficzne uregulowanie umów o świadczenie usług. Wyniki analiz są sukcesywnie prezentowane od połowy 2014 r. i dyskutowane podczas spotkań warsztatowych i seminaryjnych. Wnioski badawcze, z racji ich niejednorodności przedmiotowej, włączane są do odrębnych publikacji powstających w projekcie.

Wnioski te stanowią także podstawę aktualnie prowadzonych badań i formułowaniu zasad modelowych prawa umów.

 …

V. VARIA

Częściowe wyniki badań zrealizowanych w projekcie ujęte w tekście autorstwa prof. dr hab Fryderyka Zolla pt. „Der Entwurf für einen Gemeinsamen Referenzrahmen im Prozess der europäischen Rechtsvereinheitlichung” opublikowane zostaną w prestiżowej Enzyklopädie Europarecht. Europäisches Privat- und Unternehmensrecht, tom VI, wyd. Nomos (planowany termin publikacji: 2015 r.).

Wyniki prowadzonych badań zostały włączone do opracowania książkowego „Europäisches Vertragsrecht” przygotowanego we współautorstwie prof. Reinera Schultze i prof. dr hab. Fryderyka Zolla. Publikacja ukaże się nakładem wydawnictwa Nomos i będzie dostępna w języku niemieckim już w I kwartale 2015 r., a od II połowy 2015 r. także w języku angielskim.