Abstrakt
The article describes the challenges to the recodification of the law of consumer contracts in the future civil code. The EU law on consumer protection, in particular the directives based on a maximum harmonization, has had great impact on the domestic law of obligations. The Author argues that the discussion should be based on prior methodological choices and take into account the practicality and experience of other European legislative models. Moreover, leaving substantial fragments of the consumer regulation in separate laws should not diminish the role of the civil code as a core private law act. The scope of contracts to be regulated in the code is suggested. In particular, the core regulation of door-to-door and distance contracts should be placed in the civil code. The author also suggests introducing a catalogue of general sanctions for violations of consumer rights.
Bibliografia
Alpa G.: Competition of legal systems and harmonization of European private law. New Paths in a Comparative Perspective, Munich 2013.
Bagińska E.: Teoretyczne aspekty umów konsumenckich na tle prawnoporównawczym (w:) Europeizacja prawa prywatnego, t. I, pod red. M. Pazdana, W. Popiołka, E. Rott-Pietrzyk, M. Szpunara, Warszawa 2008.
Bagińska E.: Zakończenie stosunku umownego przez konsumenta w drodze odstąpienia od umowy bez podania przyczyny (w:) Kierunki rozwoju europejskiego prawa prywatnego. Wpływ europejskiego prawa konsumenckiego, pod red. M. Jagielskiej, E. Rott-Pietrzyk, A. Wiewiórowskiej-Domagalskiej, Warszawa 2012.
Bocianowski S.: Kodeks konsumencki we Francji, Państwo i Prawo 1995, z. 9.
Calais-Auloy J., Temple H.: Droit de la consommation, Paris 2010.
Całus A.: Umocowanie do zbliżania prawa prywatnego państw członkowskich w prawie Unii Europejskiej (w:) Europeizacja prawa prywatnego, t. I, pod red. M. Pazdana, W. Popiołka, E. Rott-Pietrzyk, M. Szpunara, Warszawa 2008.
Całus A.: Ocena europeizacji polskiego reżimu ogólnych warunków umów w umowach z konsumentami w oparciu o dyrektywy 93/13/EWG i 98/27/WE (w:) Wpływ europeizacji prawa na instytucje prawa handlowego, pod red. J. Kruczalak-Jankowskiej, Warszawa 2013.
Cybula P.: Regulacja umowy o podróż a (nowy) kodeks cywilny (w:) Kierunki rozwoju europejskiego prawa prywatnego. Wpływ europejskiego prawa konsumenckiego, pod red. M. Jagielskiej, E. Rott-Pietrzyk, A. Wiewiórowskiej-Domagalskiej, Warszawa 2012.
Eidenmueller H., Faust F., Grigoleit H.Ch., Jansen N., Wagner G., Zimmermann R.: Towards a revision of the consumer acquis, Common Market Law Review 2011, nr 48.
Fuchs B.: Regulacja timesharingu a Kodeks cywilny (w:) Kierunki rozwoju europejskiego prawa prywatnego. Wpływ europejskiego prawa konsumenckiego, pod red. M. Jagielskiej, E. Rott-Pietrzyk, A. Wiewiórowskiej-Domagalskiej, Warszawa 2012.
Gnela B.: Wpływ europeizacji prawa na umowy jednostronnie handlowe konsumenckie (w:) Wpływ europeizacji prawa na instytucje prawa handlowego, pod red. J. Kruczalak-Jankowskiej, Warszawa 2013.
Hondius E.: The innovative nature of consumer law, Journal of Consumer Policy 2012, nr 35.
Howells G., Wilhelmsson T.: EC consumer law: has it come of age?, European Law Review 2003, nr 28.
Jagielska M.: Ewolucja ochrony konsumenta w prawie kolizyjnym Unii Europejskiej w zakresie zobowiązań umownych, Warszawa 2010.
Jagielska M.: Nowelizacja przepisów o odpowiedzialności za wady fizyczne rzeczy (w:) Ustawa o prawach konsumenta, pod red. D. Karczewskiej, M. Namysłowskiej, T. Skocznego, Warszawa 2015.
Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego działająca przy Ministrze Sprawiedliwości: Zielona Księga, Optymalna wizja Kodeksu cywilnego w Rzeczpospolitej
Polskiej, pod red. Z. Radwańskiego, Warszawa 2006.
Katner W.: Wstępne uwagi na temat nowych przepisów o ochronie praw konsumenta w zakresie rękojmi i gwarancji przy sprzedaży (w:) Ustawa o prawach konsumenta, pod red. D. Karczewskiej, M. Namysłowskiej, T. Skocznego, Warszawa 2015.
Kocot W.: Nowe zasady zawierania i wykonywania umów z udziałem konsumentów (I), Przegląd Prawa Handlowego 2000, nr 11. Kowalewski E.: Prawo ubezpieczeń gospodarczych, wyd. 3, Bydgoszcz 2006.
Krämer L.: The European Union, Consumption and Consumer Law (w:) Liber Amicorum Bernd Stauder, Baden-Baden 2006.
Łętowska E.: Konstytucyjne i wspólnotowe uwarunkowania rozwoju prawa konsumenckiego w Polsce (w:) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. a członkostwo Polski w Unii Europejskiej, pod red. C. Mika, Toruń 1999.
Łętowska E.: Ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów. Komentarz, Warszawa 2000.
Łętowska E.: Prawo umów konsumenckich, wyd. 2, Warszawa 2002.
Łętowska E.: Europejskie prawo umów konsumenckich, Warszawa 2004.
Machnikowski P.: Prawo zobowiązań w 2025 r. Nowe technologie, nowe wyzwania (w:) Współczesne problemy prawa zobowiązań, pod red. A. Olejniczaka, J. Haberko, A. Pyrzyńskiej, D. Sokołowskiej, Warszawa 2015.
Machnikowski P.: Swoboda umów według art. 3531 . Konstrukcja prawna, Warszawa 2005.
Micklitz H.-W., Reich N.: Cro?nica de una muerte anunciada: The Commission Proposal for a Directive on Consumer Rights, Common Market Law Review 2009, nr 46.
Modernising and Harmonising Consumer Contract Law, eds. G. Howells, R. Schulze, Munich 2009.
Neuordnung des Verbraucherprivatrechts in Europa?, eds. B. Jud, C. Wendehorst Vienna?Manz 2009.
New frontiers of consumer protection. The interplay between private and public enforcement, eds. F. Cafaggi, H.W. Micklitz, Antwerp?Oxford Portland 2009.
Pasa B., Weitenberg M.: The Italian Codice del Consumo ? Improved Consumer Protection Through a New Codification? (w:) The Yearbook of Consumer Law 2007, eds. G. Howells, A. Nordhausen, D. Parry, CH. Twigg-Flesner, Ashgate 2008.
Pisuliński J.: Umowy związane (na przykładzie umowy sprzedaży lub umowy o świadczenie usług i umowy o kredyt konsumencki), Monitor Prawniczy 2002, nr 21.
Pisuliński J.: Prawo konsumenckie w systemie prawa cywilnego (w:) Czterdzieści lat kodeksu cywilnego. Materiały z Ogólnopolskiego Zjazdu Cywilistów w Rzeszowie 8?10.10.2004 r., pod red. M. Sawczuka, Kraków 2006.
Radwański Z.: Wywiad ?Kodeks cywilny wymaga unowocześnienia?, Kancelaria 2010, nr 7?8, s. 18.
Radwański Z.: Zobowiązania ? część ogólna, wyd. 6, Warszawa 2005.
Reich N.: General principles of EU civil law, Cambridge?Antwerp?Portland 2014.
Reich N.: The consumer as citizen, the citizen as consumer. Reflections on the present state of the theory of consumer law in the EU (w:) Mélanges en l?honneur de Jean Calais-Auloy, Dalloz 2004.
Rogoń D.: Instytucja umów powiązanych w perspektywie nowego polskiego Kodeksu cywilnego (w:) Kierunki rozwoju europejskiego prawa prywatnego. Wpływ europejskiego prawa konsumenckiego, pod red. M. Jagielskiej, E. Rott-Pietrzyk, A. Wiewiórowskiej-Domagalskiej, Warszawa 2012.
Stuyck J.: European Consumer Law after the Treaty of Amsterdam: consumer policy in or beyond the internal market?, Common Market Law Review 2000, nr 37.
Tourneau Le P., Cadiet L.: Droit de la responsabilité et des contrats, Paris 2002.
Trstenjak V., Beysen E.: European consumer protection law: curia semper dabit remedium?, Common Market Law Review 2011, nr 48.
Twigg-Flesner C., Metcalfe D.: The Proposed Consumer Rights Directive ? Less Haste, More Thought?, European Review of Contract Law 2009, nr 3.
Weatherill S.: EU Consumer Law and Policy, ed. 2, Elgar European Law 2013.
Zimmermann R.: Codification: the civilian experience reconsidered on the eve of a Common European Sales Law (w:) Codification in international perspective, Selected papers from the 2nd IACL Thematic Conference, ed. Wen-Yeu Wang, Springer 2014.
Zimmermann R.: Kodyfikacja ? doświadczenia cywilistyczne przemyślane w przededniu wspólnego europejskiego prawa sprzedaży, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2014, z. 1.
Zweigert K., Kötz H.: An introduction to comparative law, ed. 3, Oxford 1998.
Bagińska E.: Teoretyczne aspekty umów konsumenckich na tle prawnoporównawczym (w:) Europeizacja prawa prywatnego, t. I, pod red. M. Pazdana, W. Popiołka, E. Rott-Pietrzyk, M. Szpunara, Warszawa 2008.
Bagińska E.: Zakończenie stosunku umownego przez konsumenta w drodze odstąpienia od umowy bez podania przyczyny (w:) Kierunki rozwoju europejskiego prawa prywatnego. Wpływ europejskiego prawa konsumenckiego, pod red. M. Jagielskiej, E. Rott-Pietrzyk, A. Wiewiórowskiej-Domagalskiej, Warszawa 2012.
Bocianowski S.: Kodeks konsumencki we Francji, Państwo i Prawo 1995, z. 9.
Calais-Auloy J., Temple H.: Droit de la consommation, Paris 2010.
Całus A.: Umocowanie do zbliżania prawa prywatnego państw członkowskich w prawie Unii Europejskiej (w:) Europeizacja prawa prywatnego, t. I, pod red. M. Pazdana, W. Popiołka, E. Rott-Pietrzyk, M. Szpunara, Warszawa 2008.
Całus A.: Ocena europeizacji polskiego reżimu ogólnych warunków umów w umowach z konsumentami w oparciu o dyrektywy 93/13/EWG i 98/27/WE (w:) Wpływ europeizacji prawa na instytucje prawa handlowego, pod red. J. Kruczalak-Jankowskiej, Warszawa 2013.
Cybula P.: Regulacja umowy o podróż a (nowy) kodeks cywilny (w:) Kierunki rozwoju europejskiego prawa prywatnego. Wpływ europejskiego prawa konsumenckiego, pod red. M. Jagielskiej, E. Rott-Pietrzyk, A. Wiewiórowskiej-Domagalskiej, Warszawa 2012.
Eidenmueller H., Faust F., Grigoleit H.Ch., Jansen N., Wagner G., Zimmermann R.: Towards a revision of the consumer acquis, Common Market Law Review 2011, nr 48.
Fuchs B.: Regulacja timesharingu a Kodeks cywilny (w:) Kierunki rozwoju europejskiego prawa prywatnego. Wpływ europejskiego prawa konsumenckiego, pod red. M. Jagielskiej, E. Rott-Pietrzyk, A. Wiewiórowskiej-Domagalskiej, Warszawa 2012.
Gnela B.: Wpływ europeizacji prawa na umowy jednostronnie handlowe konsumenckie (w:) Wpływ europeizacji prawa na instytucje prawa handlowego, pod red. J. Kruczalak-Jankowskiej, Warszawa 2013.
Hondius E.: The innovative nature of consumer law, Journal of Consumer Policy 2012, nr 35.
Howells G., Wilhelmsson T.: EC consumer law: has it come of age?, European Law Review 2003, nr 28.
Jagielska M.: Ewolucja ochrony konsumenta w prawie kolizyjnym Unii Europejskiej w zakresie zobowiązań umownych, Warszawa 2010.
Jagielska M.: Nowelizacja przepisów o odpowiedzialności za wady fizyczne rzeczy (w:) Ustawa o prawach konsumenta, pod red. D. Karczewskiej, M. Namysłowskiej, T. Skocznego, Warszawa 2015.
Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego działająca przy Ministrze Sprawiedliwości: Zielona Księga, Optymalna wizja Kodeksu cywilnego w Rzeczpospolitej
Polskiej, pod red. Z. Radwańskiego, Warszawa 2006.
Katner W.: Wstępne uwagi na temat nowych przepisów o ochronie praw konsumenta w zakresie rękojmi i gwarancji przy sprzedaży (w:) Ustawa o prawach konsumenta, pod red. D. Karczewskiej, M. Namysłowskiej, T. Skocznego, Warszawa 2015.
Kocot W.: Nowe zasady zawierania i wykonywania umów z udziałem konsumentów (I), Przegląd Prawa Handlowego 2000, nr 11. Kowalewski E.: Prawo ubezpieczeń gospodarczych, wyd. 3, Bydgoszcz 2006.
Krämer L.: The European Union, Consumption and Consumer Law (w:) Liber Amicorum Bernd Stauder, Baden-Baden 2006.
Łętowska E.: Konstytucyjne i wspólnotowe uwarunkowania rozwoju prawa konsumenckiego w Polsce (w:) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. a członkostwo Polski w Unii Europejskiej, pod red. C. Mika, Toruń 1999.
Łętowska E.: Ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów. Komentarz, Warszawa 2000.
Łętowska E.: Prawo umów konsumenckich, wyd. 2, Warszawa 2002.
Łętowska E.: Europejskie prawo umów konsumenckich, Warszawa 2004.
Machnikowski P.: Prawo zobowiązań w 2025 r. Nowe technologie, nowe wyzwania (w:) Współczesne problemy prawa zobowiązań, pod red. A. Olejniczaka, J. Haberko, A. Pyrzyńskiej, D. Sokołowskiej, Warszawa 2015.
Machnikowski P.: Swoboda umów według art. 3531 . Konstrukcja prawna, Warszawa 2005.
Micklitz H.-W., Reich N.: Cro?nica de una muerte anunciada: The Commission Proposal for a Directive on Consumer Rights, Common Market Law Review 2009, nr 46.
Modernising and Harmonising Consumer Contract Law, eds. G. Howells, R. Schulze, Munich 2009.
Neuordnung des Verbraucherprivatrechts in Europa?, eds. B. Jud, C. Wendehorst Vienna?Manz 2009.
New frontiers of consumer protection. The interplay between private and public enforcement, eds. F. Cafaggi, H.W. Micklitz, Antwerp?Oxford Portland 2009.
Pasa B., Weitenberg M.: The Italian Codice del Consumo ? Improved Consumer Protection Through a New Codification? (w:) The Yearbook of Consumer Law 2007, eds. G. Howells, A. Nordhausen, D. Parry, CH. Twigg-Flesner, Ashgate 2008.
Pisuliński J.: Umowy związane (na przykładzie umowy sprzedaży lub umowy o świadczenie usług i umowy o kredyt konsumencki), Monitor Prawniczy 2002, nr 21.
Pisuliński J.: Prawo konsumenckie w systemie prawa cywilnego (w:) Czterdzieści lat kodeksu cywilnego. Materiały z Ogólnopolskiego Zjazdu Cywilistów w Rzeszowie 8?10.10.2004 r., pod red. M. Sawczuka, Kraków 2006.
Radwański Z.: Wywiad ?Kodeks cywilny wymaga unowocześnienia?, Kancelaria 2010, nr 7?8, s. 18.
Radwański Z.: Zobowiązania ? część ogólna, wyd. 6, Warszawa 2005.
Reich N.: General principles of EU civil law, Cambridge?Antwerp?Portland 2014.
Reich N.: The consumer as citizen, the citizen as consumer. Reflections on the present state of the theory of consumer law in the EU (w:) Mélanges en l?honneur de Jean Calais-Auloy, Dalloz 2004.
Rogoń D.: Instytucja umów powiązanych w perspektywie nowego polskiego Kodeksu cywilnego (w:) Kierunki rozwoju europejskiego prawa prywatnego. Wpływ europejskiego prawa konsumenckiego, pod red. M. Jagielskiej, E. Rott-Pietrzyk, A. Wiewiórowskiej-Domagalskiej, Warszawa 2012.
Stuyck J.: European Consumer Law after the Treaty of Amsterdam: consumer policy in or beyond the internal market?, Common Market Law Review 2000, nr 37.
Tourneau Le P., Cadiet L.: Droit de la responsabilité et des contrats, Paris 2002.
Trstenjak V., Beysen E.: European consumer protection law: curia semper dabit remedium?, Common Market Law Review 2011, nr 48.
Twigg-Flesner C., Metcalfe D.: The Proposed Consumer Rights Directive ? Less Haste, More Thought?, European Review of Contract Law 2009, nr 3.
Weatherill S.: EU Consumer Law and Policy, ed. 2, Elgar European Law 2013.
Zimmermann R.: Codification: the civilian experience reconsidered on the eve of a Common European Sales Law (w:) Codification in international perspective, Selected papers from the 2nd IACL Thematic Conference, ed. Wen-Yeu Wang, Springer 2014.
Zimmermann R.: Kodyfikacja ? doświadczenia cywilistyczne przemyślane w przededniu wspólnego europejskiego prawa sprzedaży, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2014, z. 1.
Zweigert K., Kötz H.: An introduction to comparative law, ed. 3, Oxford 1998.