Abstrakt
The article is a critical assessment of Polish family law, particularly a sham marriage. Currently the Polish Family and Guardianship Code provides for only three types of defects of the marriage declaration of the prospective spouses: lack of consciousness, error as to the identity of the other party and unlawful threat. Article 15(1) of the Polish Family and Guardianship Code does not include an ostensible declaration, which the author considers to be a serious mistake of Polish legislator. It also presents regulation a sham marriage in Germany and Austria. The considerations have led to a conclusion that the legal institution of a sham marriage should be regulated in the Polish Family and Guardianship Code. A regulation of sham marriage also appears to be necessary due to content of the Polish Aliens Act.
Bibliografia
Borysiak W. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. J. Wiercińskiego, Warszawa 2014, s. 172.
Eisfeld J.: Rechtspolitische und verfassungsrechtliche Probleme des Eheaufhebungsgrundes der Scheinehe, Archiv für die civilistische Praxis 2001, nr 201, s. 662.
Feil E., Marent K.-H.: Familienrecht. Kommentar, Wien 2007.
Gajda J. (w:) System prawa prywatnego, t. 11, Prawo rodzinne i opiekuńcze, pod red. T. Smyczyńskiego, Warszawa 2009, s. 172.
Gernhuber J., Coester-Waltjen D.: Familienrecht, Lehrbuch des Familienrechts, Aufl. 5, München 2006.
Hahn D. (w:) Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch: BGB: §§ 854?1921, ErbbauRG, WEG, GewSchG, LPartG, VersAusglGr, Hrsg. H.G. Bamberger,
H. Roth, Bd. 3, München 2008, nb 14.
Hepting R.: Das Eheschließungsrecht nach der Reform, Zeitschrift für das gesamte Familienrecht 1998, s. 713 i 722.
Hopf G., Kathrein G.: Eherecht, Aufl. 2, Wien 2005.
Johannsen K.H., Henrich D.: Eherecht, Aufl. 4, München 2003.
Koch B.A. (w:) ABGB Kommentar, Hrsg. H. Koziol, P. Bydlinski, R. Bollenberger, Wien 2005, § 20 EheG, nb 2.
Kozaczka A.: Wady oświadczeń konsensusu z art. 1 kodeksu rodzinnego a nieważność małżeństwa, Nowe Prawo 1957, nr 9, s. 52?61.
Kremis J. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka, P. Machnikowskiego, Warszawa 2014, s. 1706.
Lauterbach W. (w:) Otto Palandt, Bürgerliches Gesetzbuch, Kommentar, Aufl. 68, München 2016, § 1310, nb 9.
Lewaszkiewicz-Petrykowska B.: Wady oświadczenia woli w polskim prawie cywilnym, Warszawa 1973.
Müller-Gindullis D. (w:) Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch. Band 7/1 Halbband. Familienrecht I. §§ 1297?1588. Gewaltschutzgesetz, Hrsg. B. Weber-Monecke, München 2010, s. 191.
Muscheler K.: Familienrecht, München 2006.
Nazar M. (w:) Prawo rodzinne, pod red. J. Ignatowicza, M. Nazara, Warszawa 2012.
Niezbecka E. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, t. IV, Spadki, pod red. A. Kidyby, Warszawa 2015, s. 292?293.
Otte G.: Zur Legitimationskrise der staatlichen Eheschließung, Juristische Schulung 2000, s. 148 i 151.
Pazdan M. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. K. Pietrzykowskiego, t. II, Warszawa 2015, s. 1016.
Pietrzykowski K.: Wpływ wad oświadczenia woli nupturientów na ważność małżeństwa, Studia Prawnicze 1980, z. 3, s. 139.
Pietrzykowski K. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. K. Pietrzykowskiego, Warszawa 2012, s. 240?241.
Preussner-Zamorska J.: Wady oświadczenia woli na gruncie prawa rodzinnego (ocena aktualnego stanu prawnego i wnioski de lega ferenda) (w:) Problemy kodyfikacji prawa cywilnego (studia i rozprawy). Księga pamiątkowa ku czci Profesora Zbigniewa Radwańskiego, pod red. S. Sołtysińskiego, Poznań 1990, s. 540.
Pyziak-Szafnicka M.: Europeizacja środków zwalczania oszustw w dziedzinie stanu cywilnego ? przeciwdziałanie małżeństwom zawieranym dla pozoru (w:) W kierunku europeizacji prawa prywatnego. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Jerzemu Rajskiemu, pod red. A. Brzozowskiego, W. Kocota, K. Michałowskiej, Warszawa 2007, s. 619?629.
Rudnicki S. (w:) Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna, pod red. S. Dmowskiego, S. Rudnickiego, Warszawa 2011, s. 407.
Schwimann M., Weitzenböck H. (w:) Praxiskommentar zum Allgemeinen Bürgerlichen Gesetzbuch, Aufl. 3, Wien 2005, § 20 EheG, nb 1.
Schwind F.: Kommentar zum österreichischen Eherecht, Aufl. 2, Wien 1980.
Skowrońska-Bocian E. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz. Ks. IV, pod red. E. Skowrońskiej-Bocian, Warszawa 2011, s. 92?93.
Stabentheiner J. (w:) Kommentar zum Allgemeinen bürgerlichen Gesetzbuch, Hrsg. P. Rummel, Aufl. 3, Wien 2003, § 23 EheG, nb 1.
Trammer H.: Czy wada oświadczenia woli nupturienta jest przyczyną unieważnienia małżeństwa, Nowe Prawo 1966, nr 1, s. 55?56.
Voppel R. (w:) J. von Staudingers Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch: Staudinger BGB ? Buch 4: Familienrecht, LPartG Lebenspartnerschaftsgesetz), Berlin 2007, nb 70 i 76.
Wacke A.: Mentalreservation und Simulation als antizipierte Konträrakte bei formbedürftigen Geschäften, insbesondere bei Testamentserrichtung und Heirat (w:) Festschrift für Dieter Medicus zum 70. Geburtstag, Hrsg. V. Beuthien, M. Fuchs, H. Roth, G. Schiemann, A. Wacke, München 1999, s. 651.
Wierciński J. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. W. Borysiaka, M. Mianowskiej, J. Sadomskiego, E. Skowrońskiej-Bocian, B. Trębskiej, E. Trybulskiej-Skoczylas, R. Zegadły, Warszawa 2014, LEX (komentarz w wersji elektronicznej). Wolf A.: Der Standesbeamte als usländerbehörde oder Das neue Eheverbot der pflichtenlosen Ehe, Zeitschrift für das gesamte Familienrecht 1998, s. 1477
i 1483.
Eisfeld J.: Rechtspolitische und verfassungsrechtliche Probleme des Eheaufhebungsgrundes der Scheinehe, Archiv für die civilistische Praxis 2001, nr 201, s. 662.
Feil E., Marent K.-H.: Familienrecht. Kommentar, Wien 2007.
Gajda J. (w:) System prawa prywatnego, t. 11, Prawo rodzinne i opiekuńcze, pod red. T. Smyczyńskiego, Warszawa 2009, s. 172.
Gernhuber J., Coester-Waltjen D.: Familienrecht, Lehrbuch des Familienrechts, Aufl. 5, München 2006.
Hahn D. (w:) Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch: BGB: §§ 854?1921, ErbbauRG, WEG, GewSchG, LPartG, VersAusglGr, Hrsg. H.G. Bamberger,
H. Roth, Bd. 3, München 2008, nb 14.
Hepting R.: Das Eheschließungsrecht nach der Reform, Zeitschrift für das gesamte Familienrecht 1998, s. 713 i 722.
Hopf G., Kathrein G.: Eherecht, Aufl. 2, Wien 2005.
Johannsen K.H., Henrich D.: Eherecht, Aufl. 4, München 2003.
Koch B.A. (w:) ABGB Kommentar, Hrsg. H. Koziol, P. Bydlinski, R. Bollenberger, Wien 2005, § 20 EheG, nb 2.
Kozaczka A.: Wady oświadczeń konsensusu z art. 1 kodeksu rodzinnego a nieważność małżeństwa, Nowe Prawo 1957, nr 9, s. 52?61.
Kremis J. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka, P. Machnikowskiego, Warszawa 2014, s. 1706.
Lauterbach W. (w:) Otto Palandt, Bürgerliches Gesetzbuch, Kommentar, Aufl. 68, München 2016, § 1310, nb 9.
Lewaszkiewicz-Petrykowska B.: Wady oświadczenia woli w polskim prawie cywilnym, Warszawa 1973.
Müller-Gindullis D. (w:) Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch. Band 7/1 Halbband. Familienrecht I. §§ 1297?1588. Gewaltschutzgesetz, Hrsg. B. Weber-Monecke, München 2010, s. 191.
Muscheler K.: Familienrecht, München 2006.
Nazar M. (w:) Prawo rodzinne, pod red. J. Ignatowicza, M. Nazara, Warszawa 2012.
Niezbecka E. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, t. IV, Spadki, pod red. A. Kidyby, Warszawa 2015, s. 292?293.
Otte G.: Zur Legitimationskrise der staatlichen Eheschließung, Juristische Schulung 2000, s. 148 i 151.
Pazdan M. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. K. Pietrzykowskiego, t. II, Warszawa 2015, s. 1016.
Pietrzykowski K.: Wpływ wad oświadczenia woli nupturientów na ważność małżeństwa, Studia Prawnicze 1980, z. 3, s. 139.
Pietrzykowski K. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. K. Pietrzykowskiego, Warszawa 2012, s. 240?241.
Preussner-Zamorska J.: Wady oświadczenia woli na gruncie prawa rodzinnego (ocena aktualnego stanu prawnego i wnioski de lega ferenda) (w:) Problemy kodyfikacji prawa cywilnego (studia i rozprawy). Księga pamiątkowa ku czci Profesora Zbigniewa Radwańskiego, pod red. S. Sołtysińskiego, Poznań 1990, s. 540.
Pyziak-Szafnicka M.: Europeizacja środków zwalczania oszustw w dziedzinie stanu cywilnego ? przeciwdziałanie małżeństwom zawieranym dla pozoru (w:) W kierunku europeizacji prawa prywatnego. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Jerzemu Rajskiemu, pod red. A. Brzozowskiego, W. Kocota, K. Michałowskiej, Warszawa 2007, s. 619?629.
Rudnicki S. (w:) Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna, pod red. S. Dmowskiego, S. Rudnickiego, Warszawa 2011, s. 407.
Schwimann M., Weitzenböck H. (w:) Praxiskommentar zum Allgemeinen Bürgerlichen Gesetzbuch, Aufl. 3, Wien 2005, § 20 EheG, nb 1.
Schwind F.: Kommentar zum österreichischen Eherecht, Aufl. 2, Wien 1980.
Skowrońska-Bocian E. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz. Ks. IV, pod red. E. Skowrońskiej-Bocian, Warszawa 2011, s. 92?93.
Stabentheiner J. (w:) Kommentar zum Allgemeinen bürgerlichen Gesetzbuch, Hrsg. P. Rummel, Aufl. 3, Wien 2003, § 23 EheG, nb 1.
Trammer H.: Czy wada oświadczenia woli nupturienta jest przyczyną unieważnienia małżeństwa, Nowe Prawo 1966, nr 1, s. 55?56.
Voppel R. (w:) J. von Staudingers Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch: Staudinger BGB ? Buch 4: Familienrecht, LPartG Lebenspartnerschaftsgesetz), Berlin 2007, nb 70 i 76.
Wacke A.: Mentalreservation und Simulation als antizipierte Konträrakte bei formbedürftigen Geschäften, insbesondere bei Testamentserrichtung und Heirat (w:) Festschrift für Dieter Medicus zum 70. Geburtstag, Hrsg. V. Beuthien, M. Fuchs, H. Roth, G. Schiemann, A. Wacke, München 1999, s. 651.
Wierciński J. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. W. Borysiaka, M. Mianowskiej, J. Sadomskiego, E. Skowrońskiej-Bocian, B. Trębskiej, E. Trybulskiej-Skoczylas, R. Zegadły, Warszawa 2014, LEX (komentarz w wersji elektronicznej). Wolf A.: Der Standesbeamte als usländerbehörde oder Das neue Eheverbot der pflichtenlosen Ehe, Zeitschrift für das gesamte Familienrecht 1998, s. 1477
i 1483.