Słowa kluczowe
Directive 2017/1132
cross-border restructurings of limited liability companies
cross-border conversion
merger
division of a limited company
Abstrakt
Directive 2019/2121, harmonizing the legal framework for cross-border restructurings: conversions, mergers and divisions of limited liability companies, is a response to the calls that have been formulated for years by the legal doctrine and the business. The goal of the new provisions is to facilitate the exercise of the freedom of establishment by companies within the single market. The new EU model of cross-border company restructurings, in addition to the two-stage procedure lready provided for cross-border mergers, also includes instruments to protect minority shareholders, creditors and employees. In total, this creates a ?level playing field? for corporate mobility and minimizes the risk of regulatory arbitrage in company law in Europe, as well as the phenomenon known as ?race to the laxity? between national legislators. This contribution aims to present and critically analyse the model of cross-border restructurings of limited liability companies that emerges rom the Directive 2019/2121, with emphasis on the new approach to combating abuse and fraud in relation to cross-border operations. This breakdown is preceded by the presentation of the Court of Justice?s judgments regarding the freedom of establishment and some remarks on the need to harmonize the legal framework for corporate mobility in the EU, as well as the history that led to the adoption of the Directive 2019/2121. Finally, de lege ferenda proposals regarding he implementation of the Directive 2019/2121 into Polish law are presented.
Bibliografia
Baszczyk M.: Odpowiedzialność spółek uczestniczących w podziale za zobowiązania przypisane w planie podziału — uwagi na tle brzmienia art. 546 § 1 KSH, Monitor Prawniczy 2017, nr 16, s. 887–892.
Brożek B., Stelmach J., Załuski W.: Dziesięć wykładów o ekonomii prawa, Warszawa 2007.
Davies P., Emmenegger S., Ferran E., Ferrarini G., Hopt K.J., Moloney N., Opalski A., Pietrancosta A., Roth M., Skog R., Winner M., Winter J., Wymeersch E.: The Commission’s 2018 Proposal on Cross-Border Mobility — An Assessment, European Company and Financial Law Review 2019, nr 1–2, s. 196–221.
Enriques L.: EC Company Law and the Fears of a European Delaware, European Business Law Review 2004, nr 6, s. 1260–1273.
Gerner-Beuerle C., Mucciarelli F., Schuster E., Siems M.: Cross-border reincorporations in the European Union, Journal of Corporate Law Studies 2018, nr 1, s. 1–42.
Giedrewicz-Niewińska A.: Uczestnictwo pracowników w spółce europejskiej, Warszawa 2015.
Grześków M.: Wieloszczeblowe połączenia up-stream merger, TPP 2019, nr 3, s. 7–26.
Hirte H.: Kapitalgesellschaftsrecht, Köln 2012.
Jerzmanowski J.: Modyfikowanie planów połączenia i podziału spółek w toku procedur połączeniowych i podziałowych (w:) Prawo handlowe. Między teorią, praktyką a orzecznictwem. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi A. Strzępce, pod red. P. Piniora, Warszawa 2019.
Kraakman R., Armour J., Davies P., Enriques L., Hansmann H., Hertig G., Hopt K., Kanda H., Pargendler M., Ringe W.G., Rock E.: The Anatomy of Corporate Law: A Comparative and Functional Approach, Oxford 2017.
Król R.: Dopuszczalność przeprowadzenia transgranicznego podziału spółki, PPH 2017, nr 4, s. 40–52.
Lenaerts A.: The General Principle of the Prohibition of Abuse of Rights: A Critical Position on Its Role in a Codified, European Review of Private Law 2010, nr 6, s. 1121–1154.
Loewenstein M.J.: Delaware as Demon: Twenty-Five Years After Professor Cary’s Polemic, Colorado Law Review 2000, nr 3, s. 497–539.
Mataczyński M.: Transgraniczne przeniesienie siedziby statutowej polskiej spółki handlowej za granicę, Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego 2013, t. 13, s. 19–60.
Mataczyński M., Saczywko M.: Transgraniczne przeniesienie siedziby zagranicznej spółki handlowej do Polski, PPH 2015, nr 1, s. 24–33.
Mataczyński M.: Seat of the Company in Private International Law, Poznań 2018.
Mörsdorf O.: The Legal Mobility of Companies within the European Union through Cross-Border Conversion, Common Market Law Review 2012, nr 2, s. 629–670.
Mucha A.: Unijny system rejestrów handlowych i jego implementacja do prawa polskiego po uchwaleniu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/17/ UE z 13.6.2012 r., Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2016, z. 2,
s. 73–86.
Mucha A.: Ochrona wierzycieli w przypadku transgranicznego przeniesienia siedziby polskiej spółki kapitałowej do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, TPP 2017, nr 1, s. 113–148.
Mucha A.: O transgranicznym przekształceniu spółki na przykładzie jej „wrogiego przejęcia” przez państwo członkowskie Unii Europejskiej — glosa do orzeczenia niemieckiego Oberlandesgericht Frankfurt am Main z 3.01.2017 r. (20 W 88/15), Europejski Przegląd Sądowy 2017, nr 12, s. 44–49.
Mucha A., Oplustil K.: Redefining the Freedom of Establishment under EU Law as the Freedom to Choose the Applicable Company Law, European Company and Financial Law Review 2018, nr 4, s. 270–306.
Mucha A., Radwan A.: Cross-Border Mergers — Experiences from Poland (w:) Cross-border Mergers Directive: EU perspectives and national experiences, ed. T. Papadopoulos, Cham 2019.
Mucha A.: Transgraniczna mobilność spółek kapitałowych w świetle prawa unijnego i polskiego, Warszawa 2020.
Napierała J.: Swoboda przedsiębiorczości (w:) System prawa handlowego, t. 2B, Prawo spółek handlowych, pod red. A. Szumańskiego, Warszawa 2019.
Napierała J.: Wykładnia prawa spółek Unii Europejskiej, Warszawa 2019.
Oplustil K.: Spółka europejska i europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych, Warszawa 2005.
Oplustil K., Spyra M.: Fuzja transgraniczna z udziałem polskich spółek kapitałowych w świetle prawa europejskiego i polskiego (w:) Europejskie prawo spółek. Spółki zagraniczne w Polsce, t. IV, pod red. M. Cejmera, J. Napierały, T. Sójki, Warszawa 2008.
Oplustil K.: Transgraniczne przekształcenie spółki. Glosa do wyroku ETS w sprawie Vale, Monitor Prawa Handlowego 2012, nr 4, s. 50–59.
Oplustil K.: Zmiany kodeksu spółek handlowych pod wpływem prawa europejskiego — na przykładzie regulacji łączeń transgranicznych i krajowych (w:) Kodeks spółek handlowych po dziesięciu latach, pod red. J. Frąckowiaka, Wrocław 2013.
Oplustil K.: Transgraniczne przekształcenie i podział spółki w świetle prawa europejskiego i polskiego, KPP 2014, z. 1, s. 71–125.
Oplustil K. (w:) J. Bieniak, M. Bieniak, G. Nita-Jagielski, K. Oplustil, R. Pabis, A. Rachwał, M. Spyra, G. Suliński, M. Tofel, M. Wawer, R. Zawłocki: Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2019.
Opalski A.: W sprawie sposobu implementacji Dziesiątej Dyrektywy dotyczącej transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych, PPH 2009, nr 8, s. 12–16.
Opalski A.: Europejskie prawo spółek, Warszawa 2010.
Opalski A., Wiśniewski A.W. (w:) Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz, pod red. J. Poczobuta, Warszawa 2017.
Pernazza F.: Fiat Chrysler Automobiles and the New Face of the Corporate Mobility in Europe, European Company and Financial Law Review 2017, nr 1, s. 37–72.
Pinior P.: Glosa do wyroku SN z dnia 28 kwietnia 2016 r. (V CSK 524/15), Orzecznictwo Sądów Polskich 2017, z. 4, s. 135–144.
Rachwał A. (w:) Kodeks spółek handlowych, t. V, Pozakodeksowe prawo handlowe, pod red. S. Sołtysińskiego, A. Szajkowskiego, A. Szumańskiego, J. Szwai, Warszawa 2015.
Radwan A., Gorywoda Ł.: Zaskarżanie uchwał walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Reformy w Europie i wnioski dla polskiego ustawodawcy, KPP 2009, z. 2, s. 437–493.
Radwan A.: Ius dissidentium. Granice konsensusu korporacyjnego i władzy większości w spółkach kapitałowych, Warszawa 2016.
Ringe W.G.: Kornhaas and the challenge of applying Keck in establishment, European Law Review 2017, nr 2, s. 270–279.
Rodzynkiewicz M. (w:) Kodeks spółek handlowych, t. IV, Komentarz, pod red. A. Opalskiego, Warszawa 2016.
Rzeszotarski R.: Przejęcie i wycofanie z obrotu (delisting) zagranicznej spółki publicznej, Poznań 2018.
Sachabińska O.: Transgraniczne przeniesienie siedziby spółki kapitałowej — potrzeba działania unijnego i polskiego prawodawcy, TPP 2015, nr 3, s. 73–106.
Saydé A.: Abuse of EU Law and Regulation of the Internal Market, Oxford 2016.
Schammo P.: Arbitrage and Abuse of Rights in the EC Legal System, European Law Journal 2008, nr 3, s. 351–376.
Schmidt J.: Cross-border Mergers, Divisions and Conversions: Accomplishments and Deficits of the Company Law Package, European Company and Financial Law Review 2019, nr 1–2, s. 222–272.
Sołtysiński S., Nowicka A.: Prawo kolizyjne spółek prawa handlowego (w:) Prawo spółek handlowych, pod red. A. Kocha, J. Napierały, Warszawa 2017.
Spyra M.: Czy konkurencja porządków prawnych jest czynnikiem poprawy ustawodawstwa — przykład prawa spółek, TPP 2004, nr 3–4, s. 37–43.
Szumański A. (w:) Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. IV, pod red. S. Sołtysińskiego, A. Szajkowskiego, A. Szumańskiego, J. Szwai, Warszawa 2009.
Szydło M.: Konkurencja regulacyjna w prawie spółek, Warszawa 2008.
Szydło M.: Directors’ duties and liability in insolvency and the freedom of establishment of companies after Kornhaas, Common Market Law Review 2017, nr 6, s. 1853–1866.
Teichmann Ch.: The Company Law Package — Content and State of Play, European Company and Financial Law Review 2019, nr 1–2, s. 3–14.
Weppner S.: Der gesellschaftsrechtliche Minderheitenschutz bei grenzüberschreitender Verschmelzung von Kapitalgesellschaften, Tübingen 2010.
Winner M.: Protection of Creditors and Minority Shareholders in Cross-border Transactions, European Company and Financial Law Review 2019, nr 1–2, s. 44–73.
Żaba M.: Skutki transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych (studium prawnoporównawcze ustawodawstwa polskiego, czeskiego i słowackiego), Warszawa 2019.