Abstrakt
The current civil law regulation of contractual credit relations is insufficient, as it does not cover all types of credit relations that developed in commercial practice. Moreover, the existing regulation, concerning primarily two named contracts being a loan agreement and a bank credit agreement, is ambiguous and doubtful. In result, there is legal uncertainty in many areas relating to emerging credit relationships. Legal problems that arise in that con- nection, often due to their scale, give rise to serious social problems, such as the phenomenon of constantly evolving usury activity or controversies with denominated and indexed credits, which are to be resolved in countless court proceedings initiated by borrowers against banks.
The study advocates for a change to the current civil law regulation of contractual credit relations, which should be based on the introduction of a new type of a named credit contract into the Civil Code. Such regulation, free from current defects and concerns, would apply to all credit relationships where the lending element has a primary function. In consequence, the existing civil law provisions regarding the bank credit agreement and the bank cash loan agreement included in the Banking Law should be repealed. The article also pro- poses to amend the current regulation of the loan agreement by excluding the possibility of concluding cash loan agreements and reducing its function to the agreement applicable mainly in the courtesy relations. As part of the provisions governing the credit agreement, the author proposes a new and comprehensive anti-usury regulation that would be applicable to all credit relations. In addition, the proposed regulation of the credit agreement consists of the provisions defining this type of agreement, specifying the required form, rules for changing the amount of remuneration for a credit granted during the duration of the credit relationship, rules for early repayment of the credit, termination of the credit agreement, rules for requesting the update of information provided by the borrower which are important for the assessment of creditworthiness during the duration of the credit relationship, as well as the rules for converting payments from a foreign currency to the Polish currency and from the Polish currency to a foreign currency.
Bibliografia
Bączyk M. (w:) System prawa handlowego, t. 5, Prawo umów handlowych, pod red. M. Steca, Warszawa 2017.
Bednarek M.: Mienie, komentarz do art. 44-55(3) Kodeksu cywilnego, Kraków 1997.
Berger K.P.: Munchener Kommentar zum BGB, 7. Aufl., Munchen 2016, nb 10.
Brzozowski Z. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, t. I, pod red. K. Pietrzykowskiego, Warszawa 2015.
Dajczak W., Giaro T., Longchamps de Berier F.: Prawo rzymskie, u podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2018.
Dybowski T., Pyrzyńska A. (w:) System prawa prywatnego, t. 5, Prawo zobowiązań - część ogólna, pod red. E. Łętowskiej, Warszawa 2006.
Gawlik B.: Pojęcie umowy nienazwanej, Studia Cywilistyczne, t. XVIII, Kraków 1971.
Gołaczyński J. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka, P. Machni- kowskiego, Warszawa 2016.
Grzybowski S. (w:) System prawa cywilnego, t. III, cz. 2, Prawo zobowiązań - część szczegółowa, pod red. S. Grzybowskiego, Wrocław 1976.
Grzybowski S.: Konstrukcja prawna pożyczki a kredyt bankowy (w:) Studia z prawa zobowiązań. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Alfredowi Ohanowiczowi, pod red. Z. Radwańskiego, Warszawa 1979.
Janiak A.: Bankowe umowy kredytowe, Prawo Bankowe 2002, nr 4.
Klein A.: Elementy zobowiązaniowego stosunku prawnego, Warszawa 2005.
Kostowski L.M. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2, pod red. Z. Resicha, Warszawa 1972.
Krziskowska K. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, t. IV, pod red. M. Habdas, M. Frasa, Warszawa 2018.
Lemkowski M.: Odsetki cywilnoprawne, Warszawa 2007.
Lemkowski M.: Oprocentowanie jako świadczenie wzajemne, PiP 2005, z. 1.
Longchamps de Berier R.: Zobowiązania, Poznań 1948.
Machnikowski P. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka, P. Machnikowskiego, Warszawa 2016.
Machnikowski P. (w:) System prawa prywatnego, t. 5, Prawo zobowiązań - część ogólna, pod red. E. Łętowskiej, Warszawa 2006.
Machnikowski P.: Swoboda umów według art. 353(1) k.c. Konstrukcja prawna, Warszawa 2005.
Majka J.: Ewolucja historyczna pojęć "lichwa i procent" a ich wzajemny stosunek, Roczniki Nauk Społecznych. Prawo - Ekonomia - Socjologia 1958, t. II.
Mojak J. (w:) A. Jakubecki, J. Mojak, E. Niezbecka: Prawne zabezpieczenie kredytów, Lublin 1996.
Molis J. (w:) Prawo bankowe. Komentarz, t. I, pod red. F. Zolla, Kraków 2005.
Ofiarski Z.: Prawo bankowe, Warszawa 2017.
Ohanowicz A.: Zobowiązania. Część ogólna, Warszawa-Poznań 1965.
Pisuliński J. (w:) System prawa prywatnego, t. VIII, Prawo zobowiązań - część szczegółowa, pod red. J. Panowicz-Lipskiej, Warszawa 2011.
Popiołek W. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, t. II, pod red. K. Pietrzykowskiego, Warszawa 2015.
Pyzioł W. (w:) Prawo bankowe. Komentarz, pod red. E. Fojcik-Mastalskiej, Warszawa 2005.
Pyzioł W. (w:) System prawa prywatnego, t. VIII, Prawo zobowiązań - część szczegółowa, pod red. J. Panowicz-Lipskiej, Warszawa 2011.
Pyzioł W.: Umowa o kredyt bankowy w świetle nowego ustawodawstwa bankowego, Krakowskie Studia Prawnicze 1991, R. XXIV.
Pyzioł W.: Umowa o kredyt bankowy, Kraków 1986.
Rzetulska A.: Uwagi o pojęciu umowy kredytu bankowego, Acta Universitatis Lodziensis 1988.
Skrzydlewski B.W.: Istota lichwy według św. Tomasza z Akwinu, Roczniki Filozoficzne 1965, t. XIII, z. 2.
Sośniak M.: Zagadnienia typologii i systematyki umów obligacyjnych, Katowice 1990.
Szpunar A.: O umowie pożyczki, PiP 1992, z. 12.
Tracz G.: Umowa kredytu, uwagi de lege lata i de lege ferenda, Transformacje Prawa Prywatnego 2007, nr 3-4.
Truszkiewicz Z. (w:) Encyklopedia prawa bankowego, pod red. W. Pyzioła, Warszawa 1999.
Węgrzynowski Ł.: Ekwiwalentność świadczeń, Warszawa 2011.
Zagrobelny K. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka, P. Machnikowskiego, Warszawa 2016.
Zoll F. (w:) System prawa prywatnego. Prawo zobowiązań - część ogólna, suplement, pod red. A. Olejniczaka, Warszawa 2010.