Abstrakt
Many societies are becoming ever more aware of the problem of air pollution. The purpose of this study is to indicate the possibility of protection of the right to clean air on the basis of applicable provisions. The paper refers to the most significant international acts calling for the protection of clean air and presents the possibilities of and attempts at protecting the right to clean air in Polish law on the basis of the Civil Code, e.g. provisions on protection of personal rights, and on nuisance. The discussed issues are already the subject of interest in the Polish society. The poor quality of air in Poland was confirmed by the CJEU judgment of 22 February 2018, C 336 16. At the same time, air pollution has become the subject of proceedings before Polish courts, where the uniform case law in this matter has not yet been developed. There have been judgments refusing to treat the right to clean air as a personal right, e.g. judgment of the District Court in Rybnik of 30 May 2018, II C 1259 15, and those that recognise it as such, e.g. judgment of the District Court for Warszawa Śródmieście in Warsaw of 24 January 2019, VI C 1043 18. Meanwhile, people will increasingly seek protection of their right to clean air in courts. Undoubtedly, it is necessary to plan actions and adopt procedures that would allow citizens to influence the government efforts to improve air quality. The question is whether litigation and the Civil Code provisions should be used for this purpose.
Bibliografia
Danecka D., Radecki W., Prawo do środowiska w świecie, Republice Czeskiej i w Polsce na kanwie trzytomowego dzieła Hany Müllerovej, Przedsiębiorstwo i Prawo 8 (2019).
Długoszewska Kruk I., Komentarz do art. 415 KC, [in:] M. Załucki (ed.), Kodeks cywilny. Komentarz, (2019), Legalis.
Florczak Wątor M., Komentarz do art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [in:] M. Safjan, L. Bosek (eds), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Tom I. Komentarz do art. 1 do 86, (2016), Legalis.
Górski M., Komentarz do art. 74 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [in:] M. Safjan, L. Bosek (eds), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Tom I. Komentarz do art. 1 do 86, (2016),Legalis.
Grzybowski S., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 10 VII 1975, I CR 356 75, OSPiKA 12 (1976).
Janiszewska B, Komentarz do art. 23 KC, [in:] J. Gudowski (ed.) Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 1 (art. 1 do 554), (2021), LEX.
Kampa M., Castanas E., Human Health Effects of Air Pollution, Environmental Pollution 151:2 (2008).
Machnikowski P., Komentarz do art. 23 KC, [in:] E. Gniewek (ed.), Kodeks cywilny. Komentarz, (2017), Legalis.
Mazur P., Prawo osobiste do korzystania z wartości środowiska naturalnego, Państwo i Prawo 11 (1999).
Piechowiak M., Pojęcie praw człowieka, [in:] L. Wiśniewski (ed.), Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona, Warszawa (1997).
Sarnecki P., Komentarz do art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [in:] L. Garlicki, M. Zubik (eds), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom I, (2016), LEX.
Sobolewski P., Komentarz do art. 1 KC, [in:] K. Osajda (ed.), Kodeks cywilny. Komentarz, (2019), Legalis.
Sobolewski P., Komentarz do art. 23 KC, [in:] K. Osajda (ed.), Kodeks cywilny. Komentarz, (2019), Legalis.
Sobolewski P., Komentarz do art. 24 KC, [in:] K. Osajda (ed.), Kodeks cywilny. Komentarz, (2019), Legalis.
Sobolewski P., Komentarz do art. 417 KC, [in:] K. Osajda (ed.), Kodeks cywilny. Komentarz, (2019), Legalis.
Trzewik J., Publiczne prawa podmiotowe jednostki w systemie prawa ochrony środowiska, Warszawa 2016.
Urbańska K., Prawo podmiotowe do dobrego środowiska w prawie międzynarodowym i polskim, Poznań (2015).
Vasak K., A 30 year Struggle: The Sustained Efforts to Give Force of Law to the Universal Declaration of Human Rights, The UNESCO Courier 30 (11), (1977).
Wereśniak-Masri I., Prawo do czystego środowiska i prawo do czystego powietrza jako dobra osobiste, Monitor Prawniczy 17, (2018), Legalis.
Wiak K., Komentarz do art. 157 Kodeksu Karnego, [in:] A. Grześkowiak (ed.), Kodeks Karny. Komentarz, (2019), Legalis.