Abstrakt
The paper focuses on the right of citizens who are believers and nonbelievers to the Cross?s presence on public land or in prominent public buildings. Arguments used in the 2019 case of the United States Supreme Court American Legionv. American Humanist Associationare supported by outcomes of legal analyses presented during the 2011 controversy concerning the presence of the Cross in the chamber of the Polish parliament. There seems to be no logical connection between the presence of the Cross in public places and the government?s impartiality in religious matters. The Cross does not threaten the impartiality as it fulfills an important social function: it calls for readiness to sacrifice in the name of the good of other people. The right to the Cross becomes an expression of sincere concern for the common good and of true humanism. The people?s expectation that their right to the Cross is respected proves to be both legitimate and constitutional in Poland and in the United States. It is true particularly when the Cross had already been present on public land for a period of time. An act of establishing the Cross in public space is different in its nature from demolishing one by cutting its arms or removing one from public space.
Bibliografia
H. Alvaré, Religious Displays: The Interplay of Free Speech and the Nonestablishment of Religion, w: Freedom of Religion. A Comparative Law Perspective, ed. G. Blicharz, Warszawa 2019, s. 131?146.
E. Brayton, The Bladensburg Cross Ruling and the Ghost of Justice Scalia, https://www.patheos.com/blogs/dispatches/2019/06/21/the-bradensburg-cross-ruling-and-the-ghost-of-justice-scalia/
T. Colby, A Constitutional Hierarchy of Religions? Justice Scalia, the Ten Commandments, and the Future of the Establishment Clause, ?Northwestern University Law Review? (2006), 100, No. 3, s. 1097?1139.
D. Dudek, P. Stanisz, Opinia prawna w sprawie wniosku grupy posłów o usunięcie krzyża z sali posiedzeń plenarnych Sejmu RP, ?Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu? (2011) nr 4 (32), s. 88?104.
Family Research Council, Hostility to Religion. The Growing Threat to Religious Liberty in the United States, June 2017 Edition, https://downloads.frc.org/EF/EF17F51.pdf
W. Kudła, Wrogość wobec religii. Ostrzeżenia ze strony Sądu Najwyższego USA, Kraków 2019.
E. Kurhi, Controversial Mojave Cross, stolen in 2010, found on Highway 92 in San Mateo County, ?The Mercury News? 5.11.2012, https://www.mercurynews.com/2012/11/05/controversial-mojave-cross-stolen-in-2010-found-on-highway-92-in-san-mateo-county/
F. Longchamps de Bérier, Chcieć i rozumieć. Amerykańskie przykłady w dyskusji o budowaniu dwustronnych relacji państwo ? Kościół, ?Forum prawnicze? (2011) nr 2 (4), s. 26?35.
F. Longchamps de Bérier, Church-State Relations: Separation without the Wall, ?Studia Iuridica? (1995) nr 30, s. 61?92.
F. Longchamps de Bérier, Law and Collective Identity: Religious Freedom in the Public Sphere, ?Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa? (2017) nr 1, s. 169?180.
F. Longchamps de Bérier, Polityczny podział wzdłuż linii podziału religijnego? Dwa nowe orzeczenia Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych, ?Forum Prawnicze? (2014) nr 22, z. 2, s. 3?15.
F. Longchamps de Bérier, Uwagi o neutralnym państwie religijnych obywateli w jurysprudencji Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych Ameryki, ?Czasopismo Prawno-Historyczne? (2007) nr 59, z. 2, s. 93?107.
F. Longchamps de Bérier, Wolność słowa w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych. Zagadnienia podstawowe, w: ?Ratio est anima legis?. Księga jubileuszowa ku czci prof. Janusza Trzcińskiego, Warszawa 2007, s. 413?434.
G. Maroń, Religious Display in the Public Realm in the Legal Order of the United States: A Comparative Law Analysis, w: Freedom of Religion. A Comparative Law Perspective, ed. G. Blicharz, Warszawa 2019, s. 147?199.
L. Morawski, Opinia w sprawie wniosku grupy posłów o wydanie zarządzenia nakazującego usunięcie krzyża łacińskiego znajdującego się w sali posiedzeń Sejmu RP, ?Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu? (2011) nr 4 (32), s. 105?112.
B.A. Murphy, Scalia: A Court of One, New York NY 2014.
Office of Public and Intergovernmental Affairs, VA overhauls religious and spiritual symbol policies to protect religious liberty: https://www.va.gov/opa/pressrel/pressrelease.cfm?id=5279
National Cemetery Administration, Available Emblems of Belief for Placement on Government Headstones and Markers, https://www.cem.va.gov/cem/hmm/emblems.asp
R. Piotrowski, Opinia na temat wniosku dotyczącego ?wydania zarządzenia nakazującego usunięcie krzyża łacińskiego, znajdującego się w sali posiedzeń Sejmu RP?, ?Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu? (2011) nr 4 (32), s. 55?77.
S.A. Smith, Freedom of Expression. Foundational Documents and Historical Arguments, Fayetteville AR 2018.
P. Sobczyk, Religious Display in Public Space and Protection of Religious Feelings in Poland, w: Freedom of Religion. A Comparative Law Perspective, ed. G. Blicharz, Warszawa 2019, s. 11?53.
J. Waltman, Church and State in the Roberts Court. Christian Conservatism and Social Change in Ten Cases, 2005?2018, Jefferson NC 2019.
R. Wieruszewski, Opinia na temat wniosku Klubu Poselskiego Ruch Palikota o wydanie zarządzenia nakazującego usunięcie krzyża łacińskiego, znajdującego się w Sali posiedzeń Sejmu RP, ?Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu? (2011) nr 4 (32), s. 78?87.
M. Zawiślak, O ekspozycji symboli religijnych w budynkach publicznych, w: O wolność słowa i religii. Praktyka i teoria, red. F. Longchamps de Bérier, K. Szczucki, Warszawa 2016, s. 171?192.
Orzecznictwo
American Humanist Association v. Maryland-National Capital Park and Planning Commission, 874 F. 3d, 195 (2017).
American Legion v. American Humanist Association, 874 F.3d 195 (CA4 2017).
American Legion v. American Humanist Association, 147 F.Supp. 3d 373 (Md. 2015).
American Legion v. American Humanist Association, 139 S.Ct. 2067 (2019).
Board of Education of Kiryas Joel Village School District v. Grumet, 512 U.S. 687 (1994).
County of Allegheny v. American Civil Liberties Union, 109 S.Ct. 3086 (1989).
Everson v. Board of Education of the Township of Ewing, 330 U.S. 1 (1947).
Lamb?s Chapel v. Center Moriches Union Free School District, 508 U.S. 384 (1993).
Lee v. Weisman, 505 U.S. 577 (1992).
Lemon v. Kurtzman, 403 U.S. 602 (1971).
Lynch v. Donelly, 104 S.Ct. 1355 (1984).
McCreary County v. ACLU, 125 S.Ct. 2722 (2005).
Mitchell v. Helms, 530 U.S. 793 (2000).
Salazar v. Buono, 559 U.S. 700 (2010).
Santa Fe Independent School Dist. v. Doe, 120 S.Ct. 2266 (2000).
Town of Greece, N.Y. v. Galloway, 134 S.Ct. 1811 (2014).
Utah Highway Patrol Assn. v. American Atheists, Inc., 637 F.3d. 1095 (2010).
Utah Highway Patrol Assn. v. American Atheists, Inc., 565 U.S. 994 (2011).
Van Orden v. Perry, 125 S.Ct. 2854 (2005).