Abstract
The article concerns about the sedation procedure in palliative medicine in legal point of view, especially criminal law analysis. Sedation in palliative medicine is used to limit a patient?s consciousness, to bring an end to his suffering. This paper includes basic problems associated with the procedure of sedation, such as measuring the level of suffering, the way of treating patients both in hospital and in home care. The text focuses particularly on presentation similarities and differences between sedation and euthanasia, also in countries, where both procedures are legal. Also possible legal consequences of the limitation of patient?s consciousness, which inflicts both the patient?s ability to decide in daily situations, and to take part in family life have been considered, as in some theories active participation in social life is important to fulfill one?s needs. Consequently, some concepts of death are presented in paper, to analyse their possible influence on legal aspects of sedation.
References
2. Chambaere K. i in., Continuous Deep Sedation Until Death in Belgium: A Nationwide Survey, ?Journal of the American Medical Association? 2010, t. 170, nr 5.
3. Clay Jackson W., Palliative sedation vs. terminal sedation: What?s in a name?, ?American Journal of Hospice & Palliative Care? 2002, t. 19, nr 2.
4. Dangel T., Łaniewski-Wołłk P., Rawicz M., Świetliński J., Kryteria stosowania intensywnej terapii oraz opieki paliatywnej u dzieci w wybranych jednostkach chorobowych, ?Standardy medyczne/pediatria? 2011, t. 8, nr numer specjalny 1.
5. Długosz J., Zgoda dysponenta dobrem prawnym w świetle regulacji konstytucyjnych. Rozważania na pograniczu dogmatyki konstytucyjnego prawa jednostki do samostanowienia o sobie i dogmatyki prawa karnego [w:] Zgoda pokrzywdzonego, R. Zawłocki (red.), Warszawa 2012.
6. Gałęska-Śliwka A., Śmierć jako problem medyczno-kryminalistyczny, Warszawa 2009.
7. Gałęska-Śliwka A., Śliwka M., Stan wegetatywny, eutanazja, zaniechanie uporczywej terapii, ?Państwo i Prawo? 2009, nr 11.
8. Górska U., Koculak M., Brocka M., Binder M., Zaburzenia świadomości ? perspektywa kliniczna i etyczna,.
9. Grabowska B.M., Sedacja paliatywna w terapii bólu u pacjentów będących w końcowych stadiach nieuleczalnych chorób leczonych w stacjonarnych oddziałach opieki paliatywnej w Polsce ? analiza własna na podstawie danych uzyskanych w 2010 r., ?Medycyna Paliatywna? 2013, t. 5, nr 1.
10. Graf L., Śleziona M., Dylematy związane z sedacją paliatywną stosowaną u chorych u schyłku życia, ?Pielęgniarstwo w Opiece Długoterminowej? 2016, nr 2.
11. Have H. ten, Welie J., Palliative Sedation Versus Euthanasia: An Ethical Assessment, ?Journal of Pain and Symptom Management? 2014, t. 47, nr 1.
12. Kalita T., Śmierć mózgu jako granica prawnokarnej ochrony życia człowieka, ?Prokuratura i Prawo? 2016, nr 7?8.
13. Koh Yong Hwang M., Onn Kei A.L., Huei Yaw W., ??Palliative?? and Not ??Terminal?? Sedation, ?Journal of Pain and Symptom Management? 2009, t. 37, nr 4.
14. Łuczak J., Kotlińska-Lemieszek A., Opieka paliatywna/hospicyjna/medycyna paliatywna, ?Nowiny Lekarskie? 2011, t. 80, nr 1.
15. Maltoni M., Pittureri C., Scarpi E., Piccinini L., Palliative sedation therapy does not hasten death: results from a prospective multicenter study, ?Annals of Oncology? 2009, nr 20.
16. Papavasiliou E. i in., From Sedation to Continuous Sedation Until Death: How Has the Conceptual Basis of Sedation in End-of-Life Care Changed Over Time?, ?Journal of Pain and Symptom Management? 2013, t. 46, nr 5.
17. Rietjens J. i in., Terminal Sedation and Euthanasia. A Comparison of Clinical Practices, ?Journal of the American Medical Association?, 2006, t. 166.
18. Stachowiak A., Mrówczyńska E., Sedacja w opiece paliatywnej ? nadzieje i zagrożenia, ?Medycyna Paliatywna? 2011, nr 1.
19. K. de Walden-Gałuszko, Komentarz (do:) Thoms A., Problemy etyczne i prawne w opiece terminalnej, ?Medycyna po dyplomie? 2011, t. 20, nr 1.
20. Wach B., Terminalna sedacja - między eutanazją a opieką paliatywną, ?Analiza i Egzystencja? 2017, nr 37.
21. Zalewski Z., Jak długo mamy obowiązek żyć? [w:] Przedłużanie życia jako problem moralny, B. Chyrowicz (red.), Lublin 2008.
Źródła online:
1. Skaba D., Sedacja i krótkotrwałe dożylne znieczulenie ogólne, https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/badania-zabiegi/165458,sedacja-i-krotkotrwale-dozylne-znieczulenie-ogolne (26.02.2019 r.).
2. https://www.who.int/cancer/palliative/definition/en/ (dostęp 20.02.2019)
3. https://en.wikipedia.org/wiki/Terri_Schiavo_case, (dostęp 26.02.2019)
4. https://www.aclu.org/news/us-supreme-court-protects-liberty-upholding-terri-schiavos-decision-discontinue-medical (dostęp 26.02.2019)
Orzecznictwo:
1. Uchwała SN z dnia 22 października 2010 r., III CZP 76/10, LEX nr 604152.
2. Uchwała SN z dnia 13 lipca 2011 r., III CZP 32/11, OSNC 2013/4 poz. 45.
3. Uchwała z dnia 12 grudnia 2013 r., III CZP 74/13, OSNC 2014/9 poz. 88.
Akty prawne:
1. Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz.U. 2019 poz. 1405 t.j. z dnia 29 lipca 2019
2. Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. 2018 poz. 617 z późn. zm.)