Abstrakt
Artykuł stanowi analizę problemu podobieństw i różnic pomiędzy przeszukaniem osoby a badaniami cielesnymi polegającymi na pobieraniu próbek i wydzielin ciała z art. 74 k.p.k. Niekiedy wyznaczenie ścisłej granicy pomiędzy tymi czynnościami może być znacznie utrudnione. Przykładowo, prześwietlenie radiologiczne mające na celu znalezienie dowodu wewnątrz ciała człowieka, z jednej strony cechuje się celem typowym dla przeszukania, z drugiej natomiast wymaga wykorzystania sprzętu medycznego, co jest już charakterystyczne dla badań cielesnych. Jednocześnie czynności te wiążą się z istotną ingerencją w prywatność jednostki. Pomimo tego, że badania cielesne mogą być czasami nawet bardziej dolegliwe niż przeszukanie osoby, poziom gwarancji ochrony praw jednostki w ich wypadku jest znacznie niższy niż w wypadku przeszukania osoby. Kodeks postępowania karnego nie zapewnia chociażby sądowej kontroli badań cielesnych, nawet tych najbardziej intymnych, podczas gdy każde przeszukanie osoby może stanowić przedmiot zażalenia do sądu. Celem artykułu jest w pierwszej kolejności wyznaczenie granicy przedmiotowej pomiędzy tymi czynnościami. Zawiera on ponadto propozycję modelu regulacji przewidujących niezbędne gwarancję ochrony prawa jednostki do prywatności w zakresie przeszukania osoby i badań cielesnych.
Bibliografia
2. D. Świecki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Art. 425 - 673, t. 2, Warszawa 2018
3. Girdwoyń P., Pobranie materiału do celów identyfikacyjnych w niemieckiej procedurze karnej (w:) G. Rejman, B. T. Bieńkowska, Z. Jędrzejewski, P. Mierzejewski (red.), Problemy prawa i procesu karnego. Księga poświęcona pamięci Profesora Alfreda Kaftala, Warszawa 2008
4. Grajewski J., Paprzycki L.K., Steinborn S., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 1, Warszawa 2010, s. 769.
5. Grochowski J., Definicja i elementy składowe instytucji przeszukania w procesie karnym, ?Problemy Prawa Karnego? 1990, Nr 16
6. Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Artykuły 1 ? 467. Komentarz, t. 1, Warszawa 2014
7. Hofmański P., Konwencja Europejska a prawo karne, Toruń 1995
8. Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Komentarz do artykułów 1-296, t. 1, Warszawa 2011
9. Karczmarska D., Badania oskarżonego i osoby podejrzanej na tle k.p.k. i aktów wykonawczych (w:) J. Wójcikiewicz (red.) Rozprawy z Jałowcowej Góry. Materiały z III Zjazdu Katedr Kryminalistyki, Dobczyce, 11?13.06.2003 r., Kraków 2004
10. Kmiecik R., Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego ? Izby Karnej w zakresie zagadnień kryminalistyczno-dowodowych w postępowaniu karnym (w latach 1997?2001), ?Prokuratura i Prawo? 2002, nr 7 ? 8
11. Kremens K., Przeszukanie (w:) J. Skorupka (red.), System prawa karnego procesowego. Tom VIII. Dowody, cz. 2, Warszawa 2019
12. Hochberg L., Murzynowski A., Schaff L., Komentarz do kodeksu postępowania karnego, Warszawa 1959
13. Lach A., Granice badań oskarżonego w celach dowodowych. Studium w świetle reguły ?nemo se ipsum accusare tenetur? i prawa do prywatności, Toruń 2010
14. Myrna B., Standard ochrony prawa do wolności i osobistego bezpieczeństwa przy zajęciu rzeczy oraz przeszukaniu osób i pomieszczeń w praktyce prokuratorskiej z polskiej perspektywy, ?Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego?, L. Bogunia (red.), t. XXII, Wrocław 2008
15. Popławski H., Uwagi w sprawie zakresu rewizji domowej i osobistej, ?Palestra? 1962, nr 7
16. Postulski K., Siwek M., Przepadek w polskim prawie karnym, Zakamycze 2004
17. Skoczyński L., Warunki legalności przeszukania, ?Problemy Praworządności? 1989, nr 3
18. Skorupka J. (red.) Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. 3, Warszawa 2018
19. Sobolewski Z., Osoba podejrzana oraz potencjalnie podejrzana w znowelizowanym (2003) kodeksie postępowania karnego (w:) G. Artymiak, C. Kłak, Z. Sobolewski (red.) Problemy znowelizowanej procedury karnej: materiały konferencji naukowej Rzeszów ? Czarna, 17 ? 18 października 2003, Kraków 2004
20. Stefański R.A., Zabłocki S. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 167 ? 296, t. 2, Warszawa 2019
21. Steinborn S., Problem organu uprawnionego do stosowania przeszukania w toku procesu karnego w świetle unormowań konstytucyjnych i prawnomiędzynarodowych, Gdańskie Studia Prawnicze 2008
22. Śliwiński S., Polski proces karny przed sądem powszechnym. Zasady ogólne, Warszawa 1959
23. Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2013
24. Waltoś S., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2009
25. Widacki J., Kryminalistyka, Warszawa 2018
26. J. Skorupka (red.), Proces karny, Warszawa 2018
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2021 Forum Prawnicze