Abstrakt
Wyrokiem z 19 września 2019 roku Sąd Apelacyjny w Szczecinie uniewinnił sprawcę czynu polegającego na znieważeniu Prezydenta RP obraźliwym wierszykiem. Zdaniem sądu jego czyn charakteryzował się znikomym stopniem społecznej szkodliwości. W niniejszej publikacji dokonana zostanie ocena powyższego wyroku, zwłaszcza w kontekście zagadnienia reguł postępowania z dobrem prawnym, które współokreślają zakres normowania każdej z norm sankcjonowanych. Istotna jest odpowiedź na pytanie, czy sprawca czynu będącego podstawą wydania orzeczenia przekroczył zakres normowania normy z art. 135 § 2 Kodeksu karnego, a więc czy rzeczywiście jego czyn był bezprawny. Artykuł ten stanowi kolejny głos dyskusji na temat aktualnego zakresu kryminalizacji znieważania Prezydenta RP oraz zasadności utrzymania w polskim prawie karnym zwiększonej ochrony jego godności.
Bibliografia
Chorążewska A., Status Prezydenta RP na tle modeli ustrojowych głowy państwa w systemie parlamentarnym, "Gdańskie Studia Prawnicze" 2014, t. 21, s. 263-279.
Dąbrowska-Kardas M., Analiza dyrektywalna przepisów części ogólnej kodeksu karnego, Warszawa 2012.
Dukiet-Nagórska T., Prawnokarna ochrona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (w:) P. Hofmański, K. Zgryzek (red.), Współczesne problemy procesu karnego i wymiaru sprawiedliwości. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Kazimierza Marszała, Katowice 2003.
Filipczak M., Odpowiedzialność karna a brak zagrożenia dla dobra prawnego przy przestępstwach abstrakcyjnego narażenia na niebezpieczeństwo, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica" 2017, nr 77, s. 49-71.
Gardocki L., Europejskie standardy wolności wypowiedzi a prawo karne, "Państwo i Prawo" 1993, z. 3(565).
Garlicki L., "Pov-con" przed Trybunałem w Strasburgu, "Studia Iuridica Lublinensia" 2014, nr 22, s. 565-572.
Górka G., Prawnokarna ochrona Prezydenta Rzeczypospolitej, "Wojskowy Przegląd Prawniczy" 2014, nr 3.
Grudecki M., Fic R., Prawnokarna ocena bezprawności zachowań znieważających w Internecie, "Zeszyty Prawnicze" 2021, nr 3, s. 213-243.
Grudecki M., Zgoda dzierżyciela dobra na nietypowe zachowania seksualne, "Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych" 2019, z. 3(XXI), s. 85-103.
Hoc S., Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 30 stycznia 2002 r., sygn. II AKa 577/01, "Prokuratura i Prawo" 2006, nr 9, s. 145-157.
Hoc S., O czynnej napaści i znieważeniu Prezydenta RP, "Opolskie Studia Administracyjno-Prawne' 2004, nr II, s. 85.
Hoc S., Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, Opole 2002.
Kacprzak I., Mowa nienawiści w Sejmie: Radny ciul, premier dzban, https://www.rp.pl/Spoleczenstwo/302069899-Mowa-nienawisci-w-Sejmie-Radny-ciul-premier-dzban.html, (dostęp 09.12.2020).
Kamiński C., Ochrona dobrego imienia głów państw obcych a swoboda wypowiedzi. Orzeczenie Trybunału w Strasburgu w sprawie Colombani i inni przeciwko Francji, "Przegląd Prawa Europejskiego" 2003, nr 2(13).
Kluza J., Znieważenie w polskim prawie karnym. Przestępstwo z art. 216 k.k. w perspektywie funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości ze szczególnym uwzględnieniem orzecznictwa, "Studenckie Zeszyty Naukowe" 2017, vol. XX(35), s. 59-70.
Krajewski R., Prawnokarna ochrona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Bydgoszcz 2015.
Krajewski R., Przestępstwo znieważenia lub poniżenia konstytucyjnego organu Rzeczypospolitej Polskiej, "Studia z Zakresu Prawa, Administracji i Zarządzania" 2016, t. 9(24), s. 109-118.
Krzywoń A., Prawnokarna ochrona głów państw i innych organów konstytucyjnych versus wolność wypowiedzi - polskie rozwiązania na tle europejskich, "Europejski Przegląd Sądowy" 2013, nr 5, s. 19-25.
Kulesza J., Art. 135 [Czynna napaść, znieważenie Prezydenta] (w:) M. Królikowski, R. Zawłocki (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz. Art. 117-221, t. 1, Warszawa 2017.
Kulesza J., Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 17 stycznia 2013 r., sygn. akt II AKa 273/12, "Prokuratura i Prawo" 2014, nr 1.
Kulesza W. (Prawnokarna ochrona dobrego imienia osób uczestniczących w życiu publicznym (w:) S. Waltoś (red.), Problemy kodyfikacji prawa karnego. Księga ku czci Profesora Mariana Cieślaka, Kraków 1993.
Kulesza W., Zniesławienie i zniewaga. Ochrona czci i godności osobistej człowieka w polskim prawie karnym - zagadnienia podstawowe, Warszawa 1984.
Lachowski J., Art. 226 [Znieważenie funkcjonariusza] (w:) M. Królikowski,
R. Zawłocki (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz. Art. 222-316, t. 2, Warszawa 2017.
Makowski W., Zbrodnie stanu, Warszawa 1923.
Mojski W., Prawnokarne ograniczenia wolności wypowiedzi w polskim porządku prawnym. Analiza wybranych przepisów, "Studia Iuridica Lublinensia" 2009, nr 12, s. 177-196.
Pachnik K., Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 lipca 2011 r. sygn. akt P 12/09 wydanego w pełnym składzie, "Przegląd Prawa Konstytucyjnego" 2012, nr 3.
Piórkowska-Flieger J., Patyra S., Przestępstwo zniewagi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, "Prokuratura i Prawo" 2012, nr 3.
Płowiec W., Wolność wypowiedzi a znieważenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z perspektywy Konstytucji RP i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (w:) M. Urbańczyk, Ł.D. Bartosik, N. Zagórska (red.), In Search of the Euro-Atlantic Doctrine of Freedom of Speech, Poznań-Łódź 2019.
Ramdan A., Controversy over the Offense of Insulting the President/Vicepresident in Draft of Criminal Code. An Analysis of Constitutional Court Decision Number 013-022/PUU-IV/2006, "Jurnal Yudisial" 2020, nr 2(13).
Sitarz O., Dobrowolna sterylizacja - czy czas na zmianę prawa? (w:) W. Cieślak, M. Romańczuk-Grącka (red.), Między stabilnością a zmiennością prawa karnego. Dylematy ustawodawcy, Olsztyn 2017.
Sitarz O., J. Hanc, Zabieg Kristellera w świetle przepisów prawa karnego, "Prawo i Medycyna" 2017, nr 2(67), s. 56-73.
Surkont M., Zniesławienie i znieważenie w polskim prawie karnym, Gdańsk 1982.
Wiak K., Ochrona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w Kodeksie karnym, "Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie" 2019, t. 12, s. 323-337.
Wolski M., Na śmierć Prezydenta Kaczyńskiego, https://www.salon24.pl/u/autorzygazetypolskiej/170038,na-smierc-prezydenta-kaczynskiego (dostęp 10.12.2020).
Wójcik L., "Nie prezydent, tylko d...". Sprawa umorzona, https://24kurier.pl/aktualnosci/wiadomosci/nie-prezydent-tylko-d-sprawa-umorzona/ (dostęp 07.12.2020).
Zawiejski P., Pojęcie przestępstwa i podziały czynów zabronionych (w:) T. Dukiet-Nagórska (red.), Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, Warszawa 2020.
Zoll A., Odpowiedzialność karna lekarza za niepowodzenie w leczeniu, Warszawa 1988.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2022 Forum Prawnicze