Abstrakt
Streszczenie
Problematyka wykładni umów rozpatrywana zarówno w aspekcie definicyjnym, jak i z punktu widzenia metodologicznego, wykazuje istotne powiązanie z aksjologią prawa prywatnego, w tym prawa zobowiązań. Szczególną wagę należy przypisać w tym zakresie kryterium adekwatności, wymagającemu od interpretatora odpowiedniego ujęcia całokształtu ?racji tłumaczących? umowę. Ocena wpływu uwarunkowań aksjologicznych na sposób uporządkowania reguł interpretacyjnych znajdujących zastosowanie w dziedzinie umów zobowiązaniowych w poszczególnych systemach prawnych stanowi istotne zagadnienie badawcze, szczególnie w świetle tendencji rekodyfikacyjnych zaznaczających się w sferze prawa prywatnego. Wnioski płynące z tak ukierunkowanej analizy mogą służyć jako argument w trwającej debacie dotyczącej perspektyw i ewentualnych kierunków zmiany paradygmatu prawa umów wobec kryzysu określonych jego założeń ujawnianego w ramach diagnozy kondycji współczesnego prawa prywatnego podlegającego dekodyfikacji. Równocześnie w tym kontekście uzasadnione jest poddanie krytycznej refleksji postulatów formułowanych w związku z zaawansowaniem procesu algorytmizacji praktyki kontraktowej. Na potrzeby przeglądu obecnych tendencji w zakresie aksjologicznie uwarunkowanego ukształtowania modeli wykładni umów zobowiązaniowych niezbędne jest uwzględnienie ujęcia retrospektywnego oraz elementów studium prawnoporównawczego w celu skonfrontowania rozwiązań właściwych kontynentalnej tradycji prawnej i modelowi anglosaskiemu.
Bibliografia
Literatura przedmiotu
Adamczyk I., Pozorna równość? Ambiguitas contra stipulatorem, ?Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ? 2017, nr 4.
Amielańczyk K., W poszukiwaniu antycznej genezy klauzul generalnych, czyli o wartościach i wartościowaniu w prawie rzymskim, ?Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G: Ius? 2016, vol. 63, No. 2.
Andrews N., Interpretation of Contracts and ?Commercial Common Sense?: Do Not Overplay This Useful Criterion, ?The Cambridge Law Journal? 2017, vol. 76, No. 1.
Austen-Baker R., Implied Terms in English Contract Law, Cheltenham 2017.
Baaij J., Cabrelli D., Macgregor L., Conclusions (w:) J. Baaij, D. Cabrelli, L. Macgregor (eds), Interpretation of Commercial Contracts in European Private Law, Cambridge 2020.
Bagchi A., Interpreting Contracts in a Regulatory State, ?University of San Francisco Law Review? 2020, vol. 54, No. 1.
Bagchi A., The Perspective of Law on Contract, ?Washington Law Review? 2013, vol. 88, No. 4.
Barnes W., The French Subjective Theory of Contract: Separating Rhetoric from Reality, ?Tulane Law Review? 2008, vol. 83, No. 2.
Barri?re F., Bine P., Diaz O., The Reform of French Contract Law: An Analysis of Its Application to Corporate Acquisitions, ?European Review of Contract Law? 2017, vol. 13, No. 4.
Bertolini D., Unmixing the Mixed Questions: A Framework for Distinguishing Between Questions of Fact and Questions of Law in Contractual Interpretation, ?University of British Columbia Law Review? 2019, vol. 52, No. 2.
Bielska-Brodziak A., Pułapka jednoznaczności (w:) C. Martysz, Z. Tobor (red.), Studia z wykładni prawa, Bydgoszcz?Katowice 2008.
Bierć A., Zarys prawa prywatnego. Część ogólna, Warszawa 2018.
Blicharz G., La Polonia e le prospettive del diritto privato europeo. L?unificazione e il metodo combinato, ?Legal Roots: The International Journal of Roman Law, Legal History and Comparative Law? 2017, vol. 6.
Bławat M., Konwersja nieważnych czynności prawnych, Warszawa 2019.
Bobrowicz P., Psychologiczny kontekst oraz domniemania interpretacyjne i normy prawne w wykładni oświadczeń woli, ?Prawo i Więź? 2017, nr 3.
Braucher R., Interpretation and Legal Effect in the Second ?Restatement of Contracts?, ?Columbia Law Review? 1981, vol. 81, No. 1.
Brownsword R., After Investors: Interpretation, Expectation and the Implicit Dimension of the ?New Contextualism? (w:) D. Campbell, H. Collins, J. Wightman (eds.), Implicit Dimensions of Contract: Discrete, Relational, and Network Contracts, Oxford?Portland 2003.
Brownsword R., Smart Contracts: Coding the Transaction, Decoding the Legal Debates (w:) P. Hacker, I. Lianos, G. Dimitropoulos, S. Eich (eds.), Regulating Blockchain: Techno-Social and Legal Challenges, Oxford 2019.
Calnan R., Controlling Contractual Interpretation (w:) P.S. Davies, M. Raczynska (eds.), Contents of Commercial Contracts: Terms Affecting Freedoms, Oxford?New York 2020.
Cannarsa M., Contract Interpretation, (w:) L. DiMatteo, M. Cannarsa, C. Poncib? (eds.), The Cambridge Handbook of Smart Contracts, Blockchain Technology and Digital Platforms, Cambridge 2019.
Cannarsa M., Interpretation of Contracts and Smart Contracts: Smart Interpretation or Interpretation of Smart Contracts?, ?European Review of Private Law? 2018, vol. 26, No. 6.
Capilli G., Interpretazione, usi e ragionevolezza (w:) F. Capriglione (a cura di), Liber Amicorum Guido Alpa, Milano 2019.
Carter J.W., Courtney W., Good Faith in Contracts: Is There an Implied Promise to Act Honestly?, ?The Cambridge Law Journal? 2016, vol. 75, No. 3.
Carter J.W., Furmston M., Objectivity, (w:) M. Furmston (ed.), The Future of the Law of Contract, Abingdon, Oxon ? New York 2020.
Cartwright J., Whittaker S. (eds.), The Code Napoléon Rewritten: French Contract Law after the 2016 Reforms, Oxford?Portland 2017.
Catterwell R., A Unified Approach to Contract Interpretation, Oxford?New York 2020.
Catterwell R., Automation in Contract Interpretation, ?Law, Innovation and Technology? 2020, vol. 12, No. 1.
Catterwell R., Striking a Balance in Contract Interpretation: The Primacy of the Text, ?Edinburgh Law Review? 2019, vol. 23, No. 1.
Chen B., Gordon J., Interpretive Formalism in the Law of Obligations: Thirty Years after Form and Substance (w:) A. Robertson, J. Goudkamp (eds.), Form and Substance in the Law of Obligations, Oxford 2019.
Chen-Wishart M., Dixon V., Good Faith in English Contract Law: A Humble ?3 by 4? Approach (w:) P.B. Miller, J. Oberdiek, Oxford Studies in Private Law Theory: Volume I, Oxford 2020.
Connal C., Has the Rainy Sky Dried Up? Arnold v Britton and Commercial Interpretation, ?The Edinburgh Law Review? 2016, vol. 20, No. 1.
Connell S., Prescriptive and Holistic Contextualism: Emerging Variants of Modern Contract Interpretation, ?New Zealand Universities Law Review? 2018, vol. 28, No. 2.
Cserne P., Freedom of Contract and Paternalism: Prospects and Limits of an Economic Approach, New York 2012.
Cunningham L.A., Contract Interpretation 2.0: Not Winner-Take-All but Best-Tool-for-the-Job, ?The George Washington Law Review? 2018, vol. 85, No. 6.
Dajczak W., Amerykańska zapowiedź ?śmierci umowy? na tle tradycji romanistycznej (w:) F. Longchamps de Bérier (red.), Dekodyfikacja prawa prywatnego. Szkice do portretu, Warszawa 2017.
Dajczak W., Zobowiązania (w:) W. Dajczak, T. Giaro, F. Longchamps de Bérier, Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2018.
Davies P.S., Excluding Good Faith and Restricting Discretion (w:) P.S. Davies, M. Raczynska (eds.), Contents of Commercial Contracts: Terms Affecting Freedoms, Oxford?New York 2020.
Davies P.S., The Basis of Contractual Duties of Good Faith, ?Journal of Commonwealth Law? 2019, vol. 1, No. 1.
Davies P.S., The Meaning of Commercial Contracts (w:) P.S. Davies, J. Pila (eds.), The Jurisprudence of Lord Hoffmann: A Festschrift in Honour of Lord Leonard Hoffmann, Oxford 2015.
Doliwa A., Funkcje zasad współżycia społecznego w prawie cywilnym, Warszawa 2020.
Domański L., Instytucje kodeksu zobowiązań. Komentarz teoretyczno-praktyczny. Część ogólna, Warszawa 1936.
Dubroff H., The Implied Covenant of Good Faith in Contract Interpretation and Gap-Filling: Reviling a Revered Relic, ?St. John?s Law Review? 2006, vol. 80, No. 2.
Eldridge J., ?Surrounding Circumstances? in Contractual Interpretation: Where Are We Now?, ?Commercial Law Quarterly? 2018, vol. 32, No. 3.
Enman-Beech J., The Good Faith Challenge, ?Journal of Commonwealth Law? 2019, vol. 1, No. 1.
Fagan F., Waiving Good Faith: A Natural Language Processing Approach, ?New York University Journal of Law and Business? 2020, vol. 16, No. 3.
Fairgrieve D., Comparative Law in Practice: Contract Law in a Mid-Channel Jurisdiction, Oxford?Portland 2016.
Fauvarque-Cosson B., The French Contract Law Reform and the Political Process, ?European Review of Contract Law? 2017, vol. 13, No. 4.
Fermus-Bobowiec A., Szewczak-Daniel M., Zasady słuszności w kodeksie zobowiązań, ?Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G: Ius? 2016, vol. 63, No. 2.
Foglia M., Il contratto autoregolato: le merger clauses, Torino 2015.
Gentili A., Senso e consenso. Storia, teoria e tecnica dell?interpretazione dei contratti, vol. 2: Tecnica, Torino 2015.
Gilson R.J., Sabel C.F., Scott R.E., Text and Context: Contract Interpretation as Contract Design, ?Cornell Law Review? 2014, vol. 100, No. 1.
Goh Y., From Context to Text in Contractual Interpretation: Is There Really a Problem with a Plain Meaning Rule?, ?Common Law World Review? 2016, vol. 45, No. 4.
Gorzko P., Reguła contra proferentem a granice wykładni oświadczeń woli w prawie cywilnym, Warszawa 2019.
Green S., Smart Contracts, Interpretation and Rectification, ?Lloyd?s Maritime and Commercial Law Quarterly? 2018, No. 2.
Grochowski M., Słuszność a autonomia woli ? uwagi o nieoczywistej relacji (w:) J. Pisuliński, J. Zawadzka (red.), Aksjologia prawa cywilnego i cywilnoprawna ochrona dóbr, Warszawa 2020.
Grundmann S., Schäfer M.-S., The French and the German Reforms of Contract Law, ?European Review of Contract Law? 2017, vol. 13, No. 4.
Grykiel J. (w:) M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny, t. 1: Komentarz. Art. 1?352, Warszawa 2018.
Gutowski M., Autonomia woli a automatyzacja obrotu prawnego (granice przypisania skutków oświadczeń woli składanych elektronicznie) (w:) J. Pisuliński, J. Zawadzka (red.), Aksjologia prawa cywilnego i cywilnoprawna ochrona dóbr, Warszawa 2020.
Havelock R., Return to Tradition in Contractual Interpretation, ?King?s Law Journal? 2016, vol. 27, No. 2.
Havelock R., The ?Unitary Exercise? of Contractual Interpretation, ?The Cambridge Law Journal? 2017, vol. 76, No. 3.
Hayward B., Zeller B., Baasch Andersen C., The CISG and the United Kingdom ? Exploring Coherency and Private International Law, ?International and Comparative Law Quarterly? 2018, vol. 67, No. 3.
Helleringer G., The Anatomy of the New French Law of Contract, ?European Review of Contract Law? 2017, vol. 13, No. 4.
Hellwege P., Understanding Usage in International Contract Law Harmonization, ?The American Journal of Comparative Law? 2018, vol. 66, No. 1.
Hildebrandt M., Algorithmic Regulation and the Rule of Law, ?Philosophical Transactions of the Royal Society A? 2018, vol. 376, No. 2128.
Hodge Lord P.S., Judicial Development of the Law of Contract in the United Kingdom, ?The George Washington Law Review? 2018, vol. 85, No. 6.
Hoffmann L., Language and Lawyers, ?Law Quarterly Review? 2018, vol. 134.
Hunter H., The Implied Obligation of Good Faith, (w:) M. Furmston (ed.), The Future of the Law of Contract, Abingdon, Oxon ? New York 2020.
Kaczorowska B., Reguły wykładni umów w projektach prawa o zobowiązaniach i kodeksu zobowiązań. Na marginesie dyskusji nad prawem prywatnym, ?Forum Prawnicze? 2015, nr 5.
Kaczorowska B., Wykładnia umów obligacyjnych w świetle współczesnych tendencji rozwoju prawa prywatnego, Wrocław 2018.
Kaczorowska B., Znaczenie klauzul generalnych prawa prywatnego a algorytmizacja praktyki kontraktowej (w:) L. Lai, M. Świerczyński (red.), Prawo sztucznej inteligencji, Warszawa 2020.
Kaczorowska M., Rekodyfikacja prawa cywilnego w Polsce wobec rozwoju europejskiego prawa prywatnego. Rozważania na tle projektu księgi pierwszej Kodeksu cywilnego, ?Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny? 2009, nr 3.
Kaehler L., Policy Interventions via Contract Interpretation, ?European Review of Private Law? 2014, vol. 22, No. 5.
Kar R.B., Radin M.J., Pseudo-Contract and Shared Meaning Analysis, ?Harvard Law Review? 2019, vol. 132, No. 4.
Klass G., Contracts, Constitutions, and Getting the Interpretation-Construction Distinction Right, ?Georgetown Journal of Law & Public Policy? 2020, vol. 18, No. 1.
Knapp C.L., Crystal N.M., Prince H.G., Problems in Contract Law: Cases and Materials, New York 2019.
Knapp C.L., Crystal N.M., Prince H.G., Rules of Contract Law: Selections from the Uniform Commercial Code, the CISG, the Restatement (Second) of Contracts, and the UNIDROIT Principles, with Material on Contract Drafting, Sample Examination Questions, and Supplemental CISG Cases, New York 2019.
Korzonek J., Rosenblüth I., Kodeks zobowiązań. Komentarz. Przepisy wprowadzające. Wyciągi z motywów ustawodawczych. Ustawy dodatkowe, t. 1, Kraków 1936.
Leib E.J., Thel S., Contra Proferentem and the Role of the Jury in Contract Interpretation, ?Temple Law Review? 2015, vol. 87, No. 4.
Longchamps de Bérier F., Common law a dekodyfikacja i globalizacja prawa (w:) F. Longchamps de Bérier (red.), Dekodyfikacja prawa prywatnego w europejskiej tradycji prawnej, Kraków 2019.
Longchamps de Bérier F. (red.), Dekodyfikacja prawa prywatnego w europejskiej tradycji prawnej, Kraków 2019.
Longchamps de Bérier F., Decodification of Contract Law (w:) C. Su, F. Longchamps de Bérier, P. Grzebyk (eds.), Theory and Practice of Codification: The Chinese and Polish Perspectives, Beijing 2019.
Longchamps de Bérier R., Zasady kodeksu zobowiązań, ?Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny? 1934, z. 1.
Longchamps de Bérier R., Zobowiązania, Lwów 1938.
Łolik M., Współczesne prawo kontraktów ? wybrane zagadnienia, Warszawa 2014.
Macgregor L., Crossing the Line between Business Common Sense and Perceived Fairness in Contractual Interpretation, ?Edinburgh Law Review? 2015, vol. 19, No. 3.
Machnikowski P. (w:) E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2019.
Machnikowski P. (w:) P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Księga pierwsza. Część ogólna. Projekt Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego przyjęty w 2015 r. z komentarzem członków zespołu problemowego KKPC, Warszawa 2017.
Machnikowski P., Przedmowa (w:) P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Księga pierwsza. Część ogólna. Projekt Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego przyjęty w 2015 r. z komentarzem członków zespołu problemowego KKPC, Warszawa 2017.
Machnikowski P., Treść umowy (w:) K. Osajda (red.), System prawa prywatnego, t. 5: Prawo zobowiązań ? część ogólna, Warszawa 2020.
MacMahon P., Good Faith and Fair Dealing as an Underenforced Legal Norm, ?Minnesota Law Review? 2015, vol. 99, No. 6.
Markovits D., Good Faith as Contract?s Core Value (w:) G. Klass, G. Letsas, P. Saprai (eds.), Philosophical Foundations of Contract Law, Oxford 2014.
Martin M., The French Law of Obligations: A Brief Story of the 2016 Reform (w:) A. Parise, L. van Vliet (eds.), Re- De- Co-dification?: New Insights on the Codification of Private Law, The Hague 2018.
McCunn J., Revolutions in Contractual Interpretation: A Historical Perspective (w:) S. Worthington, A. Robertson, G. Virgo (eds.), Revolution and Evolution in Private Law, Oxford?Portland 2018.
McCunn J., The Contra Proferentem Rule: Contract Law?s Great Survivor, ?Oxford Journal of Legal Studies? 2019, vol. 39, No. 3.
McKendrick E., Contract Law: Text, Cases and Materials, Oxford 2020.
McKendrick E., Doctrine and Discretion in the Law of Contract Revisited, ?The Chinese Journal of Comparative Law? 2019, vol. 7, No. 1.
McLauchlan D., A Sea Change in the Law of Contract Interpretation?, ?Victoria University of Wellington Law Review? 2019, vol. 50, No. 4.
McLauchlan D., The ICS Principles: A Failed ?Revolution? in Contract Interpretation?, ?New Zealand Universities Law Review? 2016, vol. 27, No. 2.
McMeel G., Foucault?s Pendulum: Text, Context and Good Faith in Contract Law, ?Current Legal Problems? 2017, vol. 70, No. 1.
Mekki M., France ? The French Reform of Contract Law: The Art of Redoing without Undoing, ?Journal of Civil Law Studies? 2017, vol. 10, No. 1.
Mekki M., Reforming Contract Law: From Myth to Reality! (w:) A. Parise, L. van Vliet (eds.), Re- De- Co-dification?: New Insights on the Codification of Private Law, The Hague 2018.
Merkin R., Saintier S., Poole?s Textbook on Contract Law, Oxford 2019.
Mik E., Smart Contracts: A Requiem, ?Journal of Contract Law? 2019, vol. 36, No. 1.
Mitchell C., Interpretation of Contracts, Abingdon, Oxon 2019.
Mitchell C., Interpreting Commercial Contracts: The Policing Role of Context in English Law (w:) L. DiMatteo, M. Hogg (eds.), Comparative Contract Law: British and American Perspective, Oxford 2016.
Mitchell C., The Common Law of Contract: Essential or Expendable?, (w:) A. Johnston, L. Talbot (eds.), Great Debates in Commercial and Corporate Law, London 2020.
Morgan J., Great Debates in Contract Law, London 2020.
Muir Watt H., The Reform of the French Civil Code at a Distance: An International and Comparative Perspective, ?European Review of Contract Law? 2017, vol. 13, No. 4.
National Reforms: New Instruments Towards Converging Rules within Europe? The Example of the French Contract Law Reform (2016) (w:) F. de Elizalde (ed.), Uniform Rules for European Contract Law?: A Critical Assessment, Oxford 2018.
O?Sullivan J., Say What You Mean and Mean What You Say: Contractual Interpretation in the House of Lords, ?The Cambridge Law Journal? 2009, vol. 68, No. 3.
Ortolani P., The Judicialization of the Blockchain (w:) P. Hacker, I. Lianos, G. Dimitropoulos, S. Eich (eds.), Regulating Blockchain: Techno-Social and Legal Challenges, Oxford 2019.
Pajor T., Kilka uwag o roli ocen etycznych w prawie cywilnym, ?Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym? 2009, t. 12, nr 2.
Pasquale F., A Rule of Persons, Not Machines: The Limits of Legal Automation, ?The George Washington Law Review? 2019, vol. 87, No. 1.
Pecyna M., Merger clause jako zastrzeżenie wyłączności dokumentu, klauzula integralności umowy, reguła wykładni umowy, Warszawa 2013.
Pecyna M., Behan A., Smart contracts ? nowa technologia prawa umów?, ?Transformacje Prawa Prywatnego? 2020, nr 3.
Pédamon C., The New French Contract Law and Its Impact on Commercial Law: Good Faith, Unfair Contract Terms and Hardship (w:) M. Heidemann, J. Lee (eds.), The Future of the Commercial Contract in Scholarship and Law Reform: European and Comparative Perspectives, Cham 2018.
Raczynska M., Good Faiths and Contract Terms (w:) P.S. Davies, M. Raczynska (eds.), Contents of Commercial Contracts: Terms Affecting Freedoms, Oxford?New York 2020.
Radwański Z., Wykładnia oświadczeń woli składanych indywidualnym adresatom, Wrocław?Warszawa?Kraków?Gdańsk?Łódź 1992.
Radwański Z., Mularski K., Wykładnia oświadczeń woli (w:) Z. Radwański, A. Olejniczak (red.), System prawa prywatnego, t. 2: Prawo cywilne ? część ogólna, Warszawa 2019.
Rajah V.K., Redrawing the Boundaries of Contractual Interpretation: From Text to Context to Pre-Text and Beyond, ?Singapore Academy of Law Journal? 2010, vol. 22, No. 3.
Rasmussen R.K., Simkovic M., Bounties For Errors: Market Testing Contracts, ?Harvard Business Law Review? 2020, vol. 10, No. 1.
Richardson L., Commercial Common Sense in Contractual Interpretation: Further Views from the Inner House, ?Edinburgh Law Review? 2017, vol. 21, No. 3.
Robertson A., Purposive Contractual Interpretation, ?Legal Studies? 2019, vol. 39, No. 2.
Romanowski M., Uczciwość (lojalność) kontraktowa ? kilka refleksji (w:) K. Szczepanowska-Kozłowska (red.), Oblicza prawa cywilnego. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Janowi Błeszyńskiemu, Warszawa 2013.
Rott-Pietrzyk E., General Standards for the Interpretation of Contracts under the Common European Sales Law (CESL), ?Zeitschrift für Europäisches Privatrecht? 2014, Nr 2.
Rott-Pietrzyk E., Interpretacja umów w prawie modelowym i wspólnym europejskim prawie sprzedaży (CESL), Warszawa 2013.
Rott-Pietrzyk E., Klauzule generalne a wykonanie zobowiązania (z uwzględnieniem koncepcji systemu klauzul generalnych w projekcie kc) (w:) E. Gniewek, K. Górska, P. Machnikowski (red.), Zaciąganie i wykonywanie zobowiązań. Materiały III Ogólnopolskiego Zjazdu Cywilistów (Wrocław, 25?27.9.2008 r.), Warszawa 2010.
Rott-Pietrzyk E., Metoda wykładni umów w projekcie Common European Sales Law (CESL), ?Transformacje Prawa Prywatnego? 2012, nr 4.
Rowan S., The New French Law of Contract, ?International and Comparative Law Quarterly? 2017, vol. 66, No. 4.
Rowan S., The Reform of French Contract Law: The Struggle for Coherency (w:) T.T. Arvind, J. Steele (eds.), Contract Law and the Legislature: Autonomy, Expectations, and the Making of Legal Doctrine, Oxford ? New York 2020.
Rozwadowski W., Tradycje prawne (w:) M. Safjan (red.), System prawa prywatnego, t. 1: Prawo cywilne ? część ogólna, Warszawa 2012.
Rudnicki J., Dekodyfikacja prawa cywilnego w Polsce, Bielsko-Biała 2018.
Rudnicki J., Polska i historyczne fazy dekodyfikacji prawa cywilnego (w:) F. Longchamps de Bérier (red.), Dekodyfikacja prawa prywatnego w europejskiej tradycji prawnej, Kraków 2019.
Savelyev A., Contract Law 2.0: ?Smart? Contracts as the Beginning of the End of Classic Contract Law, ?Information & Communications Technology Law? 2017, vol. 26, No. 2.
Schauer F., Constructing Interpretation, ?Boston University Law Review? 2021, vol. 101, No. 1 (w druku).
Schwartz A., Scott R.E., Contract Interpretation Redux, ?The Yale Law Journal? 2010, vol. 119, No. 5.
Scott R.E., The Death of Contract Law, ?The University of Toronto Law Journal? 2004, vol. 54, No. 4.
Sheppard B., The Reasonableness Machine, ?Boston College Law Review? 2020 (w druku).
Siliquini-Cinelli L., Taking (Legal) Traditions Seriously, or Why Australian Contract Law Should Not Be Codified: An Unconventional Inquiry, ?University of Queensland Law Journal? 2015, vol. 34, No. 1.
Sobolewski P. (w:) K. Osajda (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1: Część ogólna. Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny. Prawo o notariacie (art. 79?95 i 96?99), Warszawa 2017.
Stec P., Kodeks cywilny ? między dekodyfikacją a rekodyfikacją (w:) P. Stec, M. Załucki (red.), 50 lat kodeksu cywilnego. Perspektywy rekodyfikacji, Warszawa 2015.
Steiner E., French Law: A Comparative Approach, Oxford 2018.
Stewart A., Swain W., Fairweather K., Contract Law: Principles and Context, Cambridge 2019.
Strugała R., Standardowe klauzule umowne: adaptacyjne, salwatoryjne, merger, interpretacyjne oraz pactum de forma, Warszawa 2013.
Strugała R., Wykładnia umów (w:) R. Strugała (red.), Wykładnia umów. Standardowe klauzule umowne. Komentarz praktyczny z przeglądem orzecznictwa. Wzory umów, Warszawa 2020.
Sumption Lord, A Question of Taste: The Supreme Court and the Interpretation of Contracts, ?Oxford University Commonwealth Law Journal? 2017, vol. 17, No. 2.
Szczerbowski J.J., Lex cryptographia. Znaczenie prawne umów i jednostek rozliczeniowych opartych na technologii blockchain, Warszawa 2018.
Szlęzak A., Polemicznie o skutkach zastrzegania tzw. merger clause, ?Przegląd Prawa Handlowego? 2013, nr 2.
Szostek D., Blockchain a prawo, Warszawa 2018.
Święcicka P., Wyrwińska K., Francuska reforma kodeksu i nadzieje rekodyfikacji (w:) F. Longchamps de Bérier (red.), Dekodyfikacja prawa prywatnego w europejskiej tradycji prawnej, Kraków 2019.
Tan Z.X., Beyond the Real and the Paper Deal: The Quest for Contextual Coherence in Contractual Interpretation, ?Modern Law Review? 2016, vol. 79, No. 4.
Tan Z.X., Disrupting Doctrine? Revisiting the Doctrinal Impact of Relational Contract Theory, ?Legal Studies? 2019, vol. 39, No. 1.
Tasca P., Piselli R., The Blockchain Paradox (w:) P. Hacker, I. Lianos, G. Dimitropoulos, S. Eich (eds.), Regulating Blockchain: Techno-Social and Legal Challenges, Oxford 2019.
Tobor Z., Iluzja wykładni językowej (w:) P.J. Lewkowicz, J. Stankiewicz (red.), Konstytucyjne uwarunkowania tworzenia i stosowania prawa finansowego i podatkowego, Białystok 2010.
Tobor Z., W poszukiwaniu intencji prawodawcy, Warszawa 2013.
Tobor Z., Pietrzykowski T., Does Theory of Contractual Interpretation Rest on a Mistake? (w:) B. Heiderhoff, G. Żmij (eds.), Interpretation in Polish, German and European Private Law, Munich 2011.
Toh K., Authenticity, Ontology, and Natural History: Some Reflections on Musical and Legal Interpretation (w:) L. Crawford, P. Emerton, D. Smith (eds.), Law under a Democratic Constitution: Essays in Honour of Jeffrey Goldsworthy, Oxford 2019.
Uzasadnienie projektu kodeksu zobowiązań z uwzględnieniem ostatecznego tekstu kodeksu w opracowaniu głównego referenta projektu Prof. Romana Longchamps de Bérier. Art. 1?167, Komisja Kodyfikacyjna. Podkomisja prawa o zobowiązaniach, z. 4, Warszawa 1934.
Viglione F., Good Faith and Reasonableness in Contract Interpretation: a Comparative Perspective, ?European Business Law Review? 2009, vol. 20, No. 6.
Vogenauer S., Interpretation (w:) N. Jansen, R. Zimmermann (eds.), Commentaries on European Contract Laws, Oxford 2018.
Waśkowski E., Nowe idee w kodeksie zobowiązań, ?Głos Prawa? 1934, nr 6.
Weber R.H., Smart Contracts: Do We Need New Legal Rules? (w:) A. De Franceschi, R. Schulze (eds.), Digital Revolution ? New Challenges for Law: Data Protection, Artificial Intelligence, Smart Products, Blockchain Technology and Virtual Currencies, München?Baden-Baden 2019.
Whittaker S., Contracts, Contract Law and Contractual Principle (w:) J. Cartwright, S. Whittaker (eds.), The Code Napoléon Rewritten: French Contract Law after the 2016 Reforms, Oxford?Portland 2017.
Whittaker S., Reisenhuber K., Conceptions of Contract (w:) G. Dannemann, S. Vogenauer (eds.), The Common European Sales Law in Context: Interactions with English and German Law, Oxford 2013.
Wilejczyk M., Argument z autonomii woli czy argument ze sprawiedliwości. Dylematy wykładni prawa umów na przykładzie przepisów o karze umownej (w:) J. Pisuliński, J. Zawadzka (red.), Aksjologia prawa cywilnego i cywilnoprawna ochrona dóbr, Warszawa 2020.
Wilejczyk M., Sprawiedliwość kontraktowa. Pojęcie, realizacja, granice, ?Studia Prawa Prywatnego? 2018, nr 2.
Wilejczyk M., Zagadnienia etyczne części ogólnej prawa cywilnego, Warszawa 2014.
Wojtyła K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, (red.) T. Styczeń, W. Chudy, J.W. Gałkowski, A. Rodziński, A. Szostek, Lublin 2011.
Zaleśkiewicz M., Wykładnia umów w prawie polskim i angielskim w ujęciu porównawczym, ?Przegląd Prawniczy Uniwersytetu Warszawskiego? 2011, nr 1?2.
Akty prawne i projekty aktów prawnych
Francuski kodeks cywilny z dnia 21 marca 1804 r. ? Code civil.
Loi n° 2018-287 du 20 avril 2018 ratifiant l?ordonnance n° 2016-131 du 10 février 2016 portant réforme du droit des contrats, du régime général et de la preuve des obligations, JORF n° 0093 du 21 avril 2018, texte n° 1.
Ordonnance n° 2016-131 du 10 février 2016 portant réforme du droit des contrats, du régime général et de la preuve des obligations, JORF n° 0035 du 11 février 2016, texte n° 26.
Proposition de loi portant insertion du livre 5 ?Les obligations? dans le nouveau Code civil, 3 avril 2019, Chambre des Représentants de Belgique, Doc 54 3709/001.
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. ? Kodeks zobowiązań (Dz. U. Nr 82, poz. 598, z późn. zm.).
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740).
Inne źródła
American Law Institute, Restatement of the Law Second: Contracts 2d, St Paul 1981.
American Law Institute, National Conference of Commissioners on Uniform State Laws, Uniform Commercial Code: Official Draft. Text and Comments Edition, Philadelphia 1952.
Orzeczenia
Arnold v. Britton and others [2015] UKSC 36.
Bates v. Post Office [2019] EWHC 606 (QB).
Essex County Council v. UBB Waste (Essex) Ltd. [2020] EWHC 1581 (TCC).
Investors Compensation Scheme Ltd v. West Bromwich Building Society [1998] 1 WLR 896, [1998] 1 All ER 98.
Rainy Sky S. A. and others v. Kookmin Bank [2011] UKSC 50.
Wood v. Capita Insurance Services Ltd [2017] UKSC 24, [2017] 2 WLR 1095, [2017] AC 1173.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2021 Forum Prawnicze