Prawa podstawowe a decyzja o własnej śmierci

Słowa kluczowe

wspomagane samobójstwo
eutanazja
prawa człowieka
prawa podstawowe
zasada proporcjonalności
antyperfekcjonizm
godność człowieka
autonomia jednostki
Federalny Trybunał Konstytucyjny

Jak cytować

Łącki, P. (2022). Prawa podstawowe a decyzja o własnej śmierci: Dyskurs konstytucyjny na przykładzie wyroku Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 lutego 2020 r. Forum Prawnicze, (5(73), 77–94. https://doi.org/10.32082/fp.5(73).2022.437

Abstrakt

W wyroku z 26 lutego 2020 r. niemiecki Federalny Trybunał Konstytucyjny (?FTK?) uznał za niezgodny z niemiecką konstytucją przepis kodeksu karnego penalizujący ?zawodową? pomoc w samobójstwie. Wyrok ten zasługuje na uwagę m.in. ze względu na przedstawione w nim tezy o ścisłym związku prawa do samobójstwa z ochroną godności człowieka oraz o niezwykle szerokim zakresie tego prawa. Prezentowane rozważania, uwzględniające rozstrzygnięcia innych sądów konstytucyjnych w zakresie wspomaganego samobójstwa, koncentrują się na strukturze argumentacji FTK, jej aksjologicznych przesłankach i potencjalnych implikacjach dla szerszej debaty o dopuszczalności wspomaganego samobójstwa i eutanazji prowadzonej w kontekście praw podstawowych.

https://doi.org/10.32082/fp.5(73).2022.437

Bibliografia

Arystoteles, De anima, ed. D. Ross, Clarendon Press, Oxford 1961

A. Barak, Proportionality: Constitutional Rights and their Limitations, Cambridge 2012

L Bosek, [Komentarz do art. 31] w: M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1?86, Warszawa 2016

F. J. Connell, Double Effect, Principle Of, w: The New Catholic Encyclopedia, Second Edition, Detroit 2003, s. 880-802

V. Epping, Grundrechte, Heidelber 2015

Ch. Hillgruber, Die Menschenwürde und das verfassungsrechtliche Recht auf Selbstbestimmung - ein und dasselbe? Zeitschrift für Lebensrecht, 2015 nr 3

Ch. Hillgruber [Pisemne stanowisko z dnia 14.09.2015 r. dla Komisji Prawa i Ochrony Konsumentów], https://www.bundestag.de/resource/blob/387804/452c910aa854cf719f009a22ae13e6c2/hillgruber-data.pdf

G. Huscroft, Proportionality and the relevance of interpretation, w: G. Huscroft, B.W. Miller, G. Webber (red.), Proportionality and the Rule of Law: Rights, Justification, Reasoning, New York 2014, s. 186-202.

G. Huscraft, Proportionality and Pretense, Constitutional Commentary, 2014 nr 29

Y. Kamisar, Physician Assisted Suicide: The Last Bridge to Active Voluntary Euthanasia, w: J. Keown (red.), Euthanasia Examined: Ethical, Clinical and Legal Perspectives, Cambridge 1995

J. Keown, The Law and Ethics of Medicine: Essays on the Inviolability of Human Life, Oxford 2012

J. Keown, Voluntary Assisted Dying in Australia: The Victorian Parliamentary Committee's Tenuous Case for Legalization, Issues in Law & Medicine, 2018 nr 55, s. 55-84.

J. Kosonoga-Zygmunt, Obowiązek udzielenia pomocy w przypadku sprzeciwu osoby zagrożonej w świetle art. 162 kodeksu karnego, Zeszyty Prawnicze 2015 nr 1, s. 137-158

M. Kumm, The Idea of Socratic Contestation and the Right to Justification: The Point of Rights-based Proportionality Review, Law & Ethics of Human Rights, 2010 nr 2

K. Möller, Proportionality and Rights Inflation, w: G. Huscroft, B.W. Miller, G. Webber (red.), Proportionality and the Rule of Law: Rights, Justification, Reasoning, New York 2014

F. Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra, przekł. W. Berent, Poznań 1995

M. Piechowiak, Filozofia praw człowieka: prawa człowieka w świetle ich międzynarodowej ochrony, Lublin 1999.

J. Raz, Morality of Freedom, Oxford 1986

M. Sachs, Verfassungsrecht II ? Grundrechte, Berlin Heidelberg 2017.

W.A. Schabas, The European Convention on Human Rights: A Commentary, Oxford 2015

B. Schlink, Proportionality In Constitutional Law: Why Everywhere But Here?, Duke Journal of Comparative & International Law, 2012 nr 22

G. Webber, The Negotiable Constitution: On the Limitation of Rights, Cambridge 2009.

P. Szudejko, Rozwój biologii i medycyny w świetle zasady demokratycznego państwa prawnego, Warszawa 2018.

J. Taupitz, Das Gesetz zur Strafbarkeit der geschäftsmäßigen Förderung der Selbsttötung: Die seit dem 10. Dezember 2015 geltende Rechtslage, w: Assistierter Suizid: Der Stand der Wissenschaft: mit einem Kommentar zum neuen Sterbehilfe-Gesetz, (red.) G. D. Borasio i in., Berlin Heidelberg: 2017, s. 115-136.

M.V. Tushnet, Equal protection, [w:] Oxford Companion to the Supreme Court of the United States, red. K.L. Hall, Oxford?New York 2005, s. 297?300.

A. Zoll, [art. 151], w: W. Wróbel, A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117-211a [online]. Wolters Kluwer Polska 2017 [online],

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Prawa autorskie (c) 2023 Forum Prawnicze

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##