Abstrakt
Prawo nie może powstawać bez wartości albo w oparciu o wartości fałszywe, dlatego też zajmowanie się aksjologią prawa jest niezbędne, również w kontekście prawa międzynarodowego. Dlatego też za uzasadnione uznano badanie wartości i poruszanie problematyki aksjologii prawa w analizach specyfiki prawnej europejskiej przestrzeni prawnej, co też uczyniony zasadniczym celem niniejszych rozważań. Wyznaczając ramy rozważań, zawężono je do europejskiej przestrzeni prawnej, uznając ją za normatywną przestrzeń oddziaływania europejskich organizacji międzynarodowych, tj. Rady Europy, Unii Europejskiej oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Mając na uwadze tak zakreślony obszar badawczy analizie poddano pojęcia, które stanowiły trzon rozważań, mianowicie: pojęcia europejskiej przestrzeni prawnej, aksjologii prawa i kultury prawnej Europy. Rozważania mają na celu wskazanie, iż wspólne wartości prawa, którym hołduje europejska przestrzeń prawna wyznaczają kierunek tworzenia prawodawstwa, interpretacji przepisów prawnych oraz kierunek stosowania prawa, sprzyjając w ten sposób kształtowaniu się spójnego porządku prawnego w Europie.
Bibliografia
Berlin I., European Unity and its Vicissitudes (w:) H. Hardy (red.), The Crooked Timber of Humanity, Oxford 1990.
Berman H.J., Prawo i rewolucja. Kształtowanie się zachodniej tradycji prawnej, Warszawa 1995.
Braudel F., Morze Sródziemne. Przestrzeń i historia. Ludzie i dziedzictwo, Warszawa 1994.
Cicero M.T., Pisma filozoficzne, Warszawa 1961, t. III.
Dawkins R., Samolubny gen, Warszawa 1996, s. 262 i n.; Zob. szerzej: S. Blackmore, Maszyna memowa, Warszawa 2001.
Davies N., Europa, Kraków 1998.
Davis D., Richter A., Saunders Ch., An Inquiry into the Existence of Global Values, Oxford - Portland 2015.
Editorial Comments, Safeguarding EU values in the Member states ? Is something finally happening?, ?Common Market Law Review? 2015, nr 52, z. 3.
Fundowicz S., Aksjologia prawa administracyjnego (w:) J. Zimmermann (red.), Koncepcja systemu prawa administracyjnego, Warszawa 2007.
Garlicki L., Wprowadzenie (w:) W. Staśkiewicz (red.), Konstytucje państw Unii Europejskiej, Warszawa 2011.
Goodman N., Wstęp do socjologii, Poznań 1997, s. 39
Gryniuk A., Kultura prawna a świadomość prawna, ?Państwo i Prawo? 2002, z. 2.
Guzowski K., Kosche M., Personalizm jako próba jednoczenia ?zwaśnionych? antropologii, ?Horyzonty Polityki? 2016, t.. 7, nr 19.
Hay D., Europe. The Emergence of an Idea, Edinburgh 1957.
Homer, Odyseja, Pieśń IX.
Jabłoński A., Stanisława Kowalczyka personalistyczna koncepcja społeczeństwa, ?Roczniki Nauk Społecznych? 2012, t. 4(40), nr 1.
Kissinger H., World Order. Reflections on the Character of Nations and the Course of History, London 2014.
Kojder A., Kultura prawna: problem demarkacji i użyteczności pojęcia (w:) [zbior.], Kultura prawna i dysfunkcjonalność prawa, Warszawa 1988.
Kurczewski J., Prawem i lewem. Kultura prawna społeczeństwa polskiego po komunizmie, ?Studia Socjologiczne? 2007, nr 2.
Kuryłowicz M., Prawo rzymskie. Historia, tradycja, współczesność, Lublin 2003.
Lang W., Aksjologia prawa (w:) B. Czech (red.), Filozofia prawa a tworzenie i stosowanie prawa, Katowice 1992.
Lang W., Aksjologia polskiego systemu prawa w okresie transformacji ustrojowej (w:) L. Leszczyński (red.), Zmiany społeczne a zmiany w prawie. Aksjologia. Konstytucja. Integracja europejska, Lublin 1999.
Longchamps F., Z problemów poznania prawa, Wrocław 1968.
Łoptaka A., Kryteria jakości prawa (w:) [zbior.], Jakość prawa, Warszawa 1996.
McIllwain Ch. H., Constitutionalism: Ancient and Modern, Ithaca 1940.
Pagden A. (red.), The Idea of Europe, Cambridge 2002.
Pałecki K., O pojęciu kultury prawnej, ?Studia Socjologiczne? 1972, z. 2.
Pałecki K., O użyteczności pojęcia kultura prawna, ?Państwo i Prawo? 1974, z. 2.
Pałecki K., O aksjologicznych zmianach w prawie (w:) L. Leszczyński (red.), Zmiany społeczne a zmiany w prawie. Aksjologia. Konstytucja. Integracja Europejska, Lublin 1999.
Pech L., The rule of Law as a Constitutional Principle of the European Union, J. Monnet Working Paper 2009, nr 4, https://jeanmonnetprogram.org/paper/the-rule-of-law-as-a-constitutional-principle-of-the-european-union/ (dostęp: 20.03.2020).
Peczenik A., Weighing values, ?International Journal for the Semiotics of Law? 1992, no. V/14.
Pilipiec S., Szreniawski P., Kultura prawna w administracji, ?Administracja. Teoria. Dydaktyka. Praktyka? 2009, nr 2 (15).
Pilipiec S., Kultura prawna a prawo obywatela do ochrony słusznego interesu, ?Studia Iuridica Lublinensia? 2011, nr 15.
Piotrowski R., Europa a granice władzy ustrojodawczej (w:) Ł. Pisarczyk (red.), Prawne problemy i wyzwania Unii Europejskiej, Warszawa 2018.
Piotrowski R., Sędziowie i demokracje europejskie, ?Studia i Analizy Sądu Najwyższego. Materiały Naukowe? t.VIII, Warszawa 2019.
Piotrowski R., Separation of Powers, Checks and Balances, and the Limits of Popular sovereignty. Rethinking the Polish Experience, ?Studia Iuridica? 2019, nr 79.
Przemówienie przewodniczącego KE Junckera do Parlamentu Europejskiego z 13 września 2017 r., https://ec.europa.eu/commission/priorities/state-union-speeches/state-union-2017_pl (dostęp 22.03.2020).
Russocki S., Wokół pojęcia kultury prawnej, ?Przegląd Humanistyczny? 1986, z. 11?12.
Safjan M., Rządy prawa a przyszłość Europy, ?Studia i Analizy Sądu Najwyższego. Materiały Naukowe? 2019, t. VIII.
Skorupka J., O sprawiedliwości procesu karnego, Warszawa 2013.
Wieacker F., Foundations of European Legal Culture, ?American Journal of Comparative Law? 1990, vol. 38, nr 1.
Wittgenstein L., Tractatus Logico-Philosophicus, Routledge 2001.
Wronkowska S., Kryteria oceny prawa (w:) E. Kustra (red.), Przemiany polskiego prawa (lata 1989 ? 1990), Toruń 2001.
Wrońska I., Pozytywna dyskryminacja kobiet w europejskiej przestrzeni prawnej, Białystok 2019
Ziembiński Z., Teoria prawa, Warszawa ? Poznań 1978.
Zimmermann J., Przedmowa (w:) J. Zimmermann (red.), Aksjologia prawa administracyjnego, Warszawa 2017.
Inne dokumenty:
Opinion 2/13, EU:C:2014:2454 - 2475.
Statut Rady Europy przyjęty w Londynie 5 maja 1949 r., Dz. U. z 1994 r. Nr 118, poz. 565.
Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., Dz. U. z 1993 r. Nr 30, poz. 284, ze zm.
Karta Paryska z 1990 r., https://www.osce.org/mc/39516 (dostęp: 20.03.2020).
Traktat o Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana), Dz. Urz. C 326 z 26.10.2012 r.
https://www.osce.org/pl/odihr/13704 (dostęp: 20.03.2020).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2020 Forum Prawnicze