Abstrakt
This article deals with the legal assessment of the phenomenon of public disclosure by well-known people of information about the birth of their child conceived by assisted reproductive technology. The term refers here to the disclosure to third parties and not to the child, and thus concerns external relations and not those within a family. The author analyses Art. 4 of the Polish Infertility Treatment Act which explicitly obliges to provide infertility treatment with respect for the right to private life. The author draws attention to the goals of the legal regulation which imposes on doctors the duty to find a matching donor on the basis of phenotypic data. The article also points out the legitimacy of establishing certain duties of parents with regard to the protection of their children's right to privacy. Is a socially justified interest as a premise excluding the illegality of the violation of the child's privacy?
Bibliografia
Andrzejewski M., Domy na piasku. Domy dziecka. Od opieki nad dzieckiem do wpierania rodziny, Poznań 2007.
Bączyk-Rozwadowska K., Dawstwo materiału genetycznego a rozwiązania polskiej ustawy o leczeniu niepłodności, "Białostockie Studia Prawnicze" 2020, nr 2, s. 141-164.
Bączyk-Rozwadowska K., Należyta staranność podmiotów udzielających świadczeń z zakresu prokreacji wspomaganej medycznie, w: Ius civile vigilantibus scriptum est. Księga jubileuszowa Profesora Adama Olejniczaka, red. J. Haberko, J. Grykiel, K. Mularski, Warszawa 2022, s. 41-53.
Bączyk-Rozwadowska K., Prokreacja medycznie wspomagana. Studium z dziedziny prawa, Toruń 2018.
Becker G., Butler A., Nachtigall R.D., Resemblance talk: A challenge for parents whose children were conceived with donor gametes in the US, "Social Science & Medicine" 2005, nr 6, s. 1300-1309.
Boratyńska M., Konieczniak P., Podstawowe zasady ochrony zdrowia i działalności medycznej, w: System prawa medycznego, t. 2. Regulacja prawna czynności medycznych, cz. 1, red.
M. Boratyńska, P. Konieczniak, Warszawa 2019, s. 34-81.
Boratyńska M., Różyńska J., Medycyna wspomaganego rozrodu, w: System prawa medycznego, t. 2. Regulacja prawna czynności medycznych, cz. 2, red. M. Boratyńska, P. Konieczniak, s. 344-416.
Boratyńska M., Tajemnica lekarska in vitro w ustawie reprodukcyjnej - suma wszystkich strachów, "Prawo i Medycyna" 2017, nr 4, s. 54-65.
Bosek L., Modele regulacyjne wspomaganej prokreacji w świetle standardów konstytucyjnych, w: Współczesne wyzwania bioetyczne, red. L. Bosek, M. Królikowski, Warszawa 2010, s. 155-174.
Bosek L., Prawo osobiste do poznania własnej tożsamości biologicznej, "Kwartalnik Prawa Prywatnego" 2008, z. 4, s. 947-984.
Cisek A., Mazurkiewicz J., Strzebinczyk J., O rozszerzenie ochrony dóbr osobistych dziecka i macierzyństwa prenatalnego, "Nowe Prawo" 1988, nr 10-12, s. 73-86.
Cisek A., Obowiązek posłuszeństwa wobec rodziców a ochrona dóbr osobistych dziecka, "Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo" 1990, t. 186, s. 27-40.
Cisek A., Ochrona dóbr osobistych osób sprawujących funkcje publiczne, "Acta Universitatis Vratislaviensis. Prawo" 2009, t. 308, nr 3161, s. 31-49.
Dobosz I., Działanie w obronie uzasadnionego interesu jako okoliczność wyłączająca bezprawność naruszenia dóbr osobistych, w: Dobra osobiste i ich ochrona w polskim prawie cywilnym, red. J. Piątowski, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1986, s. 289-310.
Domańska M., Rojszczak M., Wspieranie rodziny jako cel krajowej ustawy o leczeniu niepłodności a indywidualne prawa podstawowe (uwagi krytyczne), "Państwo i Prawo" 2021, z. 8, s. 132-150.
Ferenc-Szydełko E., Wizerunek dziecka jako dobro prawnie chronione. Wybrane zagadnienia, w: Księga jubileuszowa Profesora Tadeusza Smyczyńskiego, red. M. Andrzejewski, L. Kociucki, M. Łączkowska, A.N. Schultz, Toruń 2008, s. 41-47.
Gajda J., Art. 96 [Piecza nad osobą dziecka], w: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2021, s. 831-835.
Gajda J., Dobra wiara w znaczeniu obiektywnym na gruncie unormowań Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, Toruń 2020.
Gałązka M., Haberko J., Świadczenia zdrowotne wspomagające prokreację, w: System prawa medycznego, t. 2. Szczególne świadczenia zdrowotne, red. L. Bosek, A. Wnukiewicz-Kozłowska, Warszawa 2018, s. 127-194.
Gawlik B., Ochrona dóbr osobistych. Sens i nonsens koncepcji tzw. praw podmiotowych osobistych, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej" 1985, z. 41, s. 123-141.
Haberko J., Anonimowość rodziców genetycznych a dobrostan zdrowotny dziecka. Uwagi na tle rekomendacji 2156(2019) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2019, z. 4, s. 59-72.
Haberko J., Kocyłowski R., Szczególna postać tajemnicy lekarskiej w przypadku stosowania technik wspomaganego medycznie rozrodu, "Prawo i Medycyna" 2006, nr 2, s. 18-32.
Haberko J., Prawnomedyczne relacje rodzice - dziecko - państwo, w: Dziecko - rodzice - państwo w kontekście świadczeń zdrowotnych, edukacyjnych i przemocy domowej, red. M. Łączkowska- -Porawska, Warszawa 2020, s. 13-46.
Haberko J., Sztandera F., Niebezpieczeństwo małżeństwa z bratem. Uwagi na tle ustawy o leczeniu niepłodności o prawie do poznania genetycznego pochodzenia dziecka, w: Dobro pojemne jak krzywda. Prawna ochrona dziecka. Deklaracje a rzeczywistość, red. J. Mazurkiewicz, P. Mysiak, Wrocław 2017, s. 118-135.
Haberko J., Udostępnianie i publikowanie wizerunku nasciturusa, noworodka i małego dziecka w świetle zasady dobra dziecka, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2013, z. 3, s. 59-70.
Haberko J., Ustawa o leczeniu niepłodności. Komentarz, Warszawa 2016.
Kaczan D., Zastosowanie komórek rozrodczych i zarodków w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji, "Zeszyty Prawnicze" 2016, nr 16, s. 71-95.
Kamińska A., Halina. Dziś już nie ma takich kobiet, Kraków 2019.
Kożuch M., Ochrona dóbr osobistych na płaszczyźnie międzynarodowej, w: Dobra osobiste i ich ochrona, red. M. Romańska, Warszawa 2020, s. 9-118.
Kwiecień-Madej A., Sytuacja prawna ojca dziecka poczętego, Warszawa 2021.
Langier C., Siembida M., Wychowanie dzieci do wartości we współczesnej rodzinie, "Wychowanie w Rodzinie" 2019, t. 20, s. 117-127.
Łakomiec K., Konstytucyjna ochrona prywatności. Dane dotyczące zdrowia, Warszawa 2020.
Łopatka A., Dziecko - jego prawa człowieka, Warszawa 2000.
Łukasiewicz R., Dawstwo identyfikowalne komórek rozrodczych - proponowany standard europejski a prawo polskie, "Państwo i Prawo" 2021, z. 8, s. 226-241.
Łukasiewicz R., Należyta staranność a tzw. szkody prokreacyjne - zarys problematyki z perspektywy prawa polskiego, w: Ius civile vigilantibus scriptum est. Księga jubileuszowa Profesora Adama Olejniczaka, red. J. Haberko, J. Grykiel, K. Mularski, Warszawa 2022, s. 405-413.
Maciejewska-Mroczek E., Radkowska-Walkowicz M., Dziecko z in vitro? O ontologicznej choreografii między polityką a tożsamością, w: Dziecko, in vitro, społeczeństwo. Ujęcie interdyscyplinarne, red. A. Krawczuk, E. Maciejewska-Mroczek, M. Radkowska-Walkowicz, Warszawa 2018, s. 23-52.
Maniszewska-Ejsmont J., Sharenting a prawa dziecka - rozważania nad władzą rodzicielską w dobie mediów społecznościowych, "Palestra" 2022, z. 4, s. 73-89.
Mazurkiewicz J., Rodzinne do remontu! Czyli o potrzebie wielkiej reformy prawa rodzinnego, w: 50 lat Kodeksu cywilnego. Perspektywy rekodyfikacji, red. P. Stec, M. Załucki, Warszawa 2015, s. 301-332.
Mazurkiewicz J., Spoglądając na vulnerable persons nie tylko z perspektywy polskiego prawa, w: Temida w dobie rewolucji biotechnologicznej. Wybrane problemy bioprawa, red. O. Nawrot, A. Wnukiewicz-Kozłowska, Gdańsk 2015, s. 67-103.
Michałkiewicz-Kądziela E., Prawo do tożsamości człowieka w prawie polskim i międzynarodowym, Warszawa 2020.
Michałowska K., Granice rodzicielskich ingerencji w dobra osobiste dziecka - zagadnienia wybrane, "Białostockie Studia Prawnicze" 2022, nr 3, s. 49-69.
Michałowska K., Rodzicielstwo i rodzicielskie prawa podmiotowe w obliczu human enhancement - zagadnienia wybrane, w: Aksjologia prawa cywilnego i cywilnoprawna ochrona dóbr, red. J. Pisuliński, J. Zawadzka, Warszawa 2020, s. 253-264.
Ochońska Z., Dysponowanie dobrami osobistymi małoletniego, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego" 2019, z. 3, s. 103-121.
Ogrodnik-Kalita A., Protection of the child"s right to privacy in the Convention on the Rights of the Child, the General Data Protection Regulation and the Polish law, w: Global reflections on children"s rights and the law. 30 years after the Convention on the Rights of the Child, red. E. Marrus, P. Laufer-Ukeles, London-New York 2022, s. 171-182.
Olczyk M., Okoliczności wyłączające możliwość przypisania odpowiedzialności za naruszenie dobra osobistego, w: Dobra osobiste i ich ochrona, red. M. Romańska, Warszawa 2020, s. 237-310.
Pązik A., Obrona interesu społecznego jako przesłanka wyłączająca bezprawność naruszenia dobra osobistego, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej" 2010, z. 109, s. 110-122.
Pązik A., Wyłączenie bezprawności naruszenia dobra osobistego na podstawie interesu społecznego, Warszawa 2014.
Radkowska-Walkowicz M., Doświadczenie in vitro, Warszawa 2013.
Radwański Z., Olejniczak A., Prawo cywilne - część ogólna, Warszawa 2017.
Sokołowski T., Prawo rodzinne. Zarys wykładu, Poznań 2013.
Sośniak M., Funkcje i skuteczność zgody osoby uprawnionej w zakresie ochrony dóbr osobistych, w: Prace z prawa cywilnego wydane dla uczczenia pracy naukowej Profesora Józefa Stanisława Piątowskiego, red. B. Kordasiewicz, E. Łętowska, Wrocław 1985, s. 63-74.
Stelmachowski A., Art. 114 [Kwalifikacje podmiotowe przysposabiającego], w: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. B. Dobrzański, J. Ignatowicz, Warszawa 1975, s. 697-706.
Strus-Wołos M., Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 2022 r., III CZP 28/22. Gdy dziecko pozywa rodzica o ochronę dóbr osobistych w postaci więzi rodzinnych, "Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda" 2022, nr 1, s. 93-101.
Strzebinczyk J., Prawo rodzinne, Warszawa 2013.
Suski P., Działanie w obronie uzasadnionego interesu społecznego jako okoliczność wyłączająca bezprawność naruszenia dobra osobistego, "Monitor Prawniczy" 2018, nr 7, s. 364-366.
Sychowicz M., Art. 23 [Równość praw i obowiązków], w: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. K. Piasecki, Warszawa 2009, s. 124-131.
Sydor-Zielińska A., Działanie w obronie społecznie uzasadnionego interesu jako przesłanka wyłączająca bezprawność naruszenia prywatności dziecka, "Państwo i Prawo" 2019, z. 4, s. 111-123.
Sydor-Zielińska A., Rozpowszechnianie wizerunku małoletniego na podstawie art. 81 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego" 2017, z. 4, s. 79-92.
Szałajko M., Prawo dziecka do znajomości swego pochodzenia genetycznego - podstawy prawne oraz wskazania innych dziedzin nauki, "Rodzina i Prawo" 2014, nr 28, s. 40-63.
Trybulska-Skoczelas E., Art. 96 [Piecza nad dzieckiem], w: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. J. Wierciński, Warszawa 2014, s. 701-703.
Uliasz J., Prawna ochrona prywatności oraz wolności dzieci w internecie, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Prawnicza. Prawo" 2020, nr 28, s. 285-299.
Wicherek P. Art. 87 [Obowiązek wzajemnego szacunku i wspierania się], w: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. M. Habdas, M. Fras, Warszawa 2021, s. 896-900.
Wilejczyk M., Zagadnienia etyczne części ogólnej prawa cywilnego, Warszawa 2014.
Zozula J., Należyta staranność jako realizacja zasady dobra dziecka i interesu społecznego przez kuratora dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską, w: Ius civile vigilantibus scriptum est. Księga jubileuszowa Profesora Adama Olejniczaka, red. J. Haberko, J. Grykiel, K. Mularski, Warszawa 2022, s. 829-837.
Żurawik A., "Interes publiczny", "interes społeczny" i "interes społecznie uzasadniony". Próba dookreślenia pojęć, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2013, z. 2, s. 57-69.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2023 Forum Prawnicze