Abstrakt
Zmiany klimatyczne, zjawiska gospodarcze na rynku nieruchomości oraz przemiany społeczne na obszarach wiejskich powodują konieczność dyskusji na temat znaczenia ograniczeń w obrocie nieruchomościami rolnymi dla celów zrównoważonego rozwoju.
W artykule wyjaśniono koncepcje zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa żywnościowego, a także zakres polskich przepisów ograniczających obrót nieruchomościami rolnymi.
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy polską regulację ograniczającą obrót nieruchomościami rolnymi można uznać za jeden z instrumentów realizacji celów zrównoważonego rozwoju.
Przyjęte w prawie polskim rozwiązania ułatwiają nabywanie nieruchomości rolnych przez indywidualnych rolników. W rezultacie produkcja żywności jest opłacalna ekonomicznie, przy jednoczesnym poszanowaniu potrzeb ochrony środowiska i uwzględnieniu rozwoju społecznego na obszarach wiejskich. Analiza prowadzi do wniosku, że rozwiązania są jednym z czynników wpływających na realizację celów zrównoważonego rozwoju w Polsce.
Bibliografia
Agenda 21 - United Nations Conference on Environment & Development Rio de Janerio, Brazil, 3 to 14 June 1992 AGENDA 21, https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/Agenda21.pdf.
Bałaban A., Konstytucyjna zasada zrównoważonego rozwoju, [w:] Sześć lat Konstytucji RP, red. L. Garlicki, A. Szmyt, Warszawa 2003.
Bieluk J., Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego, komentarz, Warszawa 2016.
Bukowski Z, Podstawy prawa ochrony środowiska dla administracji, Włocławek 2005.
Bukowski Z., Koncepcja zrównoważonego rozwoju a prawa człowieka, [w:] Prawa człowieka a ochrona środowiska - wspólne wartości i wyzwania, B. Gronowska, B. Rakoczy, J. Kapelańska-Pręgowska, K. Karpus, P.Sadowski (red.), Toruń 2018.
Bukowski Z., Zrównoważony rozwój w systemie prawa, Toruń 2012.
Campbellab B. M., Vermeulenbc S. J., Aggarwald P.K., Corner-Dolloffa C., Girvetza E., Loboguerreroa A. M., Ramirez-Villegasae J., Rosenstockf T., Sebastiang L., Thorntonh P. K., Wollenbergi E., Reducing risks to food security from climate change, Global Food Security, 2016, v. 11.
Climate change and food security: a framework document, FAO Rome, 2008 http://www.fao.org/forestry/15538-079b31d45081fe9c3dbc6ff34de4807e4.pdf.
Commodity Policy and Projections Service Commodities and Trade Division, Food and Agriculture Organization of The United Nations Rome 2003, http://www.fao.org/3/y4671e/y4671e06.htm#bm06.
Draft Declaration of the World Summit on Food Security, Rome, 16-18 November 2009, http://www.fao.org/fileadmin/templates/wsfs/Summit/Docs/Declaration/WSFS09_Draft_Declaration.pdf.
Extent of Farmland Grabbing in the EU, European Parliament (2015).
HLPE Report on Agroecological and other innovative approaches for sustainable agriculture and food systems that enhance food security and nutrition. Extract from the Report: Summary and Recommendations (19 June 2019). http://www.fao.org/fileadmin/user_upload/hlpe/hlpe_documents/HLPE_S_and_R/HLPE_2019_Agroecological-and-Other-Innovative-Approaches_S-R_EN.pdf.
Kenig ? Witkowska M., Koncepcja sustainable development w prawie międzynarodowym, ?Państwo i Prawo?, 1998, nr 8.
Klat-Górska E., Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego, komentarz, Warszawa 2014.
Komunikat wyjaśniający Komisji w sprawie nabywania gruntów rolnych i prawa Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE C 350 z 2017 r., s. 5).
Krzywoń A., Konstytucja RP a środowisko, ?Państwo i Prawo? 2012, Nr 8.
Lichorowicz A., Instrumenty oddziaływania na strukturę gruntową polski w ustawie z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego, Kw.Pr.Pryw., 2004, z. 2.
Lichorowicz A., Regulacja obrotu gruntami rolnymi według ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego na tle ustawodawstwa agrarnego Europy Zachodniej, St.Iur.Agr.tom IV 2005,
Lusawa R., ?Hans Carl Von Carlowitz Twórca Pojęcia ?Trwałości?, Ekonomia i Finanse, Rocznik Naukowy Wydziału Zarządzania w Ciechanowie 1-2 (III) 2009.
Marciniuk K., Prawne instrumenty ingerencji władzy publicznej w obrót nieruchomościami rolnymi jako środki kształtowania ustroju rolnego, Białystok 2019, s. 341; tenże [w:] P. Czechowski (red.), Prawo rolne, Warszawa 2017.
Maxwell S., Smith M., Household food security; a conceptual review. In S. Maxwell & T.R. Frankenberger, eds. Household Food Security: Concepts, Indicators, Measurements: A Technical Review. New York and Rome: UNICEF and IFAD, 1992.
Olejarczyk E., Zasada zrównoważonego rozwoju w systemie prawa polskiego ? wybrane zagadnienia, Przegląd Prawa Ochrony Środowiska, 2016, nr 2.
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie: ?Masowy wykup gruntów rolnych ? dzwonek alarmowy dla Europy i zagrożenie dla rolnictwa rodzinnego? (opinia z inicjatywy własnej) (Dz.Urz. UE C 242 z 2015 r., s. 15).
Prokurat S., Ekonomiczne i prawne aspekty obrotu ziemią w Polsce na tle rynku europejskiego, Ekonomia , Wroclaw Economic Review 23/3 (2017) Acta Universitatis Wratislaviensis, No 3807.
Prutis S., Kształtowanie ustroju rolnego ? potrzeba nowej regulacji ustawowej, Studia Iuridica Agraria, tom V 2005.
Rakoczy B., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Prawo ochrony środowiska komentarz, Warszawa 2013.
Raport o stanie rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2017?2018, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, https://ijhars.gov.pl/pliki/A-pliki-z-glownego katalogu/ethernet/2019/grudzien/SME/Raport%20ekologiczny_2017_2018_wersja_internet.pdf.
Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future, Transmitted to the General Assembly as an Annex to document A/42/427 - Development and International Co-operation: Environment , http://www.un-documents.net/wced-ocf.htm.
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 27.04.2017 r. w sprawie aktualnego stanu koncentracji gruntów rolnych w UE: jak ułatwić rolnikom dostęp do gruntów? (2016/2141(INI)) (Dz. Urz. UE C 298 z 2018 r., s. 112).
Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego A/RES/70/1: Przekształcamy nasz świat: Agenda na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030, stanowiąca dokument końcowy ze szczytu Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie przyjęcia Agendy rozwojowej po roku 2015, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ dnia 25 września 2015 r, http://unic.un.org.pl/files/164/Agenda%202030_pl_2016_ostateczna.pdf.
Sikorska A. (red.), Analizy rynkowe. Rynek ziemi rolniczej stan i perspektywy, grudzień 2016.
Sitek M., Sustainable development??ciągły czy zrównoważony rozwój?, ?Państwo i Prawo?, 1999 nr 2.
Sommer J., Unijne i krajowe uwarunkowania prawne kształtowania zrównoważonego rozwoju, [w:] Zrównoważony rozwój wybrane problemy teoretyczne i implementacja w świetle dokumentów Unii Europejskiej, B. Poskrobko, S. Kozłowski (red.), Białystok-Warszawa 2005.
Stefańska K., Pojęcie gospodarstwa rodzinnego w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego, SIA 2005, t. V.
Stelmachowski A., Nabycie i utrata własności, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 3, Prawo rzeczowe, red. T. Dybowski, Warszawa 2007.
Truszkiewicz Z., Przeniesienie własności nieruchomości rolnej w świetle ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego (część I), Rej. 2003, nr 9.
Wierzbowski B., Kształtowanie ustroju rolnego. Aspekty przestrzenne, Studia Iuridica Agraria, 2005, t. V.
Wojciechowski P., Pojęcie nieruchomości rolnej, [w:] M. Korzycka (red.) Instytucje prawa rolnego, Warszawa 2019.
Wojciechowski P., Pojęcie rolnika, [w:] M. Korzycka (red.) Instytucje prawa rolnego, Warszawa 2019.
Wołpiuk W., Zasada zrównoważonego rozwoju. Zasada konstytucyjna czy zasada polityki społeczno-ekonomicznej w zakresie ochrony środowiska?, ?Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Informatyki, Zarządzania i Administracji w Warszawie? 2003, nr 1
World Food Summit Plan of Action, World Food Summit, 13-17 November, Rome 1996, http://www.fao.org/3/w3613e/w3613e00.htm.
Zawojska A., Zjawisko zagrabiania ziemi w kontekście praw własności, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2014, nr 361.
Bałaban A., Konstytucyjna zasada zrównoważonego rozwoju, [w:] Sześć lat Konstytucji RP, red. L. Garlicki, A. Szmyt, Warszawa 2003.
Bieluk J., Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego, komentarz, Warszawa 2016.
Bukowski Z, Podstawy prawa ochrony środowiska dla administracji, Włocławek 2005.
Bukowski Z., Koncepcja zrównoważonego rozwoju a prawa człowieka, [w:] Prawa człowieka a ochrona środowiska - wspólne wartości i wyzwania, B. Gronowska, B. Rakoczy, J. Kapelańska-Pręgowska, K. Karpus, P.Sadowski (red.), Toruń 2018.
Bukowski Z., Zrównoważony rozwój w systemie prawa, Toruń 2012.
Campbellab B. M., Vermeulenbc S. J., Aggarwald P.K., Corner-Dolloffa C., Girvetza E., Loboguerreroa A. M., Ramirez-Villegasae J., Rosenstockf T., Sebastiang L., Thorntonh P. K., Wollenbergi E., Reducing risks to food security from climate change, Global Food Security, 2016, v. 11.
Climate change and food security: a framework document, FAO Rome, 2008 http://www.fao.org/forestry/15538-079b31d45081fe9c3dbc6ff34de4807e4.pdf.
Commodity Policy and Projections Service Commodities and Trade Division, Food and Agriculture Organization of The United Nations Rome 2003, http://www.fao.org/3/y4671e/y4671e06.htm#bm06.
Draft Declaration of the World Summit on Food Security, Rome, 16-18 November 2009, http://www.fao.org/fileadmin/templates/wsfs/Summit/Docs/Declaration/WSFS09_Draft_Declaration.pdf.
Extent of Farmland Grabbing in the EU, European Parliament (2015).
HLPE Report on Agroecological and other innovative approaches for sustainable agriculture and food systems that enhance food security and nutrition. Extract from the Report: Summary and Recommendations (19 June 2019). http://www.fao.org/fileadmin/user_upload/hlpe/hlpe_documents/HLPE_S_and_R/HLPE_2019_Agroecological-and-Other-Innovative-Approaches_S-R_EN.pdf.
Kenig ? Witkowska M., Koncepcja sustainable development w prawie międzynarodowym, ?Państwo i Prawo?, 1998, nr 8.
Klat-Górska E., Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego, komentarz, Warszawa 2014.
Komunikat wyjaśniający Komisji w sprawie nabywania gruntów rolnych i prawa Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE C 350 z 2017 r., s. 5).
Krzywoń A., Konstytucja RP a środowisko, ?Państwo i Prawo? 2012, Nr 8.
Lichorowicz A., Instrumenty oddziaływania na strukturę gruntową polski w ustawie z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego, Kw.Pr.Pryw., 2004, z. 2.
Lichorowicz A., Regulacja obrotu gruntami rolnymi według ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego na tle ustawodawstwa agrarnego Europy Zachodniej, St.Iur.Agr.tom IV 2005,
Lusawa R., ?Hans Carl Von Carlowitz Twórca Pojęcia ?Trwałości?, Ekonomia i Finanse, Rocznik Naukowy Wydziału Zarządzania w Ciechanowie 1-2 (III) 2009.
Marciniuk K., Prawne instrumenty ingerencji władzy publicznej w obrót nieruchomościami rolnymi jako środki kształtowania ustroju rolnego, Białystok 2019, s. 341; tenże [w:] P. Czechowski (red.), Prawo rolne, Warszawa 2017.
Maxwell S., Smith M., Household food security; a conceptual review. In S. Maxwell & T.R. Frankenberger, eds. Household Food Security: Concepts, Indicators, Measurements: A Technical Review. New York and Rome: UNICEF and IFAD, 1992.
Olejarczyk E., Zasada zrównoważonego rozwoju w systemie prawa polskiego ? wybrane zagadnienia, Przegląd Prawa Ochrony Środowiska, 2016, nr 2.
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie: ?Masowy wykup gruntów rolnych ? dzwonek alarmowy dla Europy i zagrożenie dla rolnictwa rodzinnego? (opinia z inicjatywy własnej) (Dz.Urz. UE C 242 z 2015 r., s. 15).
Prokurat S., Ekonomiczne i prawne aspekty obrotu ziemią w Polsce na tle rynku europejskiego, Ekonomia , Wroclaw Economic Review 23/3 (2017) Acta Universitatis Wratislaviensis, No 3807.
Prutis S., Kształtowanie ustroju rolnego ? potrzeba nowej regulacji ustawowej, Studia Iuridica Agraria, tom V 2005.
Rakoczy B., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Prawo ochrony środowiska komentarz, Warszawa 2013.
Raport o stanie rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2017?2018, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, https://ijhars.gov.pl/pliki/A-pliki-z-glownego katalogu/ethernet/2019/grudzien/SME/Raport%20ekologiczny_2017_2018_wersja_internet.pdf.
Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future, Transmitted to the General Assembly as an Annex to document A/42/427 - Development and International Co-operation: Environment , http://www.un-documents.net/wced-ocf.htm.
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 27.04.2017 r. w sprawie aktualnego stanu koncentracji gruntów rolnych w UE: jak ułatwić rolnikom dostęp do gruntów? (2016/2141(INI)) (Dz. Urz. UE C 298 z 2018 r., s. 112).
Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego A/RES/70/1: Przekształcamy nasz świat: Agenda na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030, stanowiąca dokument końcowy ze szczytu Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie przyjęcia Agendy rozwojowej po roku 2015, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ dnia 25 września 2015 r, http://unic.un.org.pl/files/164/Agenda%202030_pl_2016_ostateczna.pdf.
Sikorska A. (red.), Analizy rynkowe. Rynek ziemi rolniczej stan i perspektywy, grudzień 2016.
Sitek M., Sustainable development??ciągły czy zrównoważony rozwój?, ?Państwo i Prawo?, 1999 nr 2.
Sommer J., Unijne i krajowe uwarunkowania prawne kształtowania zrównoważonego rozwoju, [w:] Zrównoważony rozwój wybrane problemy teoretyczne i implementacja w świetle dokumentów Unii Europejskiej, B. Poskrobko, S. Kozłowski (red.), Białystok-Warszawa 2005.
Stefańska K., Pojęcie gospodarstwa rodzinnego w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego, SIA 2005, t. V.
Stelmachowski A., Nabycie i utrata własności, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 3, Prawo rzeczowe, red. T. Dybowski, Warszawa 2007.
Truszkiewicz Z., Przeniesienie własności nieruchomości rolnej w świetle ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego (część I), Rej. 2003, nr 9.
Wierzbowski B., Kształtowanie ustroju rolnego. Aspekty przestrzenne, Studia Iuridica Agraria, 2005, t. V.
Wojciechowski P., Pojęcie nieruchomości rolnej, [w:] M. Korzycka (red.) Instytucje prawa rolnego, Warszawa 2019.
Wojciechowski P., Pojęcie rolnika, [w:] M. Korzycka (red.) Instytucje prawa rolnego, Warszawa 2019.
Wołpiuk W., Zasada zrównoważonego rozwoju. Zasada konstytucyjna czy zasada polityki społeczno-ekonomicznej w zakresie ochrony środowiska?, ?Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Informatyki, Zarządzania i Administracji w Warszawie? 2003, nr 1
World Food Summit Plan of Action, World Food Summit, 13-17 November, Rome 1996, http://www.fao.org/3/w3613e/w3613e00.htm.
Zawojska A., Zjawisko zagrabiania ziemi w kontekście praw własności, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2014, nr 361.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2021 Forum Prawnicze
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##plugins.generic.usageStats.noStats##