Abstrakt
The author conducts a dogmatic analysis of the premises for dissolution of perpetual usufruct in Polish legal system and undertakes and attempt to figure out a new solution for the problem. The main thesis of the article is that only Article 240 of the Civil Code should be considered as a legal basis for a claim of the owner of the real estate. An original conception is based on previous conceptions, which were created in legal literature. According to the first of them, there are two separate grounds for a claim, the second one implies that there is only one basis for a claim, but consists of two regulations, Article 240 of the Civil Code and Article 33.3 of the Act on Real Estate Management. Acceptance of the suggested conception leads to the better protection of perpetual usufructuary s legal interests, in particular because of the challanges of modern market economy. Versatile approach to the issue discussed in the article allows also to reach an agreement on the thin line between contract law and property law, considering the internal legal bond between an owner of a real estate and a perpetual usufructuary. The coherence between contractual and real property aspects of internal bond of perpetual usufruct can be reached by proper interpretation of the premise that perpetual usufructuary uses the land in a manner which is obviously contradictory to the purpose specified in the contract, which is the second important part of the article.
Bibliografia
Bagan Kurluta K. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. M. Załuckiego, Warszawa 2019;
Banaszak B.: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Legalis 2012;
Ciepła H.: Użytkowanie wieczyste, Warszawa 2019;
Dudzik S., Pisuliński J.: Określenie sposobu korzystania z gruntu w umowie o oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste konsekwencje dla procesu inwestycyjnego, Samorząd Terytorialny 2006, nr 5;
Dziurda M. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 1 (art. 1 do 554), pod red. J. Gudowskiego, Warszawa 2021;
E. Bończak-Kucharczyk: Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz aktualizowany, LEX el. 2021;
Gawlik Z.: Użytkowanie wieczyste w świetle wypowiedzi Profesora Jerzego Ignatowicza, Annales UMCS 2013, nr 1;
Gdesz M.: Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności w świetle ustawy z 2018 r., Samorząd Terytorialny 2019, nr 1-2;
Gonet W.: Prawo pierwokupu nieruchomości, Warszawa 2017;
Górecki J. (w:) Kodeks cywilny, tom II, Komentarz. Własność i inne prawa rzeczowe, pod red. K. Osajdy, Legalis 2017;
Górecki J.: Komentarz do niektórych przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami (w:) Prawo pierwokupu. Komentarz do art. 596-602 k.c. i innych przepisów regulujących prawo pierwokupu, Kraków 2002, LEX/el.;
Grykiel J.: Uprawnienia wierzyciela z umowy przedwstępnej w razie jej niewykonania lub nienależytego wykonania przez dłużnika, Warszawa 2017;
Gudowski J., Rudnicka J., Rudnicki G., Rudnicki S. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz. Tom II. Własność i inne prawa rzeczowe, pod red. J. Gudowskiego, Warszawa 2016;
Ignatowicz J., Stefaniuk K., Wolter A.: Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2017;
Janas A. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna (art. 1-125), pod red. M. Frasa, M. Habdas, Warszawa 2018;
Jaworski J. (w:) J. Jaworski, A. Prusarczyk, A. Tułodziecki, M. Wolanin: Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz, Legalis 2020;
Jędrejek G.: Wykładnia przepisów prawa cywilnego materialnego i procesowego, Warszawa 2020;
Kaliński M.: Zbieg odpowiedzialności kontraktowej i deliktowej (w:) M. Kaliński, A. Brzozowski, J. Jastrzębski, E. Skowrońska-Bocian, Zobowiązania. Część ogólna, Warszawa 2019;
Karasek-Wojciechowicz I.: Pojęcie roszczenia oraz kompetencja zaskarżalności roszczenia w polskim prawie cywilnym (w:) Rozprawy cywilistyczne. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Edwardowi Drozdowi, pod red. M. Pecyny, J. Pisulińskiego, M. Podreckiej, Warszawa 2013, LEX/el.;
Górska K. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka i P. Machnikowskiego, Legalis 2021;
Klat-Górska E. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz. Tom II. Własność i inne prawa rzeczowe (art. 140-352), pod red. M. Frasa, M. Habdas, Warszawa 2018;
Klat-Górska E.: Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność. Zagadnienia prawne, Warszawa 2019;
Klein A.: Elementy stosunku prawnego prawa rzeczowego (w:) Alfred Klein. Dzieła wybrane. Tom III, pod red. G.M. Tracza i K. Łądkowskiego, Kraków 2021;
Krupowicz B.: Uwagi na temat dopuszczalności analogicznego stosowania przepisów o darowiźnie do umowy przekazania nieruchomości, Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne 2021, nr 37;
Kuźmicka-Sulikowska J.: Idea przedawnienia i jej realizacja w polskim kodeksie cywilny, Wrocław 2015;
Leszczyński L., Korybski A.: Stanowienie i stosowanie prawa. Elementy teorii, Warszawa 2021;
Machnikowski P.: Ogólne wiadomości o prawie rzeczowym (w:) System Prawa Prywatnego, tom 3, pod red. E. Gniewka, Warszawa 2013;
Morawski L.: Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2014;
Pessel R.: Nieruchomości Skarbu Państwa, Warszawa 2010, LEX/el.;
Pietrzyk F.: Użytkowanie wieczyste nieruchomości publicznych, Warszawa 2020;
Podkowik J.: Moralność publiczna jako przesłanka ograniczania konstytucyjnych wolności i praw, Państwo i Prawo 2019, nr 8;
Pyrzyńska A.: Rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego, Rejent 1998, nr 10;
Radziewicz P. (w:) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, pod red. P. Tulei, Warszawa 2019, LEX/el;
Resich Z.: Istota procesu cywilnego, Warszawa 1985;
Safjan M.: Zasady prawa prywatnego (w:) System Prawa Prywatnego, tom 1, pod. red. M. Safjana, Warszawa 2012;
Strzelczyk R.: Prawo nieruchomości, Warszawa 2019;
Suski P.: Kilka uwag na temat zbiegu odpowiedzialności ex delicto i ex contractu (w:) Ius est a iustitia appellatum. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Wiśniewskiemu, pod red. T. Erecińskiego, J. Gudowskiego, M. Pazdana, M. Tomalaka, Warszawa 2017;
Szpunar A.: Zbieg roszczeń odszkodowawczych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1974, nr 1;
Tracz G.: Sposoby jednostronnej rezygnacji ze zobowiązań umownych, Warszawa 2008;
Truszkiewicz Z.: Użytkowanie wieczyste (w:) System Prawa Prywatnego, tom 4, pod red. E. Gniewka, Warszawa 2012;
Truszkiewicz Z.: Użytkowanie wieczyste. Zagadnienia konstrukcyjne, Kraków 2006;
Tułodziecki A. (w:) J. Jaworski, A. Prusarczyk, A. Tułodziecki, M. Wolanin: Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz, Legalis 2020;
Waldziński C.P.: Przesłanki stosowania klauzuli nadużycia prawa podmiotowego w orzecznictwie sądowym, Przegląd Sądowy 2017, nr 3;
Wiącek M. (w:) Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87-243, pod red. M. Safjana i L. Boska, Legalis 2016;
Wronkowska S., Ziembiński Z.: Zarys teorii prawa, Poznań 2001;
Zieliński M.: Wykładnia prawa, Warszawa 2017;
Zięty J.J.: Cel spółki kapitałowej z udziałem Skarbu Państwa (w:) Spółki z udziałem Skarbu Państwa a Skarb Państwa, pod red. A. Kidyby, Warszawa 2015;
Zimmermann J.: Prawo administracyjne, Warszawa 2020.