Abstrakt
Wystąpienie Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej okazało się ważnym wydarzeniem nie tylko dla obywateli tego państwa lecz dla wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Jedną z ważnych konsekwencji notyfikacji wystąpienia z organizacji stało się ustalenie składu Parlamentu Europejskiego przy uwzględnieniu różnych wariantów momentu dojścia do skutku Brexitu. Celem niniejszego artykułu jest analiza wpływu wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej na przebieg wyborów i obsadzenie mandatów w Parlamencie Europejskim. Kwestia ta została przedstawiona przede wszystkim na przykładzie wyborów przeprowadzonych w Polsce. W pierwszej części artykułu omówiono procedurę wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE i problemy z nią związane. Część druga poświęcona została oddziaływaniu Brexitu na sposób podziału mandatów w PE w zależności od momentu wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. W części trzeciej artykułu przeanalizowano problemy związane z trybem wyłonienia polskiego posła ?oczekującego? na objęcie mandatu w PE oraz jego statusem.
Bibliografia
Literatura
Carmona J., Cîrlig C., Sgueo G., UK withdrawal from the European Union. Legal and procedural issues, European Union 2017.
Chmaj M., Zagadnienia ogólne (w:) M. Chmaj, W. Skrzydło (red.), System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2008.
Chybalski P., Opinia prawna w sprawie projektu ustawy o zasadach ustalenia kolejności obsadzania mandatów posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Rzeczypospolitej Polskiej na kadencję 2019-2024, http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/opinieBAS.xsp?nr=3272 (dostęp 25.02.2020).
Kisielewicz A., (w:) Kodeks wyborczy. Komentarz, K. W. Czaplicki, B. Dauter, S. J. Jaworski, A. Kisielewicz, F. Rymarz, J. Zbieranek, Warszawa 2018.
Galster J., Status prawny Unii Europejskiej, (w:) J. Galster (red.), Podstawy prawa Unii Europejskiej z uwzględnieniem Traktatu z Lizbony, Toruń 2010.
Garpich M.P., Brexit ? fakty, mity, liczby. Możliwe konsekwencje wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Analiza głównych osi debat publicznych, Warszawa 2016.
Kupis K., Swój-obcy-inny. Brexit i jego społeczne konsekwencje, ?Polonia Jurnal? 2017, nr 5-6.
Maliszewska-Nienartowicz J., System instytucjonalny i prawny Unii Europejskiej, Toruń 2010.
Niklewicz K., Sposób na wyborcę, ?Instytut Obywatelski. Analiza? 2014, nr 5.
Pach M., Paradoks Tarczyńskiego ? były, choć niebyły poseł do PE, http://monitorkonstytucyjny.eu/archiwa/10956 (dostęp 21.02.2020).
Pyrzyńska A., Stabilność prawa wyborczego a zasada demokratycznego państwa prawa (w:) A. Bielecki, D. Szafrański, T. Gąsior (red.), Problemy prawa polskiego i obcego w ujęciu historycznym, praktycznym i teoretycznym. Część ósma, Warszawa 2017.
Szymanek J., Ocena skutków regulacji poselskiego projektu ustawy o zasadach ustalania kolejności obsadzania mandatów posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Rzeczypospolitej Polskiej na kadencję 2019-2024 (druk nr 3272), http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/opinieBAS.xsp?nr=3272 (dostęp 25.02.2020).
Szymczyński T.R., Brexit a wyzwania identyfikacyjne w odniesieniu do procesu integracji europejskiej z perspektywy hermeneutycznej, ?Rocznik Integracji Europejskiej? 2016, nr 10.
Źródła
Traktat o Unii Europejskiej (Dz.Urz.UE z 2016 r., C 202).
Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską podpisany w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r. (Dz.Urz.UE z 2007 r., C 306).
Decyzja Rady Europejskiej (UE) 2019/476 przyjęta w porozumieniu ze Zjednoczonym Królestwem z dnia 22 marca 2019 r. przedłużająca okres, o którym mowa w art. 50 ust. 3 TUE (Dz.U. L 80I z 22.3.2019, s. 1).
Decyzja Rady Europejskiej (UE) 2019/584 przyjęta w porozumieniu ze Zjednoczonym Królestwem z dnia 11 kwietnia 2019 r. przedłużająca okres, o którym mowa w art. 50 ust. 3 TUE (Dz.U. L 101 z 11.4.2019, s. 1).
Decyzja Rady Europejskiej (UE) 2019/1810 przyjęta w porozumieniu ze Zjednoczonym Królestwem z dnia 29 października 2019 r. przedłużająca okres, o którym mowa w art. 50 ust. 3 TUE (Dz.U. L 278I z 30.10.2019, s. 1).
Decyzja Rady Europejskiej (UE) 2018/937 z dnia 28 czerwca 2018 r. ustanawiająca skład Parlamentu Europejskiego (Dz.U. L 161 I z 2.7.2018, s. 1).
Akt z dnia 20 września 1976 r. dotyczący wyborów przedstawicieli do PE w powszechnych wyborach bezpośrednich (Dz.U. L 178 z 16.7.2018, s. 10).
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 22 listopada 2012 r. w sprawie wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2014 r., https://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P7-TA-2012-0462+0+DOC+XML+V0//PL (dostęp 10.02.2020).
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. ? Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. z 2018 r. Poz. 684 ze zm.).
Ustawa o zasadach ustalenia kolejności obsadzania mandatów posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Rzeczypospolitej Polskiej na kadencję 2019?2024 (Dz.U. z 2019 r. Poz. 708).
Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o zasadach obsadzenia w kadencji trwającej w latach 2009?2014 dodatkowego mandatu posła do Parlamentu Europejskiego (Dz.U. z 2010 r. Nr 56, poz. 336)
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie ?Zasad techniki prawodawczej? (t.j.Dz.U. z 2016 r. Poz. 283).
Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 lutego 2019 r. w sprawie zarządzenia wyborów posłów do Parlamentu Europejskiego (Dz.U. z 2019 r. Poz. 365).
Postanowienie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 lutego 2020 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu posła Dominika Tarczyńskiego (M.P. z 2020 r. poz. 162).
Uchwała Senatu RP z dnia 21 marca 2019 r. w sprawie ustawy o zasadach ustalenia kolejności obsadzania mandatów posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Rzeczypospolitej Polskiej na kadencję 2019?2024, https://www.senat.gov.pl/prace/senat/proces-legislacyjny-w-senacie/ustawy-uchwalone-przez-sejm/ustawy-uchwalone-przez-sejm/ustawa,774.html (dostęp 21.02.2020).
Wyrok TK z dnia 3 listopada 2006 r., K 31/06, Legalis nr 77572.
Wyrok TK z dnia 11 lipca 2011 r., K 9/11, Legalis 343106.
Inne
Pismo Przewodniczącego PKW z dnia 13 lutego 2019 r. do Prezydenta RP, Marszałka Sejmu RP, Marszałka Senatu RP oraz Prezesa Rady Ministrów (ZPOW 501-22/19).
Poselski projekt ustawy o zasadach ustalenia kolejności obsadzania mandatów posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Rzeczypospolitej Polskiej na kadencję 2019-2024 (druk 3272), https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/druk.xsp?nr=3272 (dostęp 21.02.2020).
Pismo premier Wielkiej Brytanii Theresy May notyfikujące Radzie Europejskiej decyzję o wystąpieniu z UE z dnia 29 marca 2017 r., http://data.consilium.europa.eu/doc/document/XT-20001-2017-INIT/en/pdf (dostęp 9.02.2020 ).
Results and turnout at the EU referendum, The Electoral Commission in UK, https://www.electoralcommission.org.uk/who-we-are-and-what-we-do/elections-and-referendums/past-elections-and-referendums/eu-referendum/results-and-turnout-eu-referendum (dostęp 9.02.2020).
Ursula von der Leyen: Londyn musi zgłosić kandydata na komisarza jeśli Wielka Brytania po 31 października będzie w UE, https://www.rp.pl/Brexit/191029629-Ursula-von-der-Leyen-Londyn-musi-zglosic-kandydata-na-komisarza-jesli-Wielka-Brytania-po-31-pazdziernika-bedzie-w-UE.html (dostęp 11.02.2020).
Carmona J., Cîrlig C., Sgueo G., UK withdrawal from the European Union. Legal and procedural issues, European Union 2017.
Chmaj M., Zagadnienia ogólne (w:) M. Chmaj, W. Skrzydło (red.), System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2008.
Chybalski P., Opinia prawna w sprawie projektu ustawy o zasadach ustalenia kolejności obsadzania mandatów posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Rzeczypospolitej Polskiej na kadencję 2019-2024, http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/opinieBAS.xsp?nr=3272 (dostęp 25.02.2020).
Kisielewicz A., (w:) Kodeks wyborczy. Komentarz, K. W. Czaplicki, B. Dauter, S. J. Jaworski, A. Kisielewicz, F. Rymarz, J. Zbieranek, Warszawa 2018.
Galster J., Status prawny Unii Europejskiej, (w:) J. Galster (red.), Podstawy prawa Unii Europejskiej z uwzględnieniem Traktatu z Lizbony, Toruń 2010.
Garpich M.P., Brexit ? fakty, mity, liczby. Możliwe konsekwencje wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Analiza głównych osi debat publicznych, Warszawa 2016.
Kupis K., Swój-obcy-inny. Brexit i jego społeczne konsekwencje, ?Polonia Jurnal? 2017, nr 5-6.
Maliszewska-Nienartowicz J., System instytucjonalny i prawny Unii Europejskiej, Toruń 2010.
Niklewicz K., Sposób na wyborcę, ?Instytut Obywatelski. Analiza? 2014, nr 5.
Pach M., Paradoks Tarczyńskiego ? były, choć niebyły poseł do PE, http://monitorkonstytucyjny.eu/archiwa/10956 (dostęp 21.02.2020).
Pyrzyńska A., Stabilność prawa wyborczego a zasada demokratycznego państwa prawa (w:) A. Bielecki, D. Szafrański, T. Gąsior (red.), Problemy prawa polskiego i obcego w ujęciu historycznym, praktycznym i teoretycznym. Część ósma, Warszawa 2017.
Szymanek J., Ocena skutków regulacji poselskiego projektu ustawy o zasadach ustalania kolejności obsadzania mandatów posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Rzeczypospolitej Polskiej na kadencję 2019-2024 (druk nr 3272), http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/opinieBAS.xsp?nr=3272 (dostęp 25.02.2020).
Szymczyński T.R., Brexit a wyzwania identyfikacyjne w odniesieniu do procesu integracji europejskiej z perspektywy hermeneutycznej, ?Rocznik Integracji Europejskiej? 2016, nr 10.
Źródła
Traktat o Unii Europejskiej (Dz.Urz.UE z 2016 r., C 202).
Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską podpisany w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r. (Dz.Urz.UE z 2007 r., C 306).
Decyzja Rady Europejskiej (UE) 2019/476 przyjęta w porozumieniu ze Zjednoczonym Królestwem z dnia 22 marca 2019 r. przedłużająca okres, o którym mowa w art. 50 ust. 3 TUE (Dz.U. L 80I z 22.3.2019, s. 1).
Decyzja Rady Europejskiej (UE) 2019/584 przyjęta w porozumieniu ze Zjednoczonym Królestwem z dnia 11 kwietnia 2019 r. przedłużająca okres, o którym mowa w art. 50 ust. 3 TUE (Dz.U. L 101 z 11.4.2019, s. 1).
Decyzja Rady Europejskiej (UE) 2019/1810 przyjęta w porozumieniu ze Zjednoczonym Królestwem z dnia 29 października 2019 r. przedłużająca okres, o którym mowa w art. 50 ust. 3 TUE (Dz.U. L 278I z 30.10.2019, s. 1).
Decyzja Rady Europejskiej (UE) 2018/937 z dnia 28 czerwca 2018 r. ustanawiająca skład Parlamentu Europejskiego (Dz.U. L 161 I z 2.7.2018, s. 1).
Akt z dnia 20 września 1976 r. dotyczący wyborów przedstawicieli do PE w powszechnych wyborach bezpośrednich (Dz.U. L 178 z 16.7.2018, s. 10).
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 22 listopada 2012 r. w sprawie wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2014 r., https://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P7-TA-2012-0462+0+DOC+XML+V0//PL (dostęp 10.02.2020).
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. ? Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. z 2018 r. Poz. 684 ze zm.).
Ustawa o zasadach ustalenia kolejności obsadzania mandatów posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Rzeczypospolitej Polskiej na kadencję 2019?2024 (Dz.U. z 2019 r. Poz. 708).
Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o zasadach obsadzenia w kadencji trwającej w latach 2009?2014 dodatkowego mandatu posła do Parlamentu Europejskiego (Dz.U. z 2010 r. Nr 56, poz. 336)
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie ?Zasad techniki prawodawczej? (t.j.Dz.U. z 2016 r. Poz. 283).
Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 lutego 2019 r. w sprawie zarządzenia wyborów posłów do Parlamentu Europejskiego (Dz.U. z 2019 r. Poz. 365).
Postanowienie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 lutego 2020 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu posła Dominika Tarczyńskiego (M.P. z 2020 r. poz. 162).
Uchwała Senatu RP z dnia 21 marca 2019 r. w sprawie ustawy o zasadach ustalenia kolejności obsadzania mandatów posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Rzeczypospolitej Polskiej na kadencję 2019?2024, https://www.senat.gov.pl/prace/senat/proces-legislacyjny-w-senacie/ustawy-uchwalone-przez-sejm/ustawy-uchwalone-przez-sejm/ustawa,774.html (dostęp 21.02.2020).
Wyrok TK z dnia 3 listopada 2006 r., K 31/06, Legalis nr 77572.
Wyrok TK z dnia 11 lipca 2011 r., K 9/11, Legalis 343106.
Inne
Pismo Przewodniczącego PKW z dnia 13 lutego 2019 r. do Prezydenta RP, Marszałka Sejmu RP, Marszałka Senatu RP oraz Prezesa Rady Ministrów (ZPOW 501-22/19).
Poselski projekt ustawy o zasadach ustalenia kolejności obsadzania mandatów posłów do Parlamentu Europejskiego wybieranych w Rzeczypospolitej Polskiej na kadencję 2019-2024 (druk 3272), https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/druk.xsp?nr=3272 (dostęp 21.02.2020).
Pismo premier Wielkiej Brytanii Theresy May notyfikujące Radzie Europejskiej decyzję o wystąpieniu z UE z dnia 29 marca 2017 r., http://data.consilium.europa.eu/doc/document/XT-20001-2017-INIT/en/pdf (dostęp 9.02.2020 ).
Results and turnout at the EU referendum, The Electoral Commission in UK, https://www.electoralcommission.org.uk/who-we-are-and-what-we-do/elections-and-referendums/past-elections-and-referendums/eu-referendum/results-and-turnout-eu-referendum (dostęp 9.02.2020).
Ursula von der Leyen: Londyn musi zgłosić kandydata na komisarza jeśli Wielka Brytania po 31 października będzie w UE, https://www.rp.pl/Brexit/191029629-Ursula-von-der-Leyen-Londyn-musi-zglosic-kandydata-na-komisarza-jesli-Wielka-Brytania-po-31-pazdziernika-bedzie-w-UE.html (dostęp 11.02.2020).
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##plugins.generic.usageStats.noStats##