Abstrakt
The article addresses the issue of the limitation of claims for damages arising out of injury suffered by a foetus and a minor child caused by a tort. In the first part of the text, the analysis focuses on claims for damages resulting from a tort that caused an injury to an unborn foetus. The deliberations concerning the foetus? legal status are used to present the hypothetical consequences of adopting the particular positions presented in the text for the determination of the inception and running of the limitation period applicable to such claims for damages. Thereafter, these remarks are applied to regulations currently in force in Art. 4461 of the Civil Code. Further on, deliberations concern the solutions applied by the legislator, which specifically address the running of the limitation period for claims for damages of minor children associated with injury arising out of a tort. Next, there follows analysis and opinion on regulations providing for delay of the commencement or end of the limitation period, or its suspension. The deliberations are then summarized with a presentation of the most important conclusions resulting from the text.
Bibliografia
Bieniek G. (w:) G. Bieniek, H. Ciepła, S. Dmowski, J. Gudowski, K. Kołakowski, M. Sychowicz, T. Wiśniewski: Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, t. 1, Warszawa 2010.
Chrempiński S.: Czy dziecko poczęte winno być uznane za podmiot prawa?, Nowe Prawo 1958, nr 2, s. 83?89.
Cisek A., Mazurkiewicz J., Strzebinczyk J.: Wrocławski projekt ustawy o rozszerzeniu ochrony macierzyństwa i dziecka poczętego, Acta Universitatis Wratislaviensis Nr 1931, Przegląd Prawa i Administracji 1997, t. XXXVI, s. 65?86.
Dolecki H. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. H. Dolecki, T. Sokołowski, Warszawa 2010.
Dubis W. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka, P. Machnikowskiego, Warszawa 2014.
Dyoniak A.: Pozycja nasciturusa na obszarze majątkowego prawa prywatnego, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1994, z. 3, s. 49?61.
Flejszar R. (w:) Kodeks postępowania cywilnego, t. I, Komentarz. Art. 1?729, pod red. A. Góry-Błaszczykowskiej, Warszawa 2013.
Gromek K.: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2013.
Ignaczewski J., aktualizacja Zegadło R. (w:) A. Bodnar, A. Gójska, J. Ignaczewski, L. Kuziak, A. Śledzińska-Simon, R. Zegadło: Władza rodzicielska i kontakty z dzieckiem. Komentarz, Warszawa 2015.
Ignatowicz J. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. K. Pietrzykowskiego, Warszawa 2010.
Jędrzejewska M. (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze. Część druga. Postępowanie zabezpieczające, t. 1, pod red. T. Erecińskiego, Warszawa 2006.
Kaliński M. (w:) System prawa prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań ? część ogólna, pod red. A. Olejniczaka, Warszawa 2009.
Kalus S. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. K. Piaseckiego, Warszawa 2006.
Kordasiewicz B. (w:) System prawa prywatnego, t. 2, Prawo cywilne ? część ogólna, pod red. Z. Radwańskiego, Warszawa 2008.
Majda R. (w:) Kodeks cywilny. Część ogólna, pod red. M. Pyziak-Szafnickiej, P. Księżaka, Warszawa 2014.
Mazurkiewicz J.: Zasada nasciturus pro iam nato habetur? w polskim prawie cywilnym, Acta Universitatis Wratislaviensis No 234, Przegląd Prawa i Administracji 1974, t. V, s. 97?106.
Mazurkiewicz J.: Przedstawiciel ustawowy dziecka poczętego, Państwo i Prawo 1988, z. 1, s. 100?104.
Mazurkiewicz J.: Glosa do uchwały pełnego składu Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 30 XI 1987 r., III PZP 36/87, Państwo i Prawo 1989, z. 1, s. 145?149.
Nesterowicz M.: Odpowiedzialność cywilna według common law za szkody wyrządzone nasciturusowi przed i po jego poczęciu, Państwo i Prawo 1983, z. 8, s. 85?94.
Pałdyna T.: Przedawnienie w polskim prawie cywilnym, Warszawa 2012.
Radwański Z.: Przedawnienie roszczeń z czynów niedozwolonych w świetle znowelizowanego art. 442 k.c., Monitor Prawniczy 2007, nr 11, s. 590?595.
Rezler J.: Przyczynek do charakterystyki sytuacji prawnej dziecka poczętego, Nowe Prawo 1970, nr 9, s. 1225?1235.
Rudnicki S., aktualizacja Trzaskowski R. (w:) S. Dmowski, S. Rudnicki, R. Trzaskowski: Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. J. Gudowskiego, Warszawa
2014.
Safjan M. (w:) Kodeks cywilny, t. I, Komentarz. Art. 1?44910, pod red. K. Pietrzykowskiego, Warszawa 2015.
Sekuła-Leleno M.: Podniesienie zarzutu przedawnienia a nadużycie prawa podmiotowego w rozumieniu art. 5 k.c. na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego, Ius Novum 2011, nr 1, s. 103?128.
Skowrońska-Bocian E.: Prawo cywilne. Część ogólna. Zarys wykładu, Warszawa 2005.
Smyczyński T.: Pojęcie i statut prawny dziecka poczętego, Studia Prawnicze 1989, z. 4, s. 3?28.
Smyczyński T.: Nasciturus jako podmiot roszczeń odszkodowawczych, Prawo Asekuracyjne 1995, nr 3, s. 14?24.
Sokołowski T. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. H. Doleckiego, T. Sokołowskiego, Warszawa 2010.
Stelmachowski A.: Zarys teorii prawa cywilnego, Warszawa 1998.
Stępień-Sporek A., Sporek F.: Przedawnienie i terminy zawite, Warszawa 2009.
Strzebinczyk J. (w:) System prawa prywatnego, t. 12, Prawo rodzinne i opiekuńcze, pod red. T. Smyczyńskiego, Warszawa 2011.
Strzebinczyk J. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka, P. Machnikowskiego, Warszawa 2014.
Szpunar A.: Glosa do wyroku Sądu Najwyższego ? Izby Cywilnej z dnia 8 stycznia 1965 r., II CR 2/65, OSP 1967, z. 9, poz. 220, s. 415?419.
Szpunar A.: Glosa do wyroku SN z 3 maja 1967 r., II PR 120/67, Państwo i Prawo 1968, z. 1, s. 151?155.
Szpunar A.: Szkoda wyrządzona przed urodzeniem dziecka, Studia Cywilistyczne 1969, t. XIII?XIV, s. 369?380.
Szpunar A.: Uwagi o nadużyciu prawa w dziedzinie przedawnienia, Rejent 2001, nr 2, s. 25?27.
Śmieja A. (w:) System prawa prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań ? część ogólna, pod red. A. Olejniczaka, Warszawa 2009.
Walaszek B.: Glosa do wyroku Sądu Najwyższego ? Izby Cywilnej z dnia 7 października 1971 r., III CRN 255/71, OSPiKA 1972, z. 9, poz. 170, s. 411?416.
Wilejczyk M.: Nadużycie zarzutu przedawnienia przez dłużnika czy nieuwzględnienie upływu przedawnienia ze względu na szczególne okoliczności leżące po stronie wierzyciela ? uwagi de lege ferenda, Monitor Prawniczy 2014, nr 5, s. 248?254.
Wilejczyk M.: Zagadnienia etyczne części ogólnej prawa cywilnego, Warszawa 2014.
Wójcik S., Przedawnienie w prawie cywilnym po zmianie kodeksu cywilnego ustawą z 28 lipca 1990 r., Przegląd Sądowy 1991, nr 1?2, s. 35?56.
Zieliński A.: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2014.
Chrempiński S.: Czy dziecko poczęte winno być uznane za podmiot prawa?, Nowe Prawo 1958, nr 2, s. 83?89.
Cisek A., Mazurkiewicz J., Strzebinczyk J.: Wrocławski projekt ustawy o rozszerzeniu ochrony macierzyństwa i dziecka poczętego, Acta Universitatis Wratislaviensis Nr 1931, Przegląd Prawa i Administracji 1997, t. XXXVI, s. 65?86.
Dolecki H. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. H. Dolecki, T. Sokołowski, Warszawa 2010.
Dubis W. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka, P. Machnikowskiego, Warszawa 2014.
Dyoniak A.: Pozycja nasciturusa na obszarze majątkowego prawa prywatnego, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1994, z. 3, s. 49?61.
Flejszar R. (w:) Kodeks postępowania cywilnego, t. I, Komentarz. Art. 1?729, pod red. A. Góry-Błaszczykowskiej, Warszawa 2013.
Gromek K.: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2013.
Ignaczewski J., aktualizacja Zegadło R. (w:) A. Bodnar, A. Gójska, J. Ignaczewski, L. Kuziak, A. Śledzińska-Simon, R. Zegadło: Władza rodzicielska i kontakty z dzieckiem. Komentarz, Warszawa 2015.
Ignatowicz J. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. K. Pietrzykowskiego, Warszawa 2010.
Jędrzejewska M. (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze. Część druga. Postępowanie zabezpieczające, t. 1, pod red. T. Erecińskiego, Warszawa 2006.
Kaliński M. (w:) System prawa prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań ? część ogólna, pod red. A. Olejniczaka, Warszawa 2009.
Kalus S. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. K. Piaseckiego, Warszawa 2006.
Kordasiewicz B. (w:) System prawa prywatnego, t. 2, Prawo cywilne ? część ogólna, pod red. Z. Radwańskiego, Warszawa 2008.
Majda R. (w:) Kodeks cywilny. Część ogólna, pod red. M. Pyziak-Szafnickiej, P. Księżaka, Warszawa 2014.
Mazurkiewicz J.: Zasada nasciturus pro iam nato habetur? w polskim prawie cywilnym, Acta Universitatis Wratislaviensis No 234, Przegląd Prawa i Administracji 1974, t. V, s. 97?106.
Mazurkiewicz J.: Przedstawiciel ustawowy dziecka poczętego, Państwo i Prawo 1988, z. 1, s. 100?104.
Mazurkiewicz J.: Glosa do uchwały pełnego składu Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 30 XI 1987 r., III PZP 36/87, Państwo i Prawo 1989, z. 1, s. 145?149.
Nesterowicz M.: Odpowiedzialność cywilna według common law za szkody wyrządzone nasciturusowi przed i po jego poczęciu, Państwo i Prawo 1983, z. 8, s. 85?94.
Pałdyna T.: Przedawnienie w polskim prawie cywilnym, Warszawa 2012.
Radwański Z.: Przedawnienie roszczeń z czynów niedozwolonych w świetle znowelizowanego art. 442 k.c., Monitor Prawniczy 2007, nr 11, s. 590?595.
Rezler J.: Przyczynek do charakterystyki sytuacji prawnej dziecka poczętego, Nowe Prawo 1970, nr 9, s. 1225?1235.
Rudnicki S., aktualizacja Trzaskowski R. (w:) S. Dmowski, S. Rudnicki, R. Trzaskowski: Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. J. Gudowskiego, Warszawa
2014.
Safjan M. (w:) Kodeks cywilny, t. I, Komentarz. Art. 1?44910, pod red. K. Pietrzykowskiego, Warszawa 2015.
Sekuła-Leleno M.: Podniesienie zarzutu przedawnienia a nadużycie prawa podmiotowego w rozumieniu art. 5 k.c. na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego, Ius Novum 2011, nr 1, s. 103?128.
Skowrońska-Bocian E.: Prawo cywilne. Część ogólna. Zarys wykładu, Warszawa 2005.
Smyczyński T.: Pojęcie i statut prawny dziecka poczętego, Studia Prawnicze 1989, z. 4, s. 3?28.
Smyczyński T.: Nasciturus jako podmiot roszczeń odszkodowawczych, Prawo Asekuracyjne 1995, nr 3, s. 14?24.
Sokołowski T. (w:) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. H. Doleckiego, T. Sokołowskiego, Warszawa 2010.
Stelmachowski A.: Zarys teorii prawa cywilnego, Warszawa 1998.
Stępień-Sporek A., Sporek F.: Przedawnienie i terminy zawite, Warszawa 2009.
Strzebinczyk J. (w:) System prawa prywatnego, t. 12, Prawo rodzinne i opiekuńcze, pod red. T. Smyczyńskiego, Warszawa 2011.
Strzebinczyk J. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka, P. Machnikowskiego, Warszawa 2014.
Szpunar A.: Glosa do wyroku Sądu Najwyższego ? Izby Cywilnej z dnia 8 stycznia 1965 r., II CR 2/65, OSP 1967, z. 9, poz. 220, s. 415?419.
Szpunar A.: Glosa do wyroku SN z 3 maja 1967 r., II PR 120/67, Państwo i Prawo 1968, z. 1, s. 151?155.
Szpunar A.: Szkoda wyrządzona przed urodzeniem dziecka, Studia Cywilistyczne 1969, t. XIII?XIV, s. 369?380.
Szpunar A.: Uwagi o nadużyciu prawa w dziedzinie przedawnienia, Rejent 2001, nr 2, s. 25?27.
Śmieja A. (w:) System prawa prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań ? część ogólna, pod red. A. Olejniczaka, Warszawa 2009.
Walaszek B.: Glosa do wyroku Sądu Najwyższego ? Izby Cywilnej z dnia 7 października 1971 r., III CRN 255/71, OSPiKA 1972, z. 9, poz. 170, s. 411?416.
Wilejczyk M.: Nadużycie zarzutu przedawnienia przez dłużnika czy nieuwzględnienie upływu przedawnienia ze względu na szczególne okoliczności leżące po stronie wierzyciela ? uwagi de lege ferenda, Monitor Prawniczy 2014, nr 5, s. 248?254.
Wilejczyk M.: Zagadnienia etyczne części ogólnej prawa cywilnego, Warszawa 2014.
Wójcik S., Przedawnienie w prawie cywilnym po zmianie kodeksu cywilnego ustawą z 28 lipca 1990 r., Przegląd Sądowy 1991, nr 1?2, s. 35?56.
Zieliński A.: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2014.